پس از انحلال پارلمان کنست، احزاب سیاسی صهیونیستی خود را برای انتخابات آماده کرده‌اندکه برخی احزاب با شعارها و شخصیت‌های جدید وارد این عرصه شده‌اند و ائتلاف‌های سنتی و جدیدی در حال شکل‌گیری است. حال سؤالاتی در این جا مطرح هستند، از جمله؛ چه احزابی در انتخابات شرکت خواهند کرد، چه ائتلاف‌هایی بین احزاب در حال شکل‌گیری است و بالأخره چه احزاب و ائتلاف‌هايي با توجه به اقبال عمومی شانس بیشتری برای پیروزی دارند؟
بیستمین دوره انتخابات پارلمانی رژیم صهیونیستی، کنست، برای تصاحب 120 کرسی در هفدهم مارس 2015 برگزار خواهد شد. کابینه سی و سوم رژیم صهیونیستی، به دلیل اختلاف‌هاي میان ائتلاف حاکم، سقوط کرد و همین امر منجر به انحلال کنست گردید و انتخابات جدید حدود دو سال زودتر از موعد قانونی خود -یعنی چهار سال- برگزار می‌شود. اگر چه انحلال پارلمان در این رژیم امری عادی محسوب می‌شود اما عمر بسیار کوتاه كابينه سي و سوم رژيم صهيونيستي، در تاریخ سیاسی این رژیم در نوع خود بی‌سابقه بود.
لازم به ذکر است که نظام سیاسی در رژیم صهیونیستی، نظام پارلمانی است که قدرت سیاسی هم‌چون انتخاب رئیس جمهور و نخست‌وزیر در قوه مقننه نهفته شده است و برخلاف انگلستان که سنت دو حزبی دارد در این رژیم، سنت چند حزبی است، که احزاب هر یک با ارائه فهرست خود در رقابت‌های انتخاباتی شرکت مي‌كنند. بر اساس قانون رژیم صهیونیستی، در این دوره از انتخابات تنها فهرست‌های انتخاباتی احزابی امکان راهیابی در کنست را خواهند داشت که حداقل بیش از چهار درصد آرای مأخوذه (که چهار کرسی کنست در کل سرزمین‌های اشغالی است) را به دست آورند.
به همین دلیل در سیستم انتخابات اسرائیل، به غیر از ائتلاف بین احزاب، یک توافق در مورد رأی مازاد وجود دارد، به طوری که احزاب با یکدیگر توافق می‌کنند که هر حزبی رأی مازادش بیشتر بود، رأی مازاد حزب دیگر به نفع آن شمارش شود تا به این وسیله آرای مازاد دو و یا چند حزب به یک کرسی در پارلمان تبدیل شود.
در این دوره از انتخابات شاهد حضور چهار جریان در انتخابات هستیم که با شعارهای خاص خود در صدد به دست آوردن رأی و در نتیجه به دست‌گرفتن قدرت در صحنه سیاسی هستند، اين جريان‌ها عبارتند از:
1. جریان راست
جریان راست در رژیم صهیونیستی که به دو گروه مذهبی و سکولار دسته‌بندی می‌شود. دو حزب راست‌گرا افراطی و سکولار یعنی؛ حزب لیکود[1]به رهبری بنیامین نتانیاهو (نخست‌وزیر رژيم صهيونيست) و اسراییل خانه ما[2] به رهبری آویگدور لیبرمن (وزیر خارجه رژیم صهیونیستی)، که در دوره قبلی در قالب فهرست مشترکی با عنوان لیکود خانه ما[3]، 31 کرسی به دست آوردند. این احزاب، اولویت خود را بر مسائل امنیتی، به‌ویژه محدود کردن عملیات‌های حماس و حزب‌الله لبنان و هم‌چنین مسئله هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران قرار داده‌اند و به دنبال در دست‌گرفتن رهبری جهانی علیه آن است و گزینه نظامی را از راه‌هاي اصلی حل این مسئله می‌داند. اما دیدگاه این حزب نسبت به قضیه فلسطین، سیاستی سخت‌گیرانه است، به طوری که، اولاً خواستار پایتختي تمام و کمال بیت‌المقدس برای رژیم صهیونیستی هستند، ثانیاً خواهان ضمیمه شدن بخش‌هایی از کرانه باختری و همین‌طور بلندی‌های جولان به این رژیم و ثالثا در مورد شهرک‌سازی در مناطق اشغالی نیز خواهان گسترش آن در بیت‌المقدس شرقی و نواحی مرزی کرانه باختری می‌باشند.
