“ابراهیم ابو النجا” دبیر جنبش فتح در نوار غزه و عضو شورای انقلابی آن، این کنفرانس را به محمد دحلان عضو برکنار شده جنبش فتح منسوب کرد و آنرا “کنفرانس دحلان” نامید.
ابو النجا تصریح کرد که ما برگزاری کنفرانس دحلان در مصر را قبول نداریم و هیچ مصوبه ای را که از آن صادر شود، قبول نداریم. وی افزود جنبش فتح اجازه نخواهد داد که کسی از بیرون برای آن رئیس تعیین کرده یا در امور داخلی آن دخالت کند.
خبرگزاری رسمی فلسطین “وفا” روز دوشنبه گذشته بیانیه های متوالی از سوی دبیران جنبش فتح در اقلیم های مختلف شمال فلسطین و اروپا منتشر کرد که در آنها از برگزاری کنفرانس العین السخنه به عنوان تجاوز آشکار به “مشروعیت فلسطینی” و اقدامی مضحک یاد شده بود که هر چه سریعتر باید متوقف شود.
اما، جنبش فتح با وجود حمله شدید به کنفرانس مذکور، بر روابط خوب خود با مراجع رسمی مصر تاکید کرد و ابو النجا اعلام نمود که این جنبش از حمایت کشور دوست و برادر مصر از مشروعیت محمود عباس رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین مطمئن است.
در همین راستا، عزام احمد عضو کمیته مرکزی جنبش فتح در گفتگو با “عربی 21” تلاش کرد این کنفرانس را کم اهمیت جلوه دهد و تنها به ذکر این مساله اکتفا کرد که به هیچ وجه از برگزاری این کنفرانس نگران نیست؛ «چرا که این کنفرانس صرفا یک کارگاه است.»
خشم عباس از مصر
“یونی بن مناحیم” کارشناس صهیونیست مسائل عربی در مقاله ای در پایگاه “نیوز وان” اعلام کرد که محمود عباس رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین اخیرا نامه ای اعتراضی به نظام مصر فرستاده است، اما قاهره توجهی به این نامه نکرده و به حمایت های خود از دحلان ادامه می دهد.
این افسر سابق سازمان اطلاعات نظامی رژیم صهیونیستی “امان” تصریح کرد که عبد الفتاح سیسی سرکرده کودتای مصر به خوبی می داند که دوران سیاسی محمود عباس به خط پایان نزدیک شده است و از همین رو، از دحلان که به خوبی از قدرتش برای ضربه زدن به جنبش مقاومت اسلامی “حماس” آگاه است، حمایت می کند.
تیرگی روابط با وجود اظهارات دیپلماتیک
از سوی دیگر، ساری عرابی نویسنده فلسطینی اظهار داشت که در حال حاضر، تنش بر روابط رهبران جنبش فتح و مقامات تشکیلات خودگردان با مقامات مصری سایه افکنده است که این مساله بیشتر ناشی از فشار قاهره علیه عباس درباره دحلان است، اما با این وجود، روابط مقامات دو طرف قطع نشده است.
وی افزود اظهارات مقامات فتح درباره حمایت مصر از “مقامات مشروع” تشکیلات خودگردان و عدم تمایل آن به ایجاد شکاف در عرصه فلسطین «صرفا اظهاراتی در راستای روابط عمومی طرفین است و به هیچ وجه حقیقت ندارد.»
عرابی تاکید کرد که سیاست نظام مصر درباره پرونده فلسطین و به ویژه تشکیلات خودگردان فلسطین مبتنی بر سه عامل اساسی است؛ نخست: رویکرد رژیم صهیونیستی که نظام سیاسی به طور کامل از آن تبعیت می کند. دوم: موازنه های کلی در منطقه و جهان مانند روابط آمریکا و روسیه و کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس و سوم: اتخاذ موضع خصمانه ریشه ای در قبال باریکه غزه.
وی افزود که وضعیت کنونی حاکی از تداوم فشارهای مصر علیه عباس به منظور بازگرداندن دحلان و جریان وی و انتخاب رهبران جایگزین برای تشکیلات خودگردان است و این رهبران باید از طریق “جایگزینی نرم” روی کار بیایند و نه جایگزینی خشن و اجباری که باعث تضعیف جایگاه رهبران جدید می شود.
