روز یک‌شنبه 28 دی، طی یک حمله تروریستی از رژیم صهیونیستی به کاروان نیروهای مقاومت در منطقه “قنیطره” سوریه، 6 نفر از نیروهای حزبالله، از جمله “جهاد مغنیه” پسر کوچک شهید عماد مغنیه، یکی از رزمندگان و فرماندهان مقاومت به نام “محمد عیسی” و همین‌طور سردار “محمدعلی الله‌دادی” از فرماندهان سپاه ایران، به شهادت رسیدند. اما به فاصله 10 روز و در حالی که هم حزبالله و هم سردار جعفری، فرمانده سپاه ایران، صراحتا اعلام کرده بودند که اسرائیل منتظر پاسخ کوبنده جبهه مقاومت باشد. (1)
ساعت یازده و سی دقیقه 8 بهمن ماه 1393، در روز روشن و در حالی که رژیم اسرائیل در بالاترین هشدار امنیتی و اطلاعاتی قرار داشت، گروهان “شهدای قنیطره” وابسته به حزبالله، 9خودرو نظامی اسرائیل را در مزارع شبعا هدف قرار داد، که به دنبال این عملیات رسانه‌های خبری منطقه، از کشته شدن 17 نظامی، از جمله فرمانده یکی از گردان‌های تیپ نیروهای ویژه “گفعاتی” و زخمی شدن چند نظامی دیگر و حتی از اسارت یک نظامی اسرائیل خبر دادند. پیچیدگی، موفقیت بالا و ابعاد راهبردی عملیات مزراع شبعا، که به گفته برخی از استراتژیست‌ها بزرگ‌ترین شکست اسرائیل بعد از جنگ 33 روزه بود، طی روزهای گذشته موضوع تحلیل‌های بسیار گسترده‌ای در سطح رسانه‌های منطقه‌ای و بین‌المللی شده است. نگاهی دوباره به نتایج مثبت این عملیات بر محور مقاومت از یک‌سو و پیام‌های واضح و شفافی که در سوی دیگر به رژیم صهیونیستی گذاشته و خواهد گذاشت، اهمیت بیش از پیش این عملیات را روشن می‌کند.
نتایج مثبت عملیات حزبالله
1- اگر تا دیروز استراتژیست‌ها، برگ برنده حزبالله در رویارویی با دشمن را، توان بالای موشکی و انبوه هزاران موشک هدف گیری شده به سمت اسرائیل می‌دانستند، اما توانایی حزبالله در طراحی و اجرای عملیاتی با بالاترین ضریب موفقیت در کمتر از 10 روز، دوستان حزبالله را خوشحال و حیرت زده و دشمنانش را نیز بیش از پیش نگران و مضطرب کرد. در فاصله میان عملیات قنیطره تا عملیات شبعا، شمار زیادی نظامی صهیونیست به مرزهای لبنان و جولان اعزام شدند، سیستم‌های ضد موشکی “پاتریوت” این رژیم در منطقه مستقر شدند و یگان‌های زرهی، پیاده و هوایی به حالت آماده‌باش درآمدند. اما با وجود این سطح از آمادگی، خودروهای نظامی اسرائیل، از فاصله بسیار نزدیک و در منطقه‌ای که دشمن احتمال حمله از سوی حزبالله را می‌داد، هدف قرار گرفتند. درست به دلیل این ویژگی برجسته عملیات شبعا، اسرائیل بعد از این در مقابل حزبالله بسیار محطاط و دست و پا بسته عمل خواهد کرد.
