مشارکت ایران در شورای همکاری خلیج فارس

قطر بر این عقیده است که با توجه به این که ایران در طول سالیان گذشته روابط خوبی با اخوانی ها داشته، لذا با ورود ایران به ترتیبات امنیتی منطقه، شاید شرایط تا حدی به نفع قطر تغییر کند و موضع این کشور در مقابل عربستان تقویت شود. به این ترتیب قطری ها برای تقویت مواضع خود و ایجاد تعادل در شورای همکاری خلیج فارس، پیشنهاد مشارکت ایران در این شورا را مطرح کرده اند.

هفته گذشته، حمد بن جاسم آل ثانی، نخست وزیر و وزیرخارجه قطر در نشست شورای روابط عربی ـ بین المللی در کویت پیشنهاد داده بود که نهادی برای همکاری ایران و شورای همکاری خلیج فارس جهت تامین امنیت منطقه خلیج فارس تشکیل شود. نخست‌وزیر قطر در افتتاحیه این نشست خواستار تشکیل نهادی شبیه به شورای همکاری خلیج فارس با مشارکت ایران شد که وظیفه ترسیم برنامه‌ای جامع برای تامین امنیت منطقه خلیج فارس را بر عهده گیرد.

اما تحلیل کارشناسان از این پیشنهاد این است که با توجه به شکست سیاست های قطر در منطقه و علی الخصوص در مورد مسئله سوریه و نقش تحریک کننده قطر در تحولات منطقه ای و پیامدهای منفی این اقدامات، به نظر می رسد که قطری ها در روابط خارجی خود با مشکلات عدیده ای مواجه اند. به عنوان مثال در حالیکه عربستان و قطر مواضع مشترکی در مورد سرنگونی نظام سوریه دارند، اما تفاوت هایی نیز در مواضع آن ها به چشم می خورد. یکی از مهم ترین این تفاوت ها حمایت قطری ها از گروه اخوان المسلمین سوریه است بطوری که قطر خواهان در اختیار گرفتن قدرت توسط اخوان المسلمین بعد از سرنگونی نظام در سوریه بوده اما عربستان به دلیل دشمنی دیرینه با گروه اخوان المسلمین، به هیچ عنوان مایل به چنین اتفاقی در سوریه نیست. این موضوع تفاوت مهمی در موضع قطر و عربستان در مورد سوریه است.

به نظر می رسد با توجه به عدم سرنگونی نظام سوریه و تضعیف مخالفین و احتمال حل مسئله سوریه از طریق راه حل سیاسی، شرایط به ضرر قطری ها رقم خورده است. از طرفی در دیگر تحولات منطقه ای نیز شاهد شرایط مشابهی برای قطر هستیم بطوری که در حال حاضر کشورهای عربی خلیج فارس بر سر موضوع اخوانی ها موضعی منفی و دشمنی آشکاری با آنها دارند. بنابراین با توجه به فشارهایی که از سوی عربستان و امارات علیه قطر وجود دارد احتمال منزوی شدن قطر در شورای همکاری خلیج فارس وجود دارد. اما قطری ها احساس می کنند با توجه به این که ایران در طول سالیان گذشته روابط خوبی با اخوانی ها داشته است با ورود ایران به ترتیبات امنیتی منطقه، شاید شرایط تا حدی به نفع قطر تغییر کند و موضع این کشور در مقابل عربستان تقویت شود. به این ترتیب قطری ها برای تقویت مواضع خود و ایجاد تعادل در شورای همکاری خلیج فارس پیشنهاد مشارکت ایران در این شورا را مطرح کرده اند.

از سوی دیگر این نکته نیز قابل اهمیت خواهد بود که اگر این اقدام قطر صرفاً یک نوع مانور سیاسی در مقابل فشارهای عربستان در مورد اخوان المسلمین باشد، ورود جمهوری اسلامی به رقابت میان عربستان و قطر به نفع ایران نمی باشد و درگیری ایران در اختلاف میان این کشورها در جهت منافع ملی ایران و محور مقاومت نخواهد بود.

ارسال دیدگاه