آمریکا، روسیه را متهم به دخالت در امور داخلی کشورها می‌کند و به همین دلیل، به‌عنوان عضوی از اعضای ناتو، از مزیت استفاده از دفاع جمعی این سازمان می‌تواند بهره‌مند شود.
اما روسیه کمتر به فکر عضویت در ائتلاف‌های بین‌المللی سایبری است. بر اساس برخی گزارش‌ها این کشور، به‌شدت در حال بومی‌سازی زیرساخت‌های مخابراتی است تا در صورت بروز یک جنگ سایبری علیه شبکه برق و سایر زیرساخت‌های حیاتی این کشور، از سوی آمریکا، فلج نشود. شاید چنین سیاستی از جانب روسیه موجب شده تا آمریکا در پاسخگویی به حملات سایبری به همین روش، دچار تردید شود؛ زیرا می‌داند اگر روسیه بتواند فضای سایبر خود را کاملاً بومی کند- به حدی که در هیچ‌یک از زیرساخت‌های سایبری نیازمند آمریکا نباشد- در صورت حمله به روسیه، نتایج مطلوب را به دست نمی‌آورد. دولت آمریکا اعلام کرده است که به حملات سایبری کشورها، پاسخ مناسب می‌دهد. برخی از مقامات این کشور معتقدند پاسخ به حملات سایبری، صرفاً نباید از نوع سایبر، باشد؛ زیرا آمریکا بیشتر از هر کشوری به زیرساخت‌های دیجیتال، وابسته است. برخی کارشناسان غربی بر این باورند که دولت آمریکا باید به رقبای خود، پاسخی را در حوزه‌ای غیر از سایبر (مثل گزینه نظامی) بدهد و از سویی نیز روش حملات روس‌ها را افشا کند.
توافق سایبری روسیه و آمریکا، برخلاف توافق آمریکا با چین، هنوز هم در هاله‌ای از ابهام است و اصلاً بسیاری از جزییات آن معلوم نیست. اگر حمله به حزب دموکرات و شرکت یاهو، به روسیه نسبت داده شود، می‌توان آن را فصل جدیدی از تنش‌های دو کشور در عرصه جنگ اطلاعات دانست. فصلی که در آن یک کشور توانایی بر هم زدن نتایج انتخابات و از بین بردن اعتماد مردم جامعه به انتخابات را دارد. چنین چیزی در عرصه جنگ اطلاعات کم‌نظیر است. در نتیجه امروزه نمی‌توان فقط افزایش تسلیحات سایبری را نشان دهنده‌ی قدرت یک کشور در قلمروی سایبر دانست.
بعد از حمله به حزب دموکرات، آمریکا اعلام کرد که آژانس امنیت ملی این کشور هدف حمله قرار گفته است و مسلماً طبق همیشه، انگشت اتهام به سمت روسیه گرفته شد. به‌علاوه آمریکا مدعی شد دارای قوی‌ترین ارتش سایبری و تسلیحات مربوط است. حتی آمار تعدادی از این تسلیحات در سطح اینترنت، قرار گرفت. آمریکا با این کار، قصد داشت به روسیه هشدار دهد در صورت نیاز، می‌تواند پاسخ مناسب را بدهد و از این طریق، بازدارندگی شایسته را در برابر روسیه ایجاد کند؛ به تازگی نیز، آمریکا برای علنی کردن تهدید خود، اعلام کرد در حال آماده شدن برای شروع جنگ سایبری علیه روسیه است. ولی صحت این ادعا، چندان ثابت نیست و شاید صرفا برای بازدارندگی تهدیدات سایبری روسیه باشد. اگر خبر آماده شدن آمریکا برای جنگ سایبری، صحیح باشد، این کشور، علنا آغازگر حملات سایبری علیه کشورهای دیگر خواهد بود. قطعا مقامات آمریکایی این کار را حق مسلم خود دانسته و مدعی هستند که چنین اقدامی در تلافی حمله روسیه به انتخابات این کشور است.
اما روسیه، کشوری است که هیچ‌گاه مدعی داشتن قدرتمندترین ارتش سایبری و سلاح‌های سایبری نشده است. همین مخفی‌کاری مسئله‌ای است که مقامات آمریکا را به‌شدت نگران نموده و موجب شده تا هر روز اتهامی تازه را علیه این کشور مطرح کنند. البته آمریکا فقط نگران تسلیحات سایبری روس‌ها نیست، نگرانی آمریکا از روسیه، حتی به جنگ الکترونیک و اطلاعات نیز کشیده شده است و برخی فرماندهان نیروی دریایی آمریکا گفته‌اند که این کشور باید هرچه سریع‌تر توانایی‌های خود را در جنگ اطلاعات افزایش دهد.
شاید با کمی مسامحه بتوان گفت برای روسیه، امروزه جنگ سایبری، طریقی برای پیروزی در جنگ اطلاعات و پیروزی در جنگ اطلاعت، راهی برای موفقیت در جنگ هیبریدی است؛ جنگی که در آن عملیات سنتی نظامی با سایر گونه‌های جنگی آمیخته می‌شود و روسیه، طراح این نوع جنگ در اروپا است. اطلاعاتی که از حمله سایبری به شرکت یاهو به‌دست‌آمده است، اگر در اختیار روسیه قرار گرفته باشد، می‌تواند برگ برنده‌ای برای پیشروی در رسیدن به هدف یادشده محسوب شود.
اما آیا همان‌گونه که در زمان جنگ سرد، مسئله تسلیحات هسته‌ای منجر به بازدارندگی شد آیا چنین چیزی در فضای سایبر نیز ممکن است؟ برخی می‌گویند چنین چیزی در این فضا ممکن نیست؛ زیرا سربازان سایبری بعد از توافق نیز می‌توانند مجدداً از منابع مختلف، به گردآوری تجهیزات بپردازند.
***
• این مطلب، صرفاً جهت اطلاعِ مخاطبان، نخبگان، اساتید، دانشجویان، تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیران بازنشر یافته و الزاماً منعکس‌کننده‌ی مواضع و دیدگاه‌های اندیشکده راهبردی تبیین نیست.
• منبع: موسسه سایبربان