2- بسیاری در غرب و اسرائیل معتقد بودند حزبالله به دلیل درگیری گسترده در سوریه، حجم زیادی از توان اطلاعاتی و نظامی خود را در جبهه سوریه گذاشته و به لحاظ راهبردی قادر نیست در دو جبهه هم‌زمان درگیر شود؛ این عملیات به خوبی بطلان این ایده و توانایی طراحی عملیاتی حزبالله را در این سطح، به رخ همگان کشید و مهر تأیید دیگري بود بر اظهارات سید حسن نصرالله، که در مصاحبه با شبکه المیادین تأکید کرد:
«مقاومت هیچ ضعف و اشکالی نداشته و ندارد و توانش هم کاهش نیافته و بر عکس، نیرومندتر هم شده است، بلکه باید بگویم ورود حزبالله به جبهه‌های دیگر، باعث شده است که سطح توانایی‌های حزبالله برای مقاومت و نبرد افزایش یابد. این مسأله را من تأیید می‌کنم. کسانی که در دانشگاه‌های جنگی درس خوانده‌اند به خوبی می‌دانند، تنها میدان عمل است که باعث کسب تجربه می‌شود. ورود حزبالله به سوریه و پیروزی‌هایش در این کشور، باعث کسب تجربه شده، از این رو اسرائیل از این تجربه حزبالله می‌ترسد». (2)
3- حزبالله بعد از عملیات رژیم صهیونیستی در قنیطره، صراحتا اعلام کرده بود که به آن پاسخ خواهد داد. پاسخ سریع و قاطع در شبعا، بار ديگر پرستیژ و وجهه حزبالله و رهبر آن را در سطح ملت‌های منطقه و جهان اسلام، بالا برد و نشان داد که جبهه مقاومت مي‌تواند به عنوان یک نقطه اتکای محکم برای جهان اسلام در مقابل رژیم صهیونیستی تلقی شود و آلترناتیوی جدی در مقابل خط سازش محسوب می‌شود که هیچ دست‌آوردی جز خرید ذلت و جسورتر کردن اشغالگران نداشته است. در همین ارتباط، هیئت علمای لبنان تاکید کرد عملیات قهرمانانه حزبالله در مزارع شبعا ثابت کرد گزینه مقاومت، بهترین گزینه در برابر اشغالگران است. (3)
4- دستاورد بسیار مهم دیگر عملیات شبعا، تعیین قواعد بازی از سوی حزبالله بود. با عملیات مزارع شبعا از این به بعد، این حزبالله است که قواعد صحنه نبرد را تعیین و حریف را وادرا به تعیین و تغییر راهبردهای خود خواهد کرد. سید حسن نصرالله در این ارتباط، در سخنرانی روز جمعه 10 بهمن خود گفت: «مقاومت از این پس، پاسخ هر تجاوز اسرائیل را هر زمان، هر کجا و هر طور که بخواهد خواهد داد و چیزی به عنوان قواعد بازی را به رسمیت نمی‌شناسد». (4)
5- استفاده حزبالله از سلاح‌های پیشرفته برای هدف قرار دادن کاروان نظامی اسرائیل، وارد کردن حجم تلفات و خسارات بالا و نمایش تجهیزات به آتش کشیده شده، به خوبی نشان داد که آنچه که نصرالله در مصاحبه با تلویزوین المیادین گفته بود که مقاومت لبنان هر سلاحی را که دشمن انتظار داشته باشد و نداشته باشد، دارد (5)، کاملا درست بوده و اسرائیل در منازعات بعدی به هیچ وجه نباید بر تجهيزات نظامی پیشرفته خود بنازد، چراکه در این عرصه نیز میدان را بر حریف باخته است.
