دیپلماسی، و نه تحریم؛ راه حل تعامل با ایران

سید حسین موسویان، دیپلمات سابق تیم مذاکره کننده هسته‌ای کشورمان طی یادداشتی در پایگاه المانیتور نوشت: طی سه دهه‌ی گذشته، آیپک به شکل بی‌رحمانه‌ای با مسئولین و کنگره‌ی آمریکا بمنظور فشار و تصویب تحریم‌ها علیه ایران جهت بازداری این کشور از برنامه‌ی هسته‌ای، لابی کرده است.

سید حسین موسویان، دیپلمات سابق تیم مذاکره کننده هسته‌ای کشورمان دوشنبه 3 مارس 2014 طی یادداشتی در پایگاه المانیتور درباره نشست سالانه‌ی آیپک که طی روزهای 2 الی 4 مارس در واشنگتن در حال برگزاری است، نوشت: طی سه دهه‌ی گذشته، آیپک به شکل بی‌رحمانه‌ای با مسئولین و کنگره‌ی آمریکا بمنظور فشار و تصویب تحریم‌ها علیه ایران جهت بازداری این کشور از برنامه‌ی هسته‌ای، لابی کرده است. بر اساس وبسایت آیپک، مسئولیت «گذراندن بیش از 12 لایحه و مصوبه آمریکا برای تحمیل تحریم‌های سنگین علیه ایران در پانزده سال گذشته»، از جمله فضائل بزرگ این لابی است.

موسویان در ادامه با ذکر این نکته که ایران در رأس دستور نشست امسال است، به یادداشت مشترک هفته‌ی گذشته‌ی مایکل کاسن[1] و لی روزنبرگ[2] در نیویورک تایمز اشاره می‌کند که آن‌ها کنفرانس پیش روی آیپک را محلی برای نمایش حمایت از «مجموعه‌ای از فعالیت‌های کنگره که حاکی از فشار بیشتر سیاسی و اقتصادی بر دولت ایران است» معرفی می‌کنند. همچنین چهارده هزار عضو لابی قصد دارند «به کنگره برای ترسیم ضوابط قابل قبول توافق نهایی با ایران که حداقل باعث بی‌مصرف کردن و از کار انداختن برنامه‌ی هسته‌ای ایران باشد، اصرار نمایند».

همچنین کاسن و روزنبرگ با استدلال آن‌هایی که معتقدند تهدید ایران باعث «بیرون رفتن وی از چارچوب مذاکرات» می‌شود، مخالفت می‌کنند. در مقابل آن‌ها پیشنهاد می‌کنند که «دیپلماسی‌ای که با تهدید نتایج روشن پشتیبانی نشود، بزرگ‌ترین تهدید را برای خود مذاکرات به بار می‌آورد».

موسویان ضمن مخالفت با این دیدگاه گردانندگان آیپک می‌نویسد: «امروز تاریخ نشان می‌دهد همانطور که آمریکایی‌ها و اسرائیلی‌ها نیز درک می‌کنند، نتایج سیاست‌های قهری علیه ایران برای منافع امنیتی خیلی بیشتر تهدید‌آمیز می‌باشد.»

 

پیشرفت‌های نظامی و تسلیحاتی

موسویان در ادامه ضمن اشاره‌ای مختصر به جنگ هشت‌ساله ایران و عراق  و حمایت کامل و پایدار آمریکا، غرب و کشورهای حاشیه خلیج از صدام حسین؛ به تلاش جهانی آمریکا برای بستن راه‌های تأمین سلاح ایران در حین تهدیدات صدام حسین علیه ایران می‌پردازد. وی این فعالیت‌ها را عاملی برای پیشرفت و خودکفایی تسلیحاتی ایران قلمداد می‌کند و می‌نویسد: این تحریم تسلیحاتی و کاربرد سلاح‌های شیمیایی جهت کشتار و مجروحیت 100 هزار نفر، ایرانی‌ها را با تلاش شدید در کشور خود به سوی ساخت تسلیحاتی خودکفا، هدایت کرد. به عبارت دیگر، تحریم تسلیحاتی غرب علیه ایران به تنهایی آنها را به سمت توسعه‌ی یک رنج وسیعی از قابلیت‌های تولید سلاح، هدایت نمود که این پیشرفت شامل توسعه‌ی بزرگ‌ترین و متنوع‌ترین زرادخانه‌ی موشک‌های بالستیک در خاورمیانه می‌شود. یک نتیجه‌ی دیگر جنگ ایران و عراق، ظهور نیروهای نظامی عظیم ایران و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در این کشور است. که دومی(سپاه پاسداران) دائما بعنوان عامل ترس و نگرانی در آمریکا و اسرائیل شناخته می‌شود.

 

گسترش برنامه غنی سازی

موسویان در ادامه ضمن اشاره به نتایج فشار آمریکا بر ایران که مسبب توسعه و خودکفایی برنامه هسته‌ای کشورمان طی سال‌های پس از انقلاب می‌شود، می‌نویسد: برخلاف ادعای آیپک، سیاست‌های قهر‌آمیز آمریکا علیه ایران یک دلیل اصلی گسترش برنامه‌ی هسته‌ای این کشور بوده است. از سال‌های اولیه‎‌ی انقلاب، آمریکا ایران را از حق دستیابی به نیروگاه هسته‌ای غیرنظامی و دسترسی به بازار بین المللی سوخت، محروم کرد. این سیاست سبب این شد که ایران به تدوین راهبرد در برنامه‌ی هسته‌ای خود و ساخت تأسیسات غنی‌سازی جهت خودکفایی در سوخت هسته‌ای، اقدام نماید.

هر زمانی که ایالات متحده تحریم‌های جدیدی علیه ایران تحمیل نمود، ایران در پاسخ، فعالیت‌های هسته‌ای خود را افزایش داد. از مقدار اولیه‌ی 164 سانتریفیوژ غنی سازی اورانیوم، امروز به مقدار 9000 سانتریفیوژ فعال رسیده است.[3] قبل از تحمیل تحریم‌ها، ایران اورانیوم بیش از 5% غنی‌شده تولید نمی‌کرد؛ ولی در تقابل با آمریکا، آن را تا 20% بالا برد. در ابتدا یک تأسیسات غنی‌سازی داشت[4]، ولی تحریم‌ها تصمیم ایران را شدیدتر کرد و آن‌ها تأسیسات ثانوی را در اعماق زمین و زیر کوه ساختند[5].

***

• این مطلب، صرفاً جهت اطلاعِ مخاطبان، نخبگان، اساتید، دانشجویان، تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیران بازنشر یافته و الزاماً منعکس‌کننده‌ی مواضع و دیدگاه‌های اندیشکده راهبردی تبیین نیست.
• به قلم سید حسین موسویان، دیپلمات سابق ایران.

 


[1]- رئیس نشست آیپک

[2]- رئیس هیئت مدیره آیپک

[3]- و بیش از 19000 در مجموع دارد.

[4]- اشاره به تاسیسات نطنز دارد.

[5]- اشاره به تاسیسات فردو دارد.

ارسال دیدگاه