عرابی در ادامه تصریح کرد که اختلافات اخیر میان عربستان سعودی و مصر نمی تواند باعث تغییر وضعیت فشارهای عربی علیه تشکیلات خودگردان فلسطین شود؛ چرا که حتی اگر ریاض علاقه مند به مجازات مصر به خاطر این موضعش باشد، به خاطر وضعیت بحرانی خودش در عرصه های مختلف نمی تواند این کار را بکند، اما با این وجود ما در مرحله تغییرات گسترده قرار داریم و نمی توان با قاطعیت درباره تداوم اوضاع کنونی صحبت کرد؛ چرا که امکان دارد تغییراتی در منطقه یا در میان رهبران مصر، یا ائتلاف های فلسطینی و یا غیره روی دهد که باعث تغییر نقشه ها و رویکردهای موجود شود.
وی در عین حال اعلام کرد که به احتمال زیاد هفتمین کنگره سراسری جنبش فتح که به گفته امین مقبول دبیر شورای انقلابی این جنبش در ماه نوامبر آینده برگزار خواهد شد، تصمیماتی را اتخاذ خواهد کرد که باعث تغییرات عملی خواهند شد و جلوی هر گونه اقدامی از سوی کمیته چهار جانبه عربی (عربستان سعودی، مصر، اردن و امارات) در عرصه فلسطین را خواهند گرفت.
این تحلیلگر مسائل سیاسی فلسطین اظهار داشت که عباس تا آخرین نفس خود بر مخالفت با بازگشت دحلان تاکید خواهد کرد و این مساله تنها به خود وی مربوط نمی شود، بلکه موضع بسیاری از مراکز نفوذ جنبش فتح است که مخالف بازگشت دحلان هستند و البته برخی طرف ها درباره قدرت دحلان در کرانه باختری بزرگنمایی می کنند.
عرابی در عین حال اتخاذ موضع شدید از سوی عباس علیه مصر را بعید دانست؛ چرا که وی کلا مخالف تنش و درگیری با طرف های دیگر است و از سوی دیگر، موضع ضعیف تشکیلات خودگردان جلوی بروز چنین تنش و درگیری با طرف قدرتمند و بانفوذی مانند مصر را می گیرد.
مصر خواهان فتح یکپارچه در برابر حماس است
در همین راستا، جهاد حرب تحلیلگر مسائل سیاسی تاکید کرد که مصر همیشه از نهاد رسمی فلسطین حمایت کرده است و هنوز این موضع خود را تغییر نداده است.
حرب در گفتگو با “عربی 21” خاطر نشان کرد که برخی طرف ها در داخل نظام مصر با برگزاری کنفرانس العین السخنه موافقت کرده اند تا به نوعی عباس را برای آشتی با محمد دحلان و برقراری مصالحه در داخل جنبش فتح مجبور کنند.
وی افزود که مصر با این فشارهای خود سعی در تحقق برخی اهداف را دارد که نخستین مورد یکپارچه سازی جنبش فتح در برابر جنبش حماس در راستای جنگ علیه جماعت اخوان المسلمین به عنوان هدف اصلی مصر و کمیته چهارجانبه عربی است.
این تحلیلگر مسائل سیاسی فلسطین تاکید کرد که مصر خواهان تحقق آشتی ملی فلسطین و یکپارچه شدن جبهه داخلی آن به منظور حل منازعه فلسطینی ـ اسرائیلی بر اساس دیدگاه قاهره است، اما هیچ کدام از این اهداف تحقق نیافته است.
وی در پاسخ به این سوال که آیا اختلافات اخیر عربستان و مصر بر روی کمیته چهارجانبه عربی و تعامل آن با مساله فلسطین تاثیر خواهد گذاشت، اظهار داشت که به نظر می رسد این اختلافات تنها در کوتاه مدت بر روی این کمیته تاثیر بگذارد، اما در دراز مدت تاثیر در تعامل آن با مساله فلسطین نخواهد داشت؛ چرا که ریاض و قاهره روابط راهبردی با هم دارند و چنین مساله نمی تواند بر روی این روابط تاثیر بگذارد.
جهاد حرب در پایان تصریح کرد که جنبش فتح در حال حاضر به سمت خفقان بیشتر در داخل خود پیش می رود و این مساله در صورت تداوم و بیرون ماندن دحلان و جریان وابسته به وی از تشکیلات جنبش فتح در کنگره آتی این جنبش، می تواند باعث تشکیل حزب یا تشکل سیاسی جدید از سوی جریان دحلان شود که هم در باریکه غزه نفوذ خواهد داشت و هم جایگاه ویژه ای در کرانه باختری خواهد داشت.
***
• این مطلب، صرفاً جهت اطلاعِ مخاطبان، نخبگان، اساتید، دانشجویان، تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیران بازنشر یافته و الزاماً منعکس‌کننده‌ی مواضع و دیدگاه‌های اندیشکده راهبردی تبیین نیست.
• منبع: مرکز اطلاع‌رسانی فلسطین
