با گذشت بیش از سه هفته از آغاز مذاکرات صلح در کویت با حضور نمایندگانی از انصارالله، علی عبدالله صالح و حامیان عبدربه منصورهادی، برخی تحلیل گران روند میدانی یمن را بازگشت به دو کشور شمالی جنوبی می دانند. در رسانه ها دو گروه انصارالله علی عبدالله صالح به هئیت صنعا و گروه عبدربه منصورهادی به هیئت ریاض مشهور شدند.
در سالگرد وحدت یمن شمالی و جنوبی (22 می- دوم خرداد) بار دیگر این موضوع مورد توجه قرار گرفت:
1. حراک الوطنی اصلی ترین جنبش استقلال طلبانه جنوب، طرحی به منظور چگونگی استقلال سیاسی جنوب ارائه نمود.
2. علی سالم البیض، آخرین رئیس جمهور یمن جنوبی و رهبر استقلال طلبان جنوبی، در پیامی راه حل امروز یمن را بازگشت حکومت یمن جنوبی معرفی نمود.
3. در شهر صنعا به مناسبت سالروز تشکیل یمن واحد تظاهراتی پرشور با حضور سران انصارالله و حمایت از یمن یکپارچه انجام شد.
4. اما استاندار مرکز یمن جنوبی یعنی عدن و مهره نزدیک به عربستان و عبدربه منصورهادی بدون اشاره به وحدت یمن یا تجزیه یمن جنوبی، طی کنفرانسی تنها این روز تاریخی یمن را تبریک گفت.
بازیگر اصلی حامی تشکیل یمن جنوبی کیست؟
امارات، اصلی ترین برنده تشکیل یمن جنوبی خواهد بود. امارات در یمن، به دنبال افزایش نقش و نفوذ خود در شبه‌جزیره عربستان، استقلال یا ایجاد فدرال جنوبی به‌منظور افزایش نقش خود در آنجا و نیز جلوگیری از تبدیل شدن بندر عدن به‌عنوان رقیبی برای دبی است.
این در حالی است که عربستانی‌ها تجزیه دوگانه‌ی شمالی- جنوبی یمن را به‌عنوان یک تهدید می‌نگرند، اتفاقی که موجب می‌شود ضمن حفظ تهدید انصارالله در شمال و دسترسی این جنبش به باب المندب، یمن جنوبی و بنادر آن تحت نفوذ اماراتی‌ها قرار بگیرد.
جنوبی ها و سالم البیض تا پیش از شروع اتفاقات دو سال گذشته در یمن، به جمهوری اسلامی نزدیک بوده اند اما با پیچیده شدن معادلات یمن و درگیری انصارالله با جنوبی ها این روابط به استحکام گذشته نیست. جمهوری اسلامی همواره از استقلال و حفظ یکپارچه یمن حمایت نموده است. موضع جمهوری اسلامی نسبت به مذاکرات تشکیل دولتی ملی با حضور تمام گروه های یمنی و رای مردم است.
حضور القاعده در مکلا و تداوم نا امنی در عدن از سوی القاعده، داعش و دیگر گروه های سلفی باعث شده است که برخی تحلیل گران این ناآرامی را دست پرورده سعودی ها به منظور ترساندن جنوبی ها از استقلال بدانند.
برخی تحلیل گران معتقدند تشکیل یمن جنوبی به سود انصارالله و علی عبدالله صالح خواهد بود و امارات خود را در مقابل منافع اصلی و حیاتی سعودی قرار نخواهد داد و حمایت فعلی او از حراک جنوبی موقتی است و در راستای تجزیه کامل جنوب نخواهد بود.
نتیجه
سناریوی تجزیه یمن محتمل است اما وضعیت فعلی نشان دهنده ی آن است که این سناریو هنوز روی میز بازیگران اصلی قرار نگرفته است.
به نظر می رسد سعودی ها هنوز به درک اتخاذ راه حل پایانی یعنی تجزیه یمن و تداوم ناآرامی آن نرسیده اند و همچنان امیدوارند در عرصه دیپلماسی یا میدانی بتوانند روند معادلات یمن را عوض نمایند. لذا تا زمانی که سعودی ها تصمیم به اتخاذ آخرین راه حل به آتش کشیدن یمن نرسند، امارات تنها به دنبال تقویت نقش خود خواهد بود و در راستای استقلال جنوب اقدام نخواهد نمود، زیرا این اقدام اماراتی ها را در مقابل منافع حیاتی سعودی ها قرار خواهد داد. ضمن آنکه بازیگران دیگری چون عبدربه منصورهادی، انصارالله و علی عبدالله صالح مخالف استقلال یمن جنوبی هستند
***
عضویت در کانال اندیشکده راهبردی تبیین
https://telegram.me/joinchat/BG7BhTvAH-fc1CjjeSCo4g
