– با تقدیم سلام خدمت استاد گرامی؛ به نظر شما موضعگیری آقای کرزی در انتخابات اخیر ریاست جمهوری افغانستان چطور بوده است؟
– ایشان در کل از روند انتخابات حمایت نمود و تلاش کرد تا انتخابات بهصورت مطلوب، مسالمتآمیز و با مشارکت اکثریت ملت افغانستان انجام گیرد و مردم بتوانند به نامزد مد نظر خویش رای دهند.
– در دور اول انتخابات، صحبت از این بود که ایشان از آقای «زلمای رسول» حمایت میکنند. این گفته را تا چه اندازه صحیح میدانید؟
– اگرچه شایعات، تحلیلها و نظرهایی در این باره وجود داشت، اما سندی از اینکه آقای کرزی شفاها یا کتبا از کسی حمایت کرده باشد به بیرون درز نکرده است.
– نظر شما در رابطه با موضع آقای کرزی در دور دوم انتخابات چیست؟ بحثهای زیادی مطرح شده بود که بیان میکرد که ایشان به آقای اشرف غنی احمد زی متمایل هستند. حتی زمانی که نتایج دور دوم انتخابات اعلام گردید، عدهای از هواداران آقای عبدالله عبدالله عکس آقای کرزی را پایین آوردند و اعضای تیم انتخاباتی آقای عبدالله عبدالله مدعی بودند که آقای کرزی زمینهای را ایجاد کرده است که آقای اشرف غنی احمد زی پیروز انتخابات باشد.
– در مسئلهی حمایت آقای کرزی از دو کاندیدا، تصور بنده این است که موضع و حمایتهای آقای کرزی رابطهی بسیار تنگاتنگی با مسائل آمریکا و ناتو داشته باشد، چرا که نظر و حمایت آقای کرزی تأثیرپذیر از جانب غرب بوده است. غرب در مسئلهی انتخابات افغانستان نقش داشته است. مردم افغانستان از وضعیت موجود خسته شده بودند و علیرغم مسائل امنیتی و سایر مشکلات، برای تعیین سرنوشت خود با اشتیاق در انتخابات شرکت کردند. با این وجود این انتخابات به دنبال دخالتهای آمریکا و ناتو به چالش کشیده شد. بنابراین اگر از سوی ساختار دولت یا رهبری افغانستان بهطور آشکار یا پنهان کاری صورت گرفتهاست، متاسفانه با مسائل و مواضع آمریکا و ناتو مرتبط است.
– روابط آقای کرزی با آمریکا و ناتو نیز در این اواخر به دلیل عدم امضای پیمان امنیتی توسط ایشان به سردی گراییده بود. با این وجود موضعگیری ایشان را پس از ادعای تقلب از سوی آقای عبدالله عبدالله در دور دوم انتخابات چگونه ارزیابی میکنید؟ به نظر شما آقای کرزی مایل است که انتهای این مسئله به کجا ختم شود؟
– مسئلهی تقلب در انتخابات به کمیسیون برگزاری انتخابات مربوط میشود. شواهد و قرائن حاکی از آن است که این کمیسیون از برخی جهات آسیبپذیر بوده است. امروزه افغانستان از نظر امنیتی، نظامی و سیاسی در سیطره و حاکمیت آمریکا و ناتو قرار دارد و اینکه مردم افغانستان دارای دولت، پارلمان و دموکراسی هستند، یک امر ظاهری است. ما بارها و بارها شاهد اظهار نارضایتی آقای کرزی از دخالتهای آمریکا و ناتو در مسائل داخلی و امنیتی افغانستان بودهایم. آقای کرزی در طول دوران ریاست جمهوری خود واقعا از این مسئله رنج میبرد، گویی که نفوذ سیاست غرب در حاکمیت افغانستان بهصورت اجباری و غیرمستقیم بر ایشان تحمیل شده است.
علت اینکه آقای کرزی حاضر نشد که پیمان امنیتی را با آمریکا امضا کند، شاید به این برمیگردد که پیش از این افغانستان تحت فشار، دخالت و تهدید قدرتهای غربی قرار داشته است و چنانچه که پیمان امنیتی با آمریکا امضا شود، دیگر دست دولتمردان افغانستان بسته میشود و کل سرنوشت ملت افغانستان در اختیار آمریکا و ناتو قرار میگیرد. زمانی تصور میشد که کمیسیون انتخابات دست به اقدامات سوئی زده و با یکی از نامزدها همسویی کرده باشد ولی باید در نظر داشت که در هر صورت این کمیسیون با غرب ارتباطاتی داشته است و عمدهی مشکلات در روند انتخابات نیز از این امر ناشی میگردد. بنابراین کشانده شدن انتخابات به مرحلهی دوم و وقوع تقلب در این مرحله را نیز باید در این چارچوب بررسی کرد. چنانچه که کمیسیون انتخابات درست عمل میکرد این وقایع صورت نمیگرفت. تمامی مسائل حکایت از وجود یک تبانی میان کمیسیون انتخابات و آمریکا و ناتو دارد.