6- عملیات مزارع شبعا، تنها شکست نظامی برای اسرائیل نبود، بلکه مهم‌ترین شکستي است كه بر اسرائیل در عرصه اطلاعاتی تحمیل شد. عملیات شبعا، با وجود انبوه ماهواره‌های جاسوسی، پهپادهای رصدگر، جاسوسان محلی، دستگاه‌های استراق سمع و شبکه‌های گسترده اطلاعاتی مجهز اسرائیل، صورت گرفت. رژیم اسرائیل همواره در تبلیغات گسترده، این توهم را در ذهن خود و مخاطبینش ایجاد کرده بود که سرویس اطلاعاتی آن به خصوص موساد، توان خارق‌العاده و جهنمی‌اي در عملیات‌های اطلاعاتی و کشف و نابودی دشمنان اسرائیل دارد، اما ناتوانی در پیش بینی، کشف و خنثی سازی عملیات حزبالله، برای همگان «ناتوانی اطلاعاتی» رژیم صهیونیستی را به عنوان پاشنه آشیل آن به رخ کشید. سید مقاومت درباره تحمیل این شکست بر اسرائیل گفت:
«تمام برآوردها و پیش‌بینی‌های آن‌ها اشتباه بود، ارتش اسرائیل و دستگاه‌های امنیتی و اطلاعاتی از مقابله با اراده مقاومت ناتوان بودند». (6) رژیم صهیوینستی چنان به دنبال این عملیات، دچار غافل‌گیری اطلاعاتی شد و در خلاء اطلاعاتی قادر نبود تصمیمی درست اتخاذ کند که به اشتباه، نیروهای بین‌المللی حافظ صلح در منطقه العباسیه در مرز لبنان را هدف قرار داد. (7) موفقیت حزبالله در عملیات مزارع شبعا و تحقیر سازمان‌های اطلاعاتی این رژیم در ناتوانی از کشف و خنثی‌سازی این عملیات، به قدری سنگین بود که آمریکا برای کاستن از حجم این بار روانی و ایجاد موازنه، دوباره اطلاعاتی با انتشار گزارشی در واشنگتن‌پست و نیوزویک، صراحتا اعلام کرد که سیا، در ترور شهید مغنیه دست داشته است. (8)
7- دستاورد دیگر عملیات شبعا، اتحاد گسترده گروه‌های داخل لبنان در حمایت از عملیات حزبالله از یک سو و گروه‌های مقاومت در سطح منطقه از سوی دیگر بود. این عملیات، یک‌پارچگی جبهه مقاومت را از لبنان تا فلسطین و از ایران تا عراق، سوریه و یمن تقویت کرد. به دنبال این عملیات، خالد مشعل و رمضان عبدالله، دبیران کل حماس و جهاد اسلامی، با سید حسن نصرالله، دبیر کل حزبالله لبنان، تلفنی گفتگو کردند. جنبش جهاد اسلامی و جبهه ملی آزادی فلسطین نیز با استقبال از عملیات حزبالله، موفقیت و پیروزی مقاومت اسلامی در این عملیات را تبریک گفتند. انصار‌الله یمن نیز در حمایت از حزبالله به خیابان‌های صنعا ریختند و راهپیمایی کردند.
8- عملیات مزارع شبعا از سوی حزبالله، مسئله دیگری را نیز به خوبی به رخ کشید و آن ناتوانی و ضعف شدید اسرائیل در مدیريت بحران در شرایط اضطراری بود. واکنش‌های تند، سریع و غیر حساب شده و ناشی از ضعف و ترس مقامات صهیونیست، استرس شدیدی را بر ساکنان اراضی اشغالی تحمیل کرد و امنیت روانی شهرکنشینان را نیز در مناطق مرزی با لبنان به چالش کشید. رئیس ستاد مشترک ارتش رژیم صهیونیستی، بلافاصله بعد از عملیات حزبالله، از شهرکنشینان وحشت‌زده خواست که به منازل خود باز گردند و مواد غذایی به اندازه کافی ذخیره کنند. سایت روزنامه صهیونیستي (معاریو)، نیز نوشت بعد از عملیات حزبالله، موجی از وحشت، نظامیان اسرائیلی را فراگرفته است. (9)
