در این تحلیل به قلم ‘جی سولومون’ و ‘ لورا مکلر’ آمده است: « انتخابات ریاست جمهوری آمریکا تمام رویکردهای سنتی سیاست خارجی آمریکا به خصوص در موضوع مداخلات نظامی بین المللی این کشور را بکلی به هم ریخته و ضمن آنکه تمام وجوه تمایز و اختلاف نظرهای حزبی در این عرصه را بکلی نابود کرده؛ چالشهایی سیاسی پیش روی مستاجر آینده ‘کاخ سفید’ قرار داده است.
آن گونه که از صحبتها و سخنرانی های عمومی ‘هیلاری کلینتون’ و دستیاران ارشد وی استنباط می شود، اگر وی به ریاست جمهوری برگزیده شود؛ در موضوعات بین المللی در مقایسه با ‘باراک اوباما’ رئیس جمهور فعلی رویکردش تهاجمی تر خواهد بود.
اگر این محاسبات صحت پیدا کند و کلینتون اینگونه عمل کند، جناح لیبرال درون اردوگاه دمکراتها به رهبری ‘برنی سندرز’ که از هیلاری خواسته است در اسرع وقت نیروی نظامی آمریکا در برون از مرزهای کشور را به خانه بازگرداند؛ از او منفک خواهد شد.
در عرصه سیاست خارجی بخصوص در مورد مداخله نظامی، سیاستهای اعلام شده کلینتون به کلی با رویکرد عدم مداخله نظامی ‘دونالد ترامپ’ نامزد جمهوریخواهان که موافقت جمع زیادی از هم حزبی هایش را با خود همراه دارد؛ متناقض است.
این رویکرد کلینتون، مجموعه ای از متحدان غیرمعمول را گرد او جمع کرده که شامل افرادی از جناح امنیت ملی محافظه کاران است که اعضایش به طور طبیعی طرفدار نامزد جمهوریخواهانند اما این بار از ترامپ و رویکردهایش روی برگردانده اند.
رویکرد کلینتون در خصوص روسیه البته در صورت برنده شدن در انتخابات، به گفته یکی از مشاوران برجسته اش این است که وی قبل از آغاز به کار در کاخ سفید به اروپا فشار وارد خواهد آورد تحریمهای مسکو را تجدید کنند. این تحریمها در ماه دسامبر منقضی می شود.
در مورد سوریه، دستیاران کلینتون می گویند که وی در مقایسه با اوباما؛ موضع تهاجمی تری اتخاذ خواهد کرد. کلینتون کوشش خواهد کرد تا در سوریه یک منطقه پرواز ممنوع اعلام شود.
در مورد ایران، کلینتون تحریمهای جدیدی را مورد ملاحظه قرار خواهد داد. این در حالیست که تهران تهدید کرده است درصورت اعمال تحریمهای بیشتر، از توافق هسته ای که اتفاقا همین کلینتون بانی آن بوده است؛ کنار خواهد کشید.
در این زمینه ‘آرون دیوید میلر’ از کارشناسان ‘مرکز ویلسون’ واشنگتن که دیپلماتی سرشناس در دولتهای دمکرات و جمهوریخواه بوده است، می گوید: ‘من هرگز به یاد ندارم سیاست خارجی آمریکا تا این اندازه غیرعادی بوده باشد. عناصری از هر دو حزب دارند از فرار از خطر صحبت می کنند، از یک نوع رویکرد کناره گیری از جهان ‘.
هیلاری چند سال در سمت وزیر خارجه مشغول به کار بود و در این سالها همواره خواهان مداخله نظامی بیشتر بوده است و حتی بیشتر از هم حزبی هایش، بر اتخاذ این رویکرد اصرار داشته است.
از مصادیق این رویکرد کلینتون در بحث سیاست خارجی، می توان به پیشنهادش برای اقدام نظامی جهت سرنگون ساختن ‘بشار اسد’ رهبر سوریه اشاره کرد که همین اصرار وی باعث انشعاب او از اوباما شد.
او در سال 2002 هم در کسوت سناتور، به مصوبه اجازه جنگ عراق رای مثبت داد اما سالها بعد این تصمیم گیری اش را یک اشتباه خواند.
کلینتون در مصاحبه ای گفته است که او معتقد به یک رویکرد تلفیقی مبتنی بر استفاده همزمان از ابزارهای قدرت آمریکا و دیپلماسی و تقویت تاثیرگذاری بر رویدادها بود.
کلینتون به تلاشش برای جلب حمایت بین المللی برای تحریمهای مالی ایران اشاره کرده و خاطر نشان ساخته است که همین تحریمها بود که ایران را تحت فشار قرار داد تا پای میز مذاکره بیاید.
وی گفته است: ‘ من فکر می کنم در مورد اعلام مواضعم خیلی شفاف عمل کرده ام و گفته ام که من طرفدار «قدرت هوشمندانه» هستم. این قدرت یعنی استفاده از تمام ابزارهای موجودی که در اختیار ماست. در این رویکرد قدرت نظامی همیشه آخرین راهکار است’.
اما، در این عرصه ترامپ مواضعی معارض با کلینتون دارد.
ترامپ همواره در تبلیغات انتخاباتی اش، عملکرد و سوابق کاری کلینتون را در دورانی که سکاندار سیاست خارجی آمریکا بود هدف حمله قرار داده است. ترامپ تصمیم گیریهای کلینتون را هم در دورانی که عهده دار مقام وزارت خارجه بود و هم در کسوت سناتوری اش، زیر سوال برده و گفته است که کلینتون در مورد عراق و لیبی عجولانه تصمیم گرفت و شتابزده از اقدام نظامی در عراق و لیبی حمایت کرد.