– دولت آمریکا چه نفعی از این وضعیت میبرد؟ آقای کری اخیرا و در رابطه با این مسئله، دو بار به کابل سفر کرده است و حتی چند روز پیش آقای اوباما با آقای عبدالله تماس گرفت و درخواست کرد که ایشان در دولت وحدت ملی حضور داشته و با تشکیل آن موافقت کنند. این شواهد تا حدودی با بیانات شما مبنی بر اینکه آمریکا و غرب به دنبال ایجاد تنش در افغانستان هستند تناقض دارد! تحلیل شما در این باره چیست؟
– اینها جزو بازیِ آمریکاییها در افغانستان و کشورهای دیگر است و اساسا حرف آمریکاییها با عملکرد آنها تضاد زیادی دارد. اگر در افغانستان یک حکومت منسجم و دارای حمایت مردمی شکل بگیرد و میان مردم و حکومت هماهنگی، انسجام و همسویی وجود داشته باشد، امکان حضور آمریکا و ناتو در این کشور وجود نخواهد داشت. بنابراین آمریکا برای تمدید حضور خود در افغانستان سناریوپردازی میکند. آمریکا پیش از این اعلام کردهبود که بعد از سال 2014م، افغانستان را ترک خواهد کرد و تمامی امورات امنیتی و کشوری افغانستان را به دولت این کشور خواهد سپرد. اما دیدید که چنین نشد. پیش از این نیز با وجود نظر مثبت آمریکا و ناتو نسبت به ریاست جمهوری آقای کرزی، این دو حاضر نبودند که دولت ایشان بهعنوان یک دولت قانونمند بتواند اعتماد ملت را کسب کند و کارهایی انجام میدادند که میان دولت و ملت افغانستان فاصله ایجاد گردد. دخالتهای آمریکا در دو دورهی ریاست جمهوری آقای کرزی برای این بود که دولت افغانستان، دولتی ضعیف و با کارایی کم باشد تا نتواند وعدههای خویش به مردم افغانستان را تحقق بخشیده و اعتماد مردم از دولت سلب گردد. سناریوی آمریکاییها و ناتو در غرب موجب عدم موفقیت دولت آقای کرزی در بسیاری از مسائل از جمله تامین امنیت شد. بنده یقین دارم که آقای کری قصد دارد که خود را بهشکل یک میانجی در این مسائل جلوه دهد.
آنها مطابق سناریوی خود میخواهند خود را بهصورت یک دلسوز و میانجی نشان دهند اما در نهایت درصدد این هستند که یک دولت قانونمند و معتمد مردم روی کار نیاید، چرا که در غیر این صورت زمینهای برای حضور آمریکا و ناتو در این کشور وجود نخواهد داشت. این در حالی است که آمریکا و ناتو در پس هزینههایی که در افغانستان صرف میکنند به دنبال طرح و برنامهای هستند تا در درازمدت منافع خود را تامین نمایند. خوشبختانه مردم افغانستان به این سطح رسیدهاند که درک کنند که ادعا و عمل آمریکا کاملا متفاوت است و ادعاهای آنها هیچ مبنایی از صداقت ندارد و تماما کذب است. آمریکاییها همواره به دنبال منافع خود هستند و حاضرند که ملت افغانستان را قربانی آمال، کار برنامههای خود کنند.
– آیندهی سیاسی آقای کرزی را چگونه پیشبینی میکنید؟
– اینجانب عقیده دارم که آقای کرزی بهعنوان یک افغانی و کسی که 10 سال در مقام ریاست جمهوری بر افغانستان حکومت کرده است، پس از گذر از تحولات جاری و تشکیل دولت جدید، بهعنوان یک فرد مؤثر در کنار دولت فعالیتهایی داشته باشد.
– آیا شما عقیده دارید که آقای کرزی بهطور کامل دست از فعالیتهای اجرایی خواهد کشید یا اینکه به دنبال این است که اگر توافقی میان دو نامزد برای تشکیل دولت وحدت ملی صورت نگیرد، دولت موقتی به ریاست خود تشکیل دهد.
– با توجه به قانون اساسی افغانستان و سایر مسائل، به نظر میرسد که تشکیل دولت موقت بعید باشد، زیرا که انتخابات افغانستان برگزار شده است و مسئلهای که این انتخابات را تحتالشعاع قرار داده است مسئلهی تقلب میباشد که آن نیز یک سناریوی غربی است تا یک دولت قانونی در افغانستان به وجود نیاید. غربیها این کار را با این هدف انجام دادهاند تا دولتی که در این کشور روی کار میآید، یک دولت ضعیف و نیازمند به کمکهای آنها باشد. مردم افغانستان از این شرایط خسته شدهاند و وضعیت کنونی نه به نفع دولت و نه به نفع ملت افغانستان است و غرب نیز در چنین شرایطی احساس خطر میکند، چرا که ممکن است وضعیت از این نیز بدتر گردد. اینجانب فکر میکنم که غربیها تلاش خواهند کرد که دولتی تحت عنوان وحدت ملی با مشارکت دو کاندیدای رقیب شکل بگیرد و تشکیل دولت موقت توسط آقای کرزی را بعید میدانم.
– با تشکر از این که وقت خود را در اختیار اندیشکده گذاشتید.
