نشریه آمریکایی فارن افرز در گزارشی نوشت: با توجه به باقی ماندن تحریم‌های آمریکا در زمینه اقدامات ادعایی ایران در زمینه تروریسم و عدم تمایل بانک‌های بین‌المللی برای تعامل با ایران، برجام به بهبود اوضاع اقتصادی در ایران منجر نشده است.

در این گزارش آمده است: دولت اوباما تلاش اندکی برای کمک اقتصادی به ایران انجام داد و با نزدیک شدن انتخابات ریاست‌جمهوری ایران، غرب در حال از دست دادن وقت (برای تقویت گروه‌های اصطلاحاً میانه‌رو در ایران) است.

در این مقاله آمده است: از ماه نوامبر و از زمانی که ترامپ به عنوان رئیس جمهور جدید آمریکا انتخاب شده است، روابط ایران و آمریکا رو به سوی افول رفته است.  در پاسخ به اظهارات پیروزمندانه دولت آمریکا و همچنین سخنان “مایکل فلین” مشاور امنیت ملی سابق آمریکا در این باره که باید ایران را در توجه قرار دهیم، ایران نیز تا حدودی به تشدید اوضاع پرداخت اما در عین حال اندکی نیز خویشتن داری کرد.

جایگزینی فلین با ژنرال “مک ماستر” برای دولت ترامپ این فرصت را ایجاد کرد تا درباره رویکرد خود بار دیگر فکر کند.

هدف باید این باشد که در مقابل هرگونه تشدید خصومت‌ها جلوگیری شود. بعد ازهمه، تقابل با ایران هیچ دستاورد مفیدی برای آمریکا به همراه نخواهد داشت. تنها دستاوردی که خواهد داشت این خواهد بود که افراطی‌ها در تهران را تقویت خواهد کرد، روندی که هم اکنون در حال اجرا بوده و میانه روهایی نظیر “حسن روحانی” رئیس جمهور و “محمد جواد ظریف” وزیر امور خارجه را در حالی که کمتر از 3 ماه تا انتخابات ریاست جمهوری باقی مانده تضعیف کند.

مواضع کنونی آمریکا ناامیدکننده است این در حالی است که سیاست‌های اوباما با وجود برخی گام‌های اشتباه اما پیشرفت چشمگیری را با ایران از طریق مذاکرات هسته‌ای به همراه داشته و ظواهر امر نیز نشان می‌داد که ایران به این توافقنامه پایبند بوده است. در واقع این توافق ناقص بود اما در حال کار کردن است. به جز برخی تخلفات کوچک، ایران به صورت کامل به این توافق عمل کرده است و زمانی که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به نقض‌ها اشاره کرده، تهران به سرعت شرایط را تصحیح می‌کند.

فراتر از جلوگیری از وقوع هرگونه تقابل که برای هر دو طرف هزینه بر بوده، این توافق حرکت ایران به سوی سلاح هسته‌ای در کوتاه مدت را متوقف کرد و به ایران نیز اجازه داد تا از کاهش تحریم‌ها بهره‌مند شود. البته این توافق محدود بوده و باعث نخواهد شد تا به ایران برای اصلاحات فشار بیاورد اما در عین حال، برخی از طرفداران این توافق نظیر “بنیامین رودز” معاون مشاور امنیت ملی در ارتباطات استراتژیک در دولت باراک اوباما و برخی از مقامات ارشد سابق، امیدوار بودند که این توافق ایران را تشویق خواهد کرد تا تعامل بیشتری با غرب داشته باشد اگر چه این موضوع هرگز یک بخش شفاف در توافق اولیه نبوده است.

در حال حاضر غرب باید تلاش کند تا میانه‌روها در ایران را تقویت کرده و افراطی‌ها را تضعیف کند. به طور ویژه، غرب باید از این اشتباه اجتناب کند که ایران را یک نظام متحد بپندارد و هر رفتار بدی که روی می‌دهد ضرورتا نماینده تمام نظام ایران نیست. این بدان معناست زمانی که میانه‌روها اقداماتی را برای نشان دادن تلاش‌های خود انجام می‌دهند می‌بایست لفاضی‌های تندروها را نادیده بگیریم. این دلیل اقدام دولت اوباما در پایان دادن سریع به تحریم‌ها آمریکا علیه برنامه هسته‌ای ایران بود. چون تحریم‌های آمریکا و غرب علیه ایران به دلیل فعالیت‌های تروریستی همچنان پابرجا مانده و بانک‌های بین‌المللی برای تعامل با ایران با ترس رفتار می‌کنند. بهبود اقتصادی در ایران به اندازه کافی نبوده و دولت تلاش‌های بسیار اندکی برای کمک اقتصادی به ایران انجام داد چون دیگر تحریم‌های وابسته به موضوعات تروریسم همچنان پابرجا هستند.

“جان کری” وزیر خارجه سابق آمریکا و دیگران می‌دانستند که میانه‌روهای ایران به تقویت اقتصادی پس از توافق نیاز دارند تا جایگاه خود را ارتقا دهند. بنابراین حتی پیش از انتخابات آمریکا، پویایی داخل ایران به نفع تندروها بود.

در حالی که ایران به سوی انتخابات ریاست جمهوری در ماه می می‌رود، غرب در حال از دست دادن زمان است و حتی بدتر، به نظر می‌رسد دولت ترامپ قصد دارد سیاست‌هایی را در پیش بگیرد که کاملا در طرف مقابل قرار دارد. به طور مثال، فلین و استیو بانون مشاور ترامپ، پیشنهاد دادند که سپاه پاسداران انقلاب ایران در لیست گروه‌های تروریستی قرار بگیرد. اما این اقدام بدی به شمار می‌آید چون مستقیم باعث تشدید تنش‌ها خواهد شد.

***

گروه رصد