سومین انتخابات ریاست جمهوری افغانستان در حالی در دو دور برگزار شد که از آن به عنوان اولین انتقال قدرت دموکراتیک در افغانستان نام برده میشد اما این انتخابات که با حضور چشمگیر مردم پای صندوقهای رأی همراه بود، امروز با چالش مواجه شده است. پس از آنکه دور ابتدایی انتخابات برگزار و هیچ یک از نامزدها موفق به کسب حداکثر قاطع آرا نشدند، عبدالله عبدالله و اشرف غنی احمدزی دو نامزد پیشتاز به دور دوم راه پیدا کردند.
اما با حضور عبدالله عبدالله و احمدزی در دور دوم دیگر نامزدهای ریاست جمهوری بیکار ننشستند و بیشتر آنها به تیم نامزدهای پیروز پیوستند. زلمای رسول، سیّاف و آغا شیرزی به اردوگاه انتخاباتی عبدالله و هدایت امین ارسلا و قیوم کرزی به تیم اشرف غنی زی وارد شدند.
با اتمام رأیگیری دور دوم و اعلام تعداد شرکت کنندگان، برخی زمزمههای تخلف در انتخابات بیان شد. اما خبر انتقال برخی از صندوقهای آراء به مسیری بدون هماهنگی نیروهای امنیتی کابل توسط رئیس دبیرخانهی کمیسیون انتخابات، اعتراض عبدالله عبدالله را برانگیخت و وی خواستار برکناری ضیاالحق امرخیل رئیس دبیرخانه کمیسیون انتخابات شد.
عبدالله عبدالله در راستای اعتراضات خود خواستار توقف شمارش آراء شد و از سازمان ملل درخواست کمک نمود. عبدالله عبدالله خواهان مداخله سازمان ملل در جنجال پیش آمده و نظارت این سازمان از کارکردهای کمیسیونهای انتخاباتی شد. عبدالله در نشست اخیر خود بیان داشت که حکومت و کمیسیونهای انتخاباتی به درخواستهایش از جمله تعلیق وظیفه ضیاء الحق امرخیل، رئیس دارالانشای کمیسیون انتخابات و تحقیق از وی، شفافیت در مورد شمار رأیدهندگان و قطع فوری شمارش آراء بیاعتنایی کردهاند.
به دنبال این موضوع، رییس جمهور کرزی نیز از میانجیگری سازمان ملل برای حل مشکل به وجود آمده ابراز خوشبینی کرد و آن را یک گام نیک در راستای حل مشکل پیش آمده دانست.
نیکولاس هیسم، معاون فرستاده ویژه سازمان ملل به افغانستان در همین رابطه گفت که نظر سازمان ملل این است که از انتخابات افغانستان حمایت کند و بنا بر درخواست نهادهای دخیل در پروسه انتخابات و نامزدان ریاست جمهوری با آنها همکاری میکند. هیسم این نکته را هم بیان داشت که سازمان ملل برای ایجاد فضای اعتماد میان دو نامزد و کمیسیونهای انتخابات با آنان در تماس است تا میان جوانب نقش ارتباطی برقرار کند.
روز شنبه 31 خرداد ماه و بعد از موضعگیری روز چهارشنبه 27 خردادِ عبدالله عبدالله، تعدادی از هواداران عبدالله عبدالله در خیابانهای کابل به اعتراض پرداختند. معترضین با تأکید بر این که آراء پاک باید سرنوشت انتخابات را تعیین کند نه آراء جعلی و تقلبی، از سازمانهای بین المللی خواستار مداخله در امور انتخابات این کشور شدند.
ستاد انتخاباتی دکتر عبدالله هم اعلام کرد که حضور مردم و هواداران تیم همگرایی و اصلاحات، برای اعتراض در حال پررنگ شدن است و قرار است دامنه این اعتراضات به دیگر ولایتهای کشور نیز برسد.
از سوی دیگر رییس کمیسیون مستقل انتخابات در یک نشست خبری از تعویق اعلام نتایج شمارش آراء به دلیل مساعد نبودن اوضاع در کشور و ادامهی گفتوگوها میان عبدالله عبدالله، نمایندگی سازمان ملل متحد و حکومت خبر داد.
سید آقا حسین سنچارکی، از سخنگویان تیم اصلاحات و همگرایی به رهبری عبدالله عبدالله گفت که تصمیم کمیسیون انتخابات مبنی بر به تأخیر انداختن اعلام نتایج انتخابات خوب است اما کافی نیست.
وی گفت: «تأخیر در اعلام نتایج قسمی انتخابات کار خوبی است اما به تنهایی مشکل به وجود آمده را حل نمیکند و از همین رو ما خواستار رسیدگی به همه خواستههایی هستیم که قبلاً مطرح کردیم.»
سنچارکی نیز با تأکید بر همین موارد، گفت که تا زمانی که به تمام خواستههای مطرح شده از سوی رهبر تیم اصلاحات و همگرایی عمل نشود، زمینه برای حل جنجال کنونی فراهم نخواهد شد.
حمیدالله فاروقی، عضو ارشد تیم تحول و تداوم به رهبری اشرف غنی احمد زی، تاخیر در اعلام نتایج قسمی انتخابات را باعث تأسف خواند اما با وصف آن گفت در صورتی که این تصمیم بتواند در حل جنجال پیش آمده مؤثر واقع شود، به آن احترام میگذارد.
وی گفت: «اگر این تصمیم کمیسیون انتخابات بتواند مشکل سیاسی کنونی را حل کند، برای تیم ما بخاطر سلامتی پروسه انتخابات و سلامتی دموکراسی، مورد حرمت است اما امیدواریم که باعث تضعیف عملکرد کمیسیونهای انتخابات و تأخیر بیشتر در جدول زمانی کاری آنان نشود.»
البته باید منتظر بود و به روند مذاکرات عبدالله، سازمان ملل و دولت افغانستان چشم دوخت اما اقدامات و گفتههای عبدالله حاصل نگرانیهایی است که وی از صداقت نیروهای فراملی و حتی دولت افغانستان دارد. مسئلهای که در دورهی قبلی انتخابات ریاست جمهوری در افغانستان گریبان وی را گرفت و او با وجود تقلب و تخلف در انتخابات، تنها به کنارهگیری از رقابت با کرزی اکتفا کرد اما خود وی پیش از انتخابات نیز عنوان کرده بود که اینبار به راحتی از کنار تقلب در انتخابات نمیگذرد. اما به نظر میرسد که در نهایت، مذاکرات با پذیرش خواستههای عبدالله عبدالله به پایان میرسد و هر دو طرف معتقد به التهابآفرینی نمیباشند و اعتراضات مسالمتآمیز هواداران عبدالله صرفاً نمایش قدرت و ابزاری برای چانهزنی است که اگرچه تعدد و حجم بیشتری پیدا کند، اما در نهایت به صورت کنترل شده خواهد بود چرا که غیر از این حاصلی جز فضا دادن به طالبان نخواهد داشت.
