سوزان مالونی مشاور سابق وزارت خارجه آمریکا و تحلیلگر مسائل ایران در اندیشکده بروکینگز در نشست اختصاصی اندیشکده واشنگتن که درباره ایران برگزار شده بود، گفت: دولت ترامپ قصد دارد توافق را به پتکی تبدیل و در هر مقطع از آن برای واداشتن ایران به عقب نشینی استفاده کند.

مالونی در این نشست به سیاست آمریکا در قبال ایران طی سالهای بعد از پیروزی انقلاب اسلامی پرداخت. مشاور سابق وزارت خارجه آمریکا گفت: همان طور که همه شما می دانید، دولت اوباما به سیاست ترغیب و فشار متکی بود اما روشن است که در زمان اوباما، تعاملِ دیپلماتیک، ساز و کار مطلوب و مد نظر شخص رئیس جمهور آمریکا بود، در نتیجه دولت اوباما نیز بر همین مسئله تمرکز کرد.

در طول هشت سال فعالیت اوباما، افزایش فشارهای اقتصادی بر ایران را شاهد بودیم که از زمان دوره بحران گروگانگیری (تسخیر لانه جاسوسی) تاکنون سابقه نداشته است. به هر شکل، از همه فعالیت ها و سخنان اوباما و بالاخص مذاکرات او با کنگره آمریکا در خصوص اعمال فشارهای اقتصادی روشن است که او تعامل و برقراری ارتباط را ترجیح می داد؛ این مسئله ای بود که او در تبلیغات انتخاباتی خود در سال های 2007 و 2008 میلادی مطرح کرد و گفت که به محض اینکه رئیس جمهور شود، این رویکرد را اتخاذ خواهد کرد.

البته اوباما در طول فعالیت خود و بالاخص دوره نخست ریاست جمهوری با موانعی نیز روبرو شد. تحلیلگر مسائل ایران در اندیشکده بروکینگز با بیان اینکه ،گمان کنم دولت اوباما نیز از این منطق پنهانی تبعیت می کرد که با در نظر گرفتن مؤلفه های اقتصاد جهانی، هر قدر ایران بیشتر به تعامل دیپلماتیک روی آورد، بیشتر شاهد ظهور روحیه عملگرایی خواهیم بود که همواره در جنبه های مختلف سیاستِ ایران دیده شده است، افزود: من علت این خوش بینی (به تغییر رفتار ایران) را و اینکه چرا این نظریه تا این اندازه برای دولت اوباما وسوسه کننده بود، درک می کنم.

به عقیده من، این نظریه در رویکرد آنها برای اجرای توافق هسته ای پس از امضای برجام نیز مشهود بود. سوزان مالونی گفت: می خواهم در ادامه چند کلمه ای درباره موضع گیری دولت ترامپ صحبت کنم .آنچه هم اینک و در هفته های ابتدایی فعالیت دولت ترامپ شکل گرفته است و احتمالاً در ادامه نیز شاهد آن خواهیم بود، کاملاً برعکس نظریه (دولت اوباما) در خصوص ایجاد تغییر در ایران است.

اگر اوباما معتقد بود که سازش می تواند به اعتدال گرایی ایران کمک کند، ترامپ و مقامات بلند پایه او در کاخ سفید و تیم امنیت ملی او ظاهراً باور دارند که در اینجا نه سازش که تقابل راهگشا خواهد بود. به زعم آنها، سازش به ایران قدرت داده است و فقط تقابل می تواند ایران را عقب براند، آنچه هم اکنون (در دولت ترامپ) شاهدیم رویکردی چندجانبه برای پیشبرد این راهبرد است.

مشاور سابق وزارت خارجه آمریکا در نشست اندیشکده واشنگتن با اشاره به موضع گیری های رئیس جمهور جدید آمریکاگفت: این روزها همه روی این مسئله تمرکز کرده اند که آیا ترامپ، توافق هسته ای را پاره می کند یا دوباره بر سر آن مذاکره خواهد کرد؛ به نظرم، دولت ترامپ هم اینک نیز از توافق هسته ای عبور کرده است البته این به معنای بی علاقگی دولت ترامپ به توافق هسته ای نیست زیرا دولتمردان آمریکا نظریه های تندی در این زمینه دارند.

با وجود این، دولت ترامپ از این منظر به ایران نگاه نمی کند که آیا توافق هسته ای ماندنی است یا نابود خواهد شد. رویکرد دولت کنونی آمریکا در قبال ایران، رویارویی با آن است. بنابراین، تقابلی را در خصوص توافق هسته ای ایران شاهد خواهیم بود، اما نه به شکل پاره کردن توافق، بلکه به شکل نظارت و اجرای دقیق همه بندهای آن، تا دیگر از هر چیزی که ممکن است کوچکترین تخلفی به شمار رود و از هر جایی که اندکی فضای تنفس بیشتر به ایران داده شده و حتی تلاش های وزارت خزانه داری دولت اوباما برای فراهم کردن امکان تجارت بیشتر، اثری باقی نماند.

***

گروه رصد