این روزها شاهد آغاز دور جدیدی از تلاشهای منطقهای و بین المللی جهت برقراری مذاکرات سازش در منطقه هستیم. سفر جان کری به منطقه و آزادی برخی اسرای فلسطینی در این راستا ارزیابی میشود. با وجود برخی خوشبینیها در این زمینه، تداوم برخی رفتارهای ناقض قوانین بین المللی از سوی رژیم صهیونیستی احتمال هرگونه توافقی را دور از ذهن به نظر میرساند. در این زمینه گفتگوی کوتاهی با جناب آقای دکتر احمد دوست محمدی، استاد علوم سیاسی و مطالعات منطقهای دانشگاه تهران داشتیم که در ادامه پاسخ ایشان را به سوالات ما میخوانید:
در حالی که برخی طرفهای بین المللی از آغاز گفتگوها سخن میگویند، اسرائیل همچنان به تداوم ساخت شهرکها ادامه میدهد، آیا این رژیم به دنبال صلح واقعی است؟
اسرائیل با درک فضای موجود در عرصهی بین المللی و منطقه، شرایط را برای نیل به خواستههای حداکثر خود مهیا میبیند. سران این رژیم بدون توجه به فشارهای بین المللی در این رابطه سعی دارند بر دامنهی نفوذ خود بیفزاید و تشکیلات خودگردان فلسطینی را وادار به عدول از مواضع خود در زمینهی بازگشت آوارگان و تداوم شهرکسازیها کنند. به واقع مسئولین اسرائیلی از تنشهای موجود در سوریه و مصر و درگیری جهان عرب در مسائل داخلی بهره برده و در پی بستن هر گونه طرحی مبنی بر شکلگیری کشور مستقل فلسطینی در آیندهی نزدیک هستند.
ابزارهای اسرائیل در این زمینه کدامند؟
تداوم شهرسازیها راه را بر تشکیل کشور مورد نظر فتح در آینده خواهد بست. چرا که ضمن عدم خروج یهودیها در آینده از این مناطق، شکلگیری و چینش این شهرکها به گونهای است که عملاً سرزمینهای تحت نظر فلسطینیها را سه پاره کرده و بیت المقدس را از کرانهی باختری جدا خواهد نمود. حمایتهای آمریکا و قدرتهای اروپایی نیز در این راه، دست صهیونیستها را در پیش بردن اهدافشان باز گذارده است.
آزادی برخی اسرای فلسطینی را در شرایط کنونی چگونه ارزیابی میکنید؟
رژیم صهیونیستی جهت کاهش برخی فشارهای افکار عمومی جهان اقدام به یکسری از تحرکات کماثر کرده و ضمن بزرگنمایی آنها در پی نشان دادن چهرهای صلحجو از سوی این رژیم و همچنین تحت فشار قرار دادن گروههای فلسطینی است. آنچه در رابطه با اهداف صهیونیستها قابل کتمان نیست این است که آنها در طی شش دههی گذشته، هرگاه راه را برای خویش مهیا دیدهاند در پی کسب منافع بیشتری گام گذاردهاند. از این رو برخی اختلافات داخلی در میان آنها را صرفاً در مسائل جزئی میتوان یافت. در رابطه با مسائل کلیدی این رژیم- همچون امنیت و مرزهای آتی آن- اختلاف نظری میان گروههای صهیونیستی داخل اسرائیل نمیتوان یافت و همگی در پی تصرف و در اختیار داشتن تمامی سرزمینهای فلسطینی در آینده هستند. تفاوت آنها تنها در شیوههای پیاده کردن این اهداف است که در آن گروههای تندروتر با ابزارهای خشن به این کار مبادرت میورزند و گروههای چپگرا با ابزارهای نرم اقدام میکنند.
پیشنهاد جنابعالی جهت ایستادگی در برابر زیادهخواهیهای اسرائیل چیست؟
تاریخ شش دههی سپری شده به وضوح بیانگر این مطلب است که تنها راه جهت ایستادگی در برابر اقدامات اسرائیل، تاکید بر اصل مقاومت و عدم پذیرش این رژیم از سوی گروههای فلسطینی است. قدرت روزافزون محور مقاومت در یک دههی گذشته و تحمیل برخی شکستها به اسرائیل از سوی حزب الله لبنان و حماس نشان داد که بهرهمندی و حمایت از اندیشهی مقاومت بر خلاف سیاستهای پیشین سازشکاران موجب عقبنشینی بیشتر صهیونیستها خواهد شد. به واقع سیاستهای رژیم صهیونیستی بر اساس دیدگاههای بنیانگذاران آن و مسئولین کنونی، کمترین حقی را برای فلسطینیان قائل نیست. از این رو تنها ایدهی پیش رو جهت کسب منافع آوارگان فلسطینی، در پیش گرفتن شیوهی مقاومت و اتحاد میان گروههای فلسطینی است. متأسفانه با تنشهای اخیر در سوریه و سقوط دولت محمد مرسی در مصر، موضع جبههی مقاومت دچار خدشه شده که البته امید است با ثبات آتی در سوریه و حمایت مصر، بر مواضع و قدرت جبههی مقاومت افزوده شود.