9- عملیات مزارع شبعا، شکست دیگری را نیز به شخص نتانیاهو تحمیل کرد؛ در حالی که نتانیاهو می‌خواست با عملیات تروریستی قنیطره وترور نیروهای حزبالله و به‌ویژه جهاد مغنیه، فرزند شهید عماد مغنیه و سردار الله‌دادی، برای خود در انتخابات آتی پارلمانی، کسب وجهه کند، ولی نتیجه کاملا برعکس شد وبا حمله موفقیت‌آمیز حزبالله به کاروان نظامی اسرائیل در مزارع شبعا و به هلاکت رساندن جمعی از نیروهای زبده این رژیم، ورق برگشت و حال، نتانیاهو در انتخابات آتی باید به رأی دهندگان صهیونست توضیح دهد که در مقابل عملیات حزبالله در شبعا، چه واکنشی نشان داده است؟
پیام‌های عملیات شبعا برای رژیم صهیونیستی
اگر رژیم اسرائیل می‌دانست که پاسخ عملیات قنیطره، عملیات شبعا خواهد بود، به‌طور قطع و یقین، هرگز دست به آن نمی‌زد؛ چراکه در تحلیل هزینه- فایده این دو عملیات، کفه هزینه‌های آن برای رژیم صهیونیسیتی بسیار سنگینی می‌کند. چنانکه در بخش دست‌آوردها گفته شد، عملیات رزمندگان حزبالله به خوبی اثبات کرد که بعد از این، جبهه مقاومت قواعد بازی را تعیین خواهد کرد؛ ثابت کرد که رژیم صهیونیستی در ارزیابی، تحلیل و پیش‌بینی عملیات حزبالله در حالی که در بالاترین سطح آمادگی قرار داشت دچار ضعف شدید است؛ ثابت کرد که شکاف بسیار عمیقی بین سیستم‌های اطلاعاتی وعملیاتی اسرائیل وجود دارد؛ ثابت کرد که توحش اسرائیل در جنگ‌های گذشته و به خصوص در جنگ 22 روزه اخیر غزه، کوچک‌ترین بازدارندگی را برای اسرائیل به ارمغان نیاورده است؛ ثابت کرد که جنگ سه ساله اخیر علیه سوریه (یک ضلع محور مقاومت)، توان پاسخگویی مقاومت را نسبت به اقدامات تروریستی اسرائیل کم نکرده که هیچ، بلکه نیروهای حزبالله، از تجربه جنگ در سوریه برای مقابله با اسرائیل بهره‌ها و درس‌های کافی نیز گرفته‌اند.
هم‌چنین حضور سردار سلیمانی (فرمانده سرافراز سپاه قدس) و علاءالدین بروجردی (رئیس کمیسیون امنیت ملی ایران در بیروت) و دیدار با خانواده‌های شهدای قنیطره و فرماندهان ارشد حزبالله، این پیام را به اسرائیل مخابره کرد که ایران در حمایت از متحدین خود بسیار جدی است و در پس پرده هر عملیات ضد اسرائیلی، دست حمایتی ایران حضور خواهد داشت.
تردید اسرائیل در پاسخ به حزبالله
سؤال اینجا است که آیا اسرائیل به عملیات حزبالله در شبعا پاسخ خواهد داد؟ و در صورت پاسخ مثبت به این سؤال، پاسخ اسرائیل در چه سطحی خواهد بود؟ آیا اسرائیل جرأت شروع جنگی دیگر را بر علیه حزبالله دارد؟ در حالی که کمتر از دو ماه به انتخابات پارلمانی اسرائیل باقی مانده است، ریسک بسیار بزرگی خواهد بود اگر، اسرائیل بخواهد در صدد پاسخی هم‌سطح عملیات شبعا باشد. اسرائیل، به‌دنبال مدیریت پاسخ عملیات شبعا به حزبالله است، از طرفی به دلیل ترس از شکست در عملیات احتمالی و هم‌چنین واکنش قطعی، حتمی و هم‌سطح حزبالله به شدت توان تصمیم گیری خود را متزلزل می‌بیند و از طرف دیگر نیز، اگر دولت نتانیاهو تا قبل از انتخابات پارلمانی پاسخی به عملیات حزبالله ندهد وحقارتی که از این عملیات متحمل شده را بپذیرد، موقعیت حزب نتانیاهو در انتخابات آتی، به شدت متزلزل خواهد بود.