راست‌گرایان مذهبی هم‌چون احزاب شاس[4]، حزب کانون یهود[5] و اتحاد تورات یهودیت[6]، که در دوره قبلی به ترتیب یازده، دوازده وهفت کرسی را به دست آورده بودند؛ این احزاب با تفاوت اندکی خواهان برقراری قوانین دین یهود در جامعه هستند و در مورد فلسطینیان، خواهان اخراج آن‌ها از بيت‌المقدس و ضمیمه کردن بیت‌المقدس به رژیم صهیونیستی و تشکیل کانون یهودیان در یهودیه باستانی -که به نوعی کل سرزمین فلسطین را شامل می‌شود- هستند.
2. جریان میانه‌رو
جریان دومی که در صحنه سیاسی رژیم صهیونیستی در چند دوره اخیر بسیار فعال شده است معروف به جریان میانه‌رو و سکولار می‌باشد که در این دوره انتخابات در قالب احزاب هاتنوعا[7] (به رهبری خانم تزیپی لیونی) و یش عاتید[8] (به رهبری یائیر لاپید[9]) حضور دارند که در دوره قبل به ترتیب شش و نوزده کرسی را بدست آورده بودند.
نکته قابل توجه این نتخابات، عدم حضور حزب کادیما، پیروز انتخابات دوره هجدهم کنست، در انتخابات این دوره است، زیرا این حزب به رهبری شائول موفاز در دوره قبلی دچار شکست سنگینی شد و فقط توانست دو کرسی به دست آورد.
این جریان (جريان ميانه‌رو)، مسائل داخلي را در اولویت خود قرار داده و نظر این حزب در مورد جمهوری اسلامی ایران اين است که رژیم صهیونیستی نباید رهبری اقدام علیه جمهوري اسلامي را بر عهده بگیرد، ولی از طريق تلاش‌های بین‌المللی، برای تغییر سیاست اقدام کند و نگذارد اقدام نظامی علیه جمهوری اسلامی ایران از روی میز دیپلمات‌های غرب تا زمان تغییر سیاست کنونی، كنار گذاشته شود. این جریان در پی ایجاد تغییرات واقعی و مذاکره به‌منظور دست‌یابی به توافق با فلسطینیان است و در شعار انتخاباتي خود، خواهان كاهش تبعيضات نسبت به فلسطینیان مقیم در اراضی 1948هستند.
3. جریان چپ
جریان سومی که در صحنه سیاسی رژیم صهیونیستی از همان ابتدای تشکیل، حضور دارد و در چندین دوره ریاست دولت را برعهده داشته، جریان چپ و سوسیالیستی با تفکرات سکولار است. این جریان در قالب دو حزب: کار[10] (به رهبری ایساک هرزوگ[11]) و مرتز[12] (به رهبری خانم زحوا گالون[13]) هستند که در انتخابات قبلی هر کدام به ترتیب پانزده و شش کرسی به دست آورده بودند. این احزاب مانند همیشه تمرکز خود را بر روی مسائل داخلی هم‌چون گسترش خدمات اجتماعی گذاشته و بر بهبود وضع معیشتی تأکید دارند اما در مورد فلسطینیان به دنبال تشکیل دو دولت یهودي و فلسطینی در مرزهای 1967 هستند و در مورد فلسطینیان مقیم در اراضی اشغالی 1948، دارای شعار مساوات و عدالت اجتماعی هستند.
