– با سلام خدمت جناب آقای دکتر دولت آبادی. سؤال نخست بنده در رابطه با علل حمایت ترکیه و دولت آقای اردوغان از اخوانالمسلمین است.
– به نظر من این امر علت نمیخواهد، زیرا که خود آقای اردوغان اخوانی و سلفی است.
– هدف اینجانب از پرسیدن این سؤال از شما، دانستن تحلیل شما از حوادث ترکیه و مصر است، زیرا که برخلاف عرف دیپلماتیک، آقای اردوغان پس از سقوط دولت اخوانی مصر نیز از آقای مرسی حمایت میکند که این امر منجر به اختلافات اخیر میان ترکیه و مصر گردیدهاست.
– اطرافیان و زیردستان آقای اردوغان به نوعی یک شبکهی اخوانی هستند، لذا از جریانات اخوانی در جهان اسلام و جهان عرب نیز به شدت حمایت میکنند و ضمناً چشم به توسعهی فعالیتهای اخوانالمسلمین در منطقه دارند. تحولاتی که در مصر اتفاق افتاد به حاکمیت اخوانالمسلمین لطمه میزند و دارد بهطور فرسایشی موقعیت اخوان را در داخل حاکمیت مصر تضعیف میکند که این مورد رضایت دولت اردوغان نیست. از طرفی تحولات سوریه نیز نتوانست موقعیت مناسبی برای جریانات اخوانی ایجاد کند و موقعیت اخوانالمسلمین در طی این تحولات در سوریه نیز تقویت نشدهاست. دولت ترکیه بهعلت وابستگی به این شبکه و علاقهمندی به افزایش نفوذ و موقعیت جریانات اخوانی، سرمایهگذاری سنگینی کردهاست و خواهدکرد تا بتواند این موقعیت از دست رفته را برای خود و اخوانالمسلمین احیا کند.
– ترکیه و مصر از نظر راهبردی برای اسرائیل و منافع آن بسیار اهمیت دارند. وجود و افزایش اختلاف میان ترکیه و مصر چه تأثیری را ممکن است روی منافع اسرائیل داشتهباشد؟
– به نظر من این مسئله تأثیری روی منافع اسرائیل ندارد، چون هر دو کشور از نظر ویژگیهای ساختاری با اسرائیل مشکل دارند. البته حاکمیتهای سیاسی به موجب محدودیتهای بینالمللی سعی میکنند تا نزدیکیهایی به اسرائیل نشان بدهند، اما عملاً قادر نیستند موقعیت کشورشان را در شرایط تهدیدات اساسی به نفع اسرائیل تغییر دهند. به نظر من اختلاف این دو دستاوردی برای اسرائیل ندارد، بلکه این مسئله یک موضوع خاص و ویژه است.
– سفر امروز آقای «عبدالله گل» به قطر را چگونه مورد ارزیابی قرار میدهید؟
– این سفر به کشور قطر -که مرکز اصلی تأمین مالی فعالیت رسانهای جریانات اخوانی است- بهموجب تحولات اخیر و جابهجایی قدرت در قطر و نیز بهدنبال شکست حمایتهای قطر از جریانات اخوانالمسلمین صورت میگیرد و احتمالاً در این سفر تلاش میگردد تا طرحی جدید برای کمک به این جریان بین دو کشور سازماندهی گردد، مثلاً تأمین مالی و رسانهای آن توسط قطر صورت گیرد و حمایت سیاسی از جانب دولت ترکیه.
– به نظر میرسد که تغییراتی در مواضع دولت ترکیه در قبال حوادث سوریه به وجود آمدهاست. میخواستم ارزیابی شما را از این مسئله بدانم.
– توافقاتی که در رابطه با سوریه -بعد از اینکه آمریکاییها نتوانستند وارد درگیری نظامی در سوریه شوند- بین ایران، آمریکا و روسیه صورت گرفت، باعث شد که دولت ترکیه پیام معناداری را در این باره دریافت کند و بنابراین اکنون ترکها دارند بهتدریج خود را از این باتلاق خارج میکنند. این مسئلهای قابل پیشبینی است. توافقات میان ایران و 1+5 نیز موقعیت سیاسی ما را بیشتر مورد تقویت قرار میدهد و تصور میکنم که آیندهی بهتری برای همکاری ایران و ترکیه در قضیهی سوریه رقم بخورد.
– موضع احتمالی ترکیه در کنفرانس احتمالی ژنو 2 چه خواهدبود؟
– خارج از این موضعگیریهای سیاسی -که به نظر، بیشتر تلاشی برای حفظ آبرو برای دولت ترکیه است و کاری عظیم را با سرمایهی بسیار زیاد با امید برای رسیدن به دستاوردهای بزرگ در مدت 3-2 ماه شروع کردهبود- ترکیه نمیتواند به آسانی مواضع خود را تغییر دهد. بنابراین اگر حرفی را در رابطه با ژنو 2 میزنند، به نظر من بیشتر برای حفظ پرستیژ است و نسبت به مذاکرات ژنو 2، آنها نظری موافق خواهندداشت.
– خیلی ممنونم از وقتی که در اختیار ما قرار دادید و از تجربیات شما بسیار متشکرم.