اظهارات عادل الجبیر نخستین موضع رسمی علیه حماس در پرونده قطر بود: «صبر ما به سر آمده است و قطر باید حمایت از گروه‌هایی مانند حماس و اخوان را متوقف کند.» پس از سخنان عادل الجبیر؛ وزیر امور خارجه امارات با حمله مجدد به کشور قطر، آن را به حمایت از تندروی و تروریسم متهم کرد و مدعی شد که «حضور رهبران جنبش حماس در قطر مشکلی برای منطقه است.»
?تحلیل و ارزیابی
1-نوع نگاه و نگرش به تحولات قطر، اهمیت سخنان مطرح شده در خصوص حماس را مشخص خواهد کرد. یکی از سناریوهایی که می‌توان در خصوص تحولات اخیر محتمل دانست آن است که این تحولات یک سناریو عربی-عبری برای تحقق صلح اعراب با رژیم صهیونیستی و تشدید فشارها بر محور مقاومت است.
2-سفر ترامپ به منطقه و موضع‌گیری‌های گوناگون بازیگران منطقه‌ای، نشان دهنده یک تحول بسیار مهم در سیاست منطقه‌ای آمریکا در غرب آسیا است. اصلی‌ترین ویژگی این تحول نگریسته شدن به منطقه از دریچه تل‌آویو و بالأخص از زاویه تفکر صهیونیست‌های تندرو است.(برای مطالعه بیشتر ر.ک: http://www.tabyincenter.ir/19478)
3-یکی از سیاست‌های منطقه‌ای رژیم صهیونیستی تداوم فرآیند عادی‌سازی روابط با اعراب است. در این خصوص اظهارات و دیدارهای علنی در طی سال‌های گذشته به‌خوبی عیان کننده این سیاست بوده است. شاید بتوان گفت در برهه‌ای که به بهانه دشمن مشترک (ایران) میان کشورهای عربی و رژیم صهیونیستی نزدیکی و هم‌پیمانی در حال تحقق است، قطر با عین داشتن روابطی با تل‌آویو اما با تمام توان در این پازل حضور نداشته است.
4-با پذیرش سناریوی بالا می‌توان «اتهام رابطه با اخوان المسلمین، همکاری با ایران و حمایت از حماس» یکی از کلیدواژه‌های تحولات اخیر به‌منظور تغییر رفتار قطر دانست؛ یعنی در این سناریو سعی شده است قطر را با تمام توان مجبور کرد در پازل عادی‌سازی روابط و قطع حمایت از حماس و گروه‌های مقاومتی بازی نماید.
5-باید این نکته را در پایان ذکر کرد که هرچند برخی تحلیل گران معتقدند باقی ماندن دفتر حماس در قطر با توجه کنترل امنیتی بر آنان و همچنین دور بودن از فلسطین برای رژیم صهیونیستی گزینه مطلوبی است، اما نگارنده معتقد است جدا کردن یک کشور عربی دیگر از صف حامیان رسانه‌ای و مالی حماس و مقاومت فلسطین، در دراز مدت به سود طی شدن فرآیند عادی‌سازی روابط رژیم صهیونیستی و کشورهای عربی است و اکنون این فرصت با بهانه سازی تهدید ایران ایجاد شده است.
6-اما آینده دفتر حماس در صورت خضوع قطر در مقابل خواست‌های علنی سعودی‌ها و امارات موضوع دیگری است که خارج از توان این نوشته است.
***
• کاری از تحلیلگر اندیشکده راهبردی تبیین
• عضویت در کانال اندیشکده راهبردی تبیین:
https://telegram.me/joinchat/BG7BhTvAH-fc1CjjeSCo4g