4. جریان عربی
اما جریان چهارمی که در صحنه سیاسی رژیم صهیونیستی حضور دارد احزاب عربی هستند و حداکثر تا سیزده کرسی را می‌توانند به دست بگیرند. در این دوره، حزب تجمع دمکراتیک ملی[14](به رهبری جمال زحالقة)، ائتلاف اسلام‌گرایان در قالب دو حزب فهرست متحد عربی[15] و جنبش عربی برای تغییر[16] (به رهبری شیخ ابراهیم صرصور) و حزب جبهه دمکراتیک برای صلح و مساوات[17] که دارای افکار چپ‌گرایانه هستند (به رهبری محمد بركة) که در دوره قبل به ترتیب سه، چهار و چهار به دست آوردند. این احزاب شعار خود را بیشتر در مورد حل مشکلات داخلی اعراب، مانع شدن از به قدرت رسیدن احزاب تندرو و هم‌چنین تلاش برای رفع تبعیض قرار داده‌اند.
سی و سومین کابینه رژیم صهیونیستی بعد از انتخابات نوزدهم پارلمان، از ائتلاف احزاب لیکود، اسرائیل خانه ما، یش عاتید، کانون یهود و هاتنوعا به صورت یک کابینه متزلزل تشکیل شد که از ابتدا نیز کارشناسان به دلیل وجود احزاب غیر همسو، ناپایداری این کابینه را پیش‌بینی می‌کردند. این امر در دوم دسامبر 2014 با سقوط دولت محقق شد و زمینه‌ساز انحلال پارلمان نیز شد، لازم به ذکر است که علل سقوط دولت رژیم صهیونیستی دارای زمینه‌هاي داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی بود که بخشی از آن‌ها عبارتند از:
1. داخلی: عمیق شدن اختلافات بین نتانیاهو، لاپید و لیونی بر سر موضوعات امنیتی، اقتصادی و سیاسی. به خصوص لایحه پیشنهادی نتانیاهو در یهودی کردن دولت این رژیم، منجر به اخراج ایشان (نتانياهو) از کابینه و استعفای چهار وزیر شد.
2. منطقه‌ای: عدم دست‌یابی به اهداف امنیتی دولت رژیم صهیونیستی در برخورد با موضوع غزه با توجه به وارد شدن به یک جنگ پنجاه روزه، عدم توافق بین اعضای کابینه در موضوع سازش با فلسطینیان و پیشرفت مذاکرات هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران و پنج بعلاوه یک بر خلاف نظر این رژیم.
3. بین‌المللی: موفقیت فلسطینیان در اقناع برخی از دولت‌های غربی که از هم‌پیمانان اصلی اسرائیل محسوب می‌شدند، برای به رسمیت شناختن این کشور، که به وجهه این رژیم ضربه سنگینی وارد کرده است.
در این دوره از انتخابات پارلمان رژیم صهیونیستی مانند دوره‌های پیشین، احزاب و گروه‌های اسرائیلی با دادن لیست‌های انتخاباتی به صورت حزبی و ائتلاف، اقدام به معرفی نمایندگان خود برای بدست آوردن کرسی بیشتر می‌کنند، که این لیست‌های انتخابی اصلی و هم‌چنین توافقات برای رأی مازاد عبارتند از:
1. لیست حزب لیکود: حزب لیکود به رهبری بنیامین نتانیاهو در این انتخابات با یک لیست 26 نفره شرکت کرده است و تاکنون با احزاب دیگر برای لیست مشترک به نتیجه نرسیده است، اما این حزب با حزب کانون یهود توافق‌نامه رأی مازاد امضا کرده است.
2. لیست ائتلاف کمپ صهیونیست: دو حزب کار به رهبری ایساک هرزوگ و هاتنوعا به رهبری خانم تزیپی لیونی در دهم دسامبر 2014 بعد از سقوط کابینه توافق کردند که در صورت پیروزی، بر اساس تقسیم قدرت به اين صورت که هر یک به مدت دو سال سکان نخست‌وزیری را در دست داشته باشند با لیستی 26 نفره با یکدیگر ائتلاف کردند. لازم به ذکر است که حزب کار با حزب مرتز توافق‌نامه رأی مازاد به امضا رسانده است.