اسرائیل ترس دیگری نیز دارد، این رژیم به شدت از این وحشت دارد که در صورتی که عملیاتی تروریستی انجام دهد و ابعاد بحران ناخواسته گسترش یابد؛ حزبالله وعده خود، نسبت به ورود نیروهایش به منطقه الجلیل را عملی کند. الجلیل کلید و دروازه ورود مقاومت به بیت‌المقدس و نزدیکی آن به بلندی‌های جولان از یک سو وکرانه باختری از سوی دیگر، می تواند راهبرد مسلح سازی این منطقه را نیز که از سوی رهبر انقلاب مورد تأکید است، تسریع بخشد. شاید به درستی این وضعیتی را که اسرائیل در آن دچار شده است، بتوان معمای امنیت نام نهاد.
اسرائیل در طراحی استراتژی مناسب برای پاسخ به حزبالله، دچار تزلزل و عدم قطعیت در تصمیم گیری است. محتمل‌ترین اقدام برای گرفتن زهر چشم از حزبالله و محور مقاومت از سوی اسرائیل، حمایت و تقویت گروه‌های سلفی-تکفیری، مثل جبهه النصره در سوریه خواهد بود و احتمالا به عملیات هوایی بر ضد اهداف ارتش سوریه نيز دست بزند، اما چنانکه گفته شد به دلیل نزدیک بودن انتخابات پارلمانی اسرائیل از یک سو و شکست فاحش نظامی و اطلاعاتی در عملیات مزارع شبعای حزبالله و تهدید نصرالله به این که در صورت شروع جنگ حزبالله وارد سرزمین‌های اشغالی خواهد شد، این رژیم در برهه کنونی به دنبال شروع یک جنگ از پیش شکست خورده نیست. چراکه به خوبی می‌داند حزبالله از شروع جنگی دیگر با اسرائیل واهمه ندارد. توان موشکی بسیار قدرتمند حزبالله که به مراتب هم از جهت تعداد و هم از جهت برد، دقت و نقطه زنی، اصلا قابل مقایسه با جنگ 33 روزه نیست از یک سو و توانایی بالای نیروهای حزبالله بعد از سه سال ورزیدگی در جنگ سوریه و توان بالای آن در طراحی عملیات‌های نظامی و بازتهدید نصرالله برای ورود به خاک اراضی اشغالی در صورت وقوع جنگ، همه و همه، رژیم صهیونیستی را برای شروع جنگی دیگر دچار تردید می‌کند.
————————————-
منابع:
1- «پیام سردار جعفری به مناسبت شهادت سردار الله دادی»، خبرگزاری فارس، 93/10/30.
2- «اولین سخنرانی سيد حسن نصرالله پس از عملیات شبعا»، خبرگزاری فارس، 93/11/10.
3- «حزبالله انتقام قنیطره را گرفت»، واحد مرکزی خبر، 93/11/8.
4- «سخنرانی سید حسن نصرالله پس از عملیات شبعا»، همان.
5- «مصاحبه نصرالله با تلویزوین المیادین»، خبرگزاری فارس، 93/10/25.
6- «اولین سخنرانی سید حسن نصرالله پس از عملیات شبعا»، همان.
7- «صلحبان سازمان ملل توسط اسرائیل کشته شد»، پرس تی وی، 93/11/12.
8- «چرا رسانه‌های آمریکایی جزئیات ترور عماد مغنیه را منتشر کردند؟»، تسنیم، 93/11/14.
9- «اسارت یک سرباز و هلاکت 17 صهیونیست»، مشرق نیوز، 93/11/8.