ترامپ ضمن آن از همراه شدن کلینتون با دیپلماسی هسته ای اوباما با تهران هم انتقاد کرده و گفته است که این کمک منتهی به یک توافق معیوب با تهران شد.
همین بازگشت رویکرد انزواطلبی به ‘کاخ سفید’ بود که زمینه ساز خیزش ترامپ شد. این رویکرد انزوا طلبی باعث شد تا در آنچه که کلینتون در گذشته در صحنه سیاست خارجی آمریکا انجام داده است، با مواضع امروز انتخاباتی او یک وجه تمایز آشکار ایجاد شود.
نامزد جمهوریخواهان در عرصه پیمان های تجاری آمریکا، مدعی است که همه پیمان ها و معاملات تجاری با آسیا و آمریکای لاتین را یا مجددا به مذاکره خواهد گذارد و یا از آنها انصراف خواهد داد.
ترامپ گفته است که اگر اعضاء ‘سازمان پیمان آتلانتیک شمالی ‘ (ناتو) دیون خود را به این سازمان نپردازند، از آن خارج خواهد شد. او مطرح کرده است که همپیمانان سنتی آمریکا نظیر کره جنوبی و ژاپن هم می بایست زرادخانه هسته ای خود را داشته باشند.
وی اعلام کرده است که یک ائتلاف کاری با ‘ولادیمیر پوتین’ رهبر روسیه ایجاد خواهد کرد. ترامپ طی مصاحبه ای در اوایل سالجاری گفت که ابدا این نظریه را قبول ندارد که آمریکا باید ضامن ثبات بین المللی باشد. این وضعیتی است که بطور خودکار بعد از جنگ جهانی دوم بوجود آمده است.
ترامپ افزود: ‘کشورها باید تمام هزینه خدمات عظیم و هنگفتی که آمریکا برایشان متقبل می شود را بپردازند. ما نمی توانیم یک تنه این کار را انجام دهیم. اگر آنها این هزینه را به ما بر نگردانند، ما باید آماده رفتن شویم و آنها ناچار خواهند بود خودشان از خود دفاع کنند’.
همین مواضع بود که بسیاری از رای دهندگان جمهوریخواه آمریکا را مجذوب ترامپ کرد. اما در عین حال این مواضع انتقاد قانونگذارانی را برانگیخت که موافق سیاست مداخله نظامی آمریکا هستند.
سناتور ‘لیندسی گراهام’ از کارولینای جنوبی و یکی از جنگ طلب ترین محافظه کاران آمریکا در این باره می گوید:’ در واقع ترامپ پیرو رویکرد «ریگان» و لفاظی های اوست که معتقد به گوشه گیری آمریکا در عرصه بین المللی بود’.
گراهام افزود: ‘ گرایش های خانم کلینتون صحیح است هرچند من ممطمئن نیستم او بتواند بر روی آنها کار کند. یک علت آن فشار سیاسی دمکراتهاست ‘.
وی گفت: ‘من فکر می کنم او به طور غریزی تمایل به رویکرد تهاجمی دارد’.
کلینتون با وجود رویکردش در طرفداری از مداخله نظامی، همچنان گزینه مورد نظر بسیاری از جمهوریخواهان نیست. بسیاری از جمهوریخواهان از کلینتون بابت همسو شدنش با سیاست های دولت اوباما در موضوعاتی همچون عواقب تغییر رژیم در لیبی و تنظیم مجدد روابط با روسیه در دورانی که وی وزیر خارجه بود، انتقاد می کنند.
آنها ضمنا کلینتون را بابت حمایتش از توافق هسته ای ایران و نیز روابط دیپلماتیک دولت اوباما با کوبا هم مقصر می شناسند. کلینتون در این عرصه ها نه تنها با جمهوریخواهان بلکه با جناح چپ دمکراتها هم دعوا خواهد داشت. دمکراتهایی که موافق رویکرد اوباما در اولویت داشتن دیپلماسی بر قدرت نظامی هستند و دشمنان سنتی آمریکا از قبیل ایران، کوبا و روسیه را در آغوش می گیرند؛ مخالف این دیدگاههای سیاسی کلینتون هستند.
‘ تولسی گابارد ‘ نماینده 35 ساله مجلس نمایندگان که از کهنه سربازان جنگ عراق بوده است و در سال 2012 از ایالت هاوایی به نمایندگی این مجلس انتخاب شد، از زمره صلح طلبان حزب دمکرات است.
او گفته است: ‘ ما باید به این جنگ های مداخله جویانه خاتمه دهیم. این جنگ ها هزاران میلیارد دلار به کشور هزینه تحمیل کرده است ‘.
شماری از دمکراتها، اوباما را بابت توافق هسته ای که با ایران انجام داد؛ ستایش می کنند. این دمکراتها ضمن آن اوباما را بابت امتناعش از حمله نظامی به رژیم ‘اسد’ در سوریه هم تمجید می کنند. اما کلینتون، طبق اعلام مشاوران سیاسی اش و نیز به گفته مسئولان فعلی سیاست خارجی آمریکا، نسبت به این رویکرد اوباما در قبال سوریه بدبین بود.
‘ آدام اسمیت’ عضو ارشد و دمکرات کمیته نیروهای مسلح مجلس نمایندگان از ایالت واشنگتن در این باره گفت: ‘ اگر از یک دمکرات متوسط و عادی بپرسید آیا ما باید از سطح مداخله نظامی مان در بیرون از مرزها بکاهیم، خیلی صریح به شما پاسخ خواهد داد؛ بله’.»

***

گروه رصد