3. لیست حزب کانون یهود: حزب کانون یهود به رهبری نفتالی بنت[18] که در دوره گذشته نیز دوازده کرسی را به دست آورده این دوره هم تصمیم گرفته در انتخابات، لیست حزبی با بیست نامزد را بدهد، البته امکان ائتلاف این حزب با لیکود، در صورت حل اختلافات زیاد است.
4. لیست حزب یش عاتید: حزب یش عاتید به رهبری یائیر لاپید که با به دست آوردن نوزده کرسی، پدیده دوره قبل انتخابات بود، در این دوره نیز اقدام به تهیه لیست حزبی با بیست نامزد نموده و تاکنون با حزب دیگری ائتلاف نکرده است.
5. لیست حزب کولانو[19]: حزب کولانو به رهبری موشه کهلون[20]، عضو سابق حزب لیکود که در 27 نوامبر 2014 با مشارکت برخی از اعضای حزب لیکود تشکیل شده با لیستی 12 نفره با شعارهای اقتصادی و کم کردن هزینه زندگی، وارد عرصه رقابت انتخاباتی شده است و این امکان وجود دارد كه با حزب اسرائیل خانه ما، به ائتلاف برسد.
6. لیست حزب اسرائیل خانه ما: حزب اسرائیل خانه ما به رهبری آویگدور لیبرمن، در این دوره بر خلاف دوره قبل تصمیم گرفته است که لیست حزبی با 12 نامزد بدهد و تاکنون با حزبی و یا ائتلافی به توافق نرسیده است اما در خصوص رأی مازاد با ائتلاف کولانو به توافق رسیده است.
7. لیست ائتلاف مشترک عربی: احزاب عرب فعال در سرزمین‌های اشغالی، برای جلوگیری از به قدرت رسیدن احزاب راست‌گرا، به‌ویژه در این دوره که خواهان عدم دست‌یابی نتانیاهو به نخست‌وزیری هستند، برای اولین بار با یکدیگر ائتلاف فراگیری را تشکیل داده‌اند و یک لیست 14 نفره ارائه کرده‌اند و به دلیل نزدیکی مواضع با اهداف ائتلاف کمپ صهیونیست، وارد شدن به ائتلاف با این كمپ دور از انتظار نیست.
8. لیست ائتلاف اتحاد تورات یهودیت: این ائتلاف که از احزاب دست راستی یهودی‌گرا تشکیل شده، لیست انتخاباتی 8 نفره‌ای مانند دوره قبل ارائه کرده‌اند.
9. لیست حزب شاس: این حزب که از احزاب دست راستی یهودی‌گرا است لیست انتخاباتی 12 نفره‌ای ارائه کرده‌اند که عموماً به دلیل وجود طرف‌داران ثابت در انتخابات‌های گذشته، ده تا یازده کرسی را به دست می‌آورد و به دلیل مواضع تند مخصوصاً نسبت به حقوق زنان با احزاب دیگر وارد ائتلاف نمی‌شود.
10. لیست ائتلاف یخد و اوتزما[21]: دو حزب دست راستی یهودی‌گرا «یخد» به رهبری ایلی یشای[22]و «اوتزما یهودیت»[23]، بر اساس توافقی که در پانزده دسامبر 2014 بعد از سقوط کابینه داشتند با هم توافق کردند که لیست ائتلاف 7 نفره‌ای را ارائه دهند.
11. لیست یهودی حزب مرتز: این حزب نیز به دلیل عدم دست‌یابی به نتیجه برای ائتلاف با احزاب دیگر، لیست 16 نفره‌ای را ارائه کرده است و تاكنون نيز چشم‌اندازی برای ائتلاف با دیگر احزاب وجود ندارد.
همان‌طور که بیان شد به دلیل سیستم انتخاباتی رژیم صهیونیستی و عدم توانایی احزاب در به دست آوردن اکثریت پارلمان، تشکیل دولت در این رژیم از طریق ائتلاف بین احزاب به وجود می‌آید و در برخی موارد تفاوت دیدگاه بین اعضای کابینه بسیار زیاد است و همین امر منجر به تغییرات پی در پی کابینه این رژیم شده است.
