1⃣قطعنامه 2336 شورای امنیت در 30 دسامبر 2016 و بعد از پیروزی های بدست آمده توسط محور مقاومت در حلب و بدون دخالت آمریکا در روند تهیه آن تصویب شد. در ابتدای قطعنامه به حفظ حاکمیت، استقلال و تمامیت ارضی سوریه تأکید شده و سپس در این رابطه به بیانیه مشترک وزرای امور خارجه ایران، روسیه و ترکیه اشاره گردیده است. لذا بهطور ضمنی مبنای تأکید قطعنامه به حفظ حاکمیت، استقلال و تمامیت ارضی سوریه توافق پیشگفته سه کشور قرار داده شده است
2⃣قطعنامه با پیشبینی آتشبس سراسری بین گروههای درگیر با دولت سوریه، ضمانت رعایت آتشبس را بر عهده روسیه (طرف نزدیک به دولت سوریه) و ترکیه (طرف نزدیک به تروریستها) گذاشته شده است
3⃣در پیوست قطعنامه ایجاد دفاتر اجرایی پیگیری روند صلح در مسکو و آنکارا پیشبینی شده است. این مسئله که ایجاد شعبهای از این دفاتر در تهران قرار داده نشده طبیعی است. اول به دلیل سیاست اصولی ایران در مورد تروریستها است که نمیپذیرد سران گروههای تروریستی در خاک خود رفتوآمد و حضور داشته باشند. و دوم آنکه به خاطر حمایتهای گسترده ترکیه، گروههای تروریستی طبیعتاً تمایلی به حضور در ایران و پیگیری روند صلح ندارند. از طرف دولت سوریه هم منطقی نیست دو نماینده (ایران و روسیه) تعیین شود و با تعیین دو کشور روسیه و ترکیه به نوعی توازن بین نمایندگان دولت سوریه و تروریست ها رعایت شده است. نباید این مسئله را نادیده گرفته شدن نقش عدم تاثیرگزاری ایران تفسیر کرد
4⃣تنها در یک جای قطعنامه از نقش میانجیگری ترکیه و روسیه قدردانی شده است که آنهم جنبه یادآوری دارد، در یکی دیگر از بندها هم از نقشی که ترکیه و روسیه در پایان دادن به درگیریها داشتهاند استقبال شده است که به نظر میرسد با توجه به نقش برجسته ترکیه در حمایت از تروریستها آوردن چنین تقدیری چندان عجیب نباشد
5⃣قطعنامه 2336 بر اجرای قطعنامههای پیشین شورای امنیت مانند 2118 (2013)، 2254 (2015) و 2268 (2016) اشاره کرده اما این اشاره بعد از تصریح قطعنامه به راهحل سیاسی بحران سوریه بوده است، بهعبارتیدیگر قطعنامه با پیشبینی مذاکرات جدید به مصوبات گذشته خود نیز ارجاع داده است
↙️ #نتیجه_گیری: به دلیل نوع نگاه تروریستها به ایران و متقابلاً نوع نگاه ایران به آنها نباید روی این موضوع که چرا اسم ایران در قطعنامه به اندازه ترکیه یا روسیه نیامده است مانور داد، مضافاً اینکه به دلیل عضویت دائم روسیه در شورای امنیت و اتحاد ایران با این کشور در مورد بحران سوریه ابتکار عمل سیاسی بیشتر در اختیار روسیه قرار دارد هرچند در صورت بکارگیری دیپلماسی فعالانه از سوی ایران این نقش می توانست پررنگ تر باشد
?قطعنامه 2336 برای ایران ایده آل نیست اما درعینحال بیانگر موضع اصولی جمهوری اسلامی در مورد بحران سوریه است که از ابتدا «راهحل سیاسی» را پیشنهاد میداده است. لذا این قطعنامه گامی هرچند کوچک اما روبهجلو برای سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در قبال سوریه محسوب میشود. اصولاً نباید با مبنا قرار دادن قطعنامه شورای امنیت در مورد مؤثر بودن یا نبودن یک کشور در مسئلهای بینالمللی قضاوت کرد ضمن اینکه موضع اصولی ایران در قبال قطعنامههای شورای امنیت «پذیرش مشروط» آنها است.
***
• کاری از تحلیلگر اندیشکده راهبردی تبیین
• عضویت در کانال اندیشکده راهبردی تبیین:
https://telegram.me/joinchat/BG7BhTvAH-fc1CjjeSCo4g