در این دوره نیز به نظر می‌رسد هیچ یک از احزاب نتوانند یک اکثریت رأی را برای تشکیل دولت به دست آورند و دولت ائتلافی تشکیل خواهد شد. با نزدیک شدن به انتخابات، هریک از رسانه‌ها اقدام به انجام نظرسنجی می‌کنند و احتمال پیروزی نیروهای همسوي خود را می‌دهند.
اما با بررسی تحولات اخیر و نگاهی به نظرسنجی‌های مختلف، به نظر می‌رسد که حزب لیکود با توجه به گسترش ناامنی و درگیری بین اعراب و صهیونیست‌ها و نگاه ویژه این حزب به یهودی‌سازی بیت‌المقدس و از همه مهم‌تر تلاش نتانیاهو در سفر به خارج و جلب نظر لابی‌های صهیونیستی و شوهای سیاسی، هم‌چون مشارکت در راه‌پیمایی پاریس و بیانيه دادن برای حوادث کپنهاک و دعوت از یهودیان اروپا برای مهاجرت دسته‌جمعی به اسرائیل، از شانس بیشتری برخوردار باشد و این حزب درصدد است در صورت پیروزی، با ائتلاف با حزب کانون یهود و برخی از احزاب راست یهودی‌گرا یک دولت یک‌پارچه تشکیل دهد.
از سوی دیگر شانس ائتلاف کمپ صهیونیست نیز کم نیست، زیرا وضعیت اقتصادی اسرائیل در دوسال اخیر مناسب نبوده و رکودی بر آن سایه افکنده است و عدم توانایی دولت در مهار اين وضع و افزایش بیکاری که عموماً مردم را به سمت احزاب چپ با شعارهای عدالت محور سوق می‌دهد و این ائتلاف هم با مطرح کردن شعارهای عدالت اجتماعی و اولویت امور داخلی بر امور خارجی، ممکن است در چند روز آینده از موقعیت بهتری برخوردار شود و در صورت پیروزی امکان ائتلاف با لیست مشترک عربی و احزاب چپ و میانه دیگر را دارا است.
البته اين ائتلاف (ائتلاف كمپ صهيونيست) در میان احزاب و ائتلافات تازه تأسیس (هم‌چون حزب یش عاتید، حزب کولانو و ائتلاف یاشد و اوتزما) نیز با شعارهای ریشه کنی فقر و کاهش هزینه‌های زندگی و هم‌چنین مبارزه با انحصار سیاسی، در تلاشند با ارائه چهره‌های جدید، آرای بیشتری را کسب کنند، ولی این امر از احتمال کمتری برخوردار است.
جمع‌بندی
در جمع‌بندی مطالب باید گفت: انتخابات اسرائیل در این دوره نیز مانند دوره‌های قبل با مشارکت احزاب از طیف‌های سیاسی مختلف با شعارهای مختلف برگزار می‌شود و به نظر می‌رسد هیچ یک از این احزاب قدرت تشکیل یک کابینه را ندارند و باز هم شاهد تشکیل کابینه سی و چهارم این رژیم با ترکیبی ائتلافی خواهیم بود. در این میان دستگاه‌های فعال در عرصه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران برای تحلیل بهتر اوضاع، می‌بایست با رصد دقیق تحولات سیاسی اخیر رژیم صهیونیستی به عنوان مهم‌ترین تهدید امنیتی کشورمان و جهان اسلام، خطرات احتمالی این رژیم را کاهش دهند.
[1] Likud
[2] Yisrael Beiteinu
[3] Likud Yisrael Beiteinu
[4] Shas
[5] The Jewish Home
[6] United Torah Judaism
[7] Hatnuah
[8] Yesh Atid
[9] Yair Lapid
[10] Labor Party
[11] Isaac Herzog
[12] Meretz
[13] Zahava Gal-On
[14] التجمع الوطني الديمقراطي
[15] القائمة العربية الموحدة
[16] الحركة العربية للتغيير
[17] الجبهة الديموقراطية للسلام والمساواة
[18] Naftali Bennett
[19] Kulanu
[20] Moshe Kahlon
[21] Yachad and Otzma Yehudit
[22] Eli Yishai
[23] Otzma Yehudit
