?پس از حمله داعش به استان کرکوک و عقب‌نشینی نیروهای تیپ 12 ارتش عراق از پایگاه نظامی تل الورد و دیگر مراکز نظامی منطقه الرشاد در 25 کیلومتری جنوب غربی استان کرکوک، نیروهای پیشمرگ در این مناطق مستقر شده و هیچ‌گاه نیز حاضر به عقب‌نشینی و واگذاری این مناطق به ارتش عراق نشدند. این تحولات هم‌زمان با اوج‌گیری مواضع بارزانی در خصوص استقلال اقلیم بود (https://t.me/Tabyincenter/12271) به‌گونه‌ای بارزانی وقتی کرکوک را در اختیار نیروهای نظامی خود دید، استقلال‌خواهی را بلندتر فریاد زد.
?واقعیت این است که راه‌حل نهایی فتنه‌ای که بارزانی با برگزاری همه‌پرسی در سوم مهرماه آغاز کرد، نظامی نیست. طرفین در نهایت باید دور یک میز نشسته و با محوریت قانون اساسی (همان‌گونه که آیت‌الله سیستانی نیز به آن اشاره کردند) مشکلات را رفع نمایند. اما تا زمانی که کرکوک زیر نفوذ اقلیم است، عملا مُشت بارزانی در مذاکرات پُرتر بوده و امکان پایان دادن به این فتنه فراهم نخواهد شد، به‌ویژه که بارزانی حالا اهرم دیگری به نام نتایج همه‌پرسی را هم در اختیار دارد.
?توسعه‌ی نفوذ دولت عراق بر کرکوک، زمینه‌ساز موفقیت هرگونه مذاکره‌ی اصولی با محوریت قانون اساسی این کشور است. دولت عراق طبق قانون اساسی، بر کرکوک حاکمیت داشته و در جهت اعمال این حاکمیت، باید بتواند نیروهای نظامی و امنیتی خود را در این استان و شهر، مستقر سازد. آیا کردها به‌راحتی تن به چنین امری خواهند داد؟ قطعا خیر، اما این احتمالا به‌معنای شکل‌گیری یک نبرد تمام عیار، خونین و طولانی میان نیروهای بغداد (اعم از ارتش و حشد الشعبی) و نیروهای پیشمرگ نیست. نه تجربه جنگ‌های داخلی و نه اقتضائات منطقه، چنین امری را به ذهن متبادر نمی‌سازد. دولت عراق هم احتمالا به توسعه نفوذ در کرکوک به خصوص مناطق نفتی و نظامی می‌اندیشد نه در اختیار گرفتن تمامی آن. نگاهی به اقدامات نظامی ارتش عراق و حشد الشعبی طی ساعات اخیر، این امر را نشان می‌دهد. این می‌تواند بارزانی را در مذاکرات تا حد قابل تاملی، خلع سلاح کند و از تقابل تمام عیار با مردم کرد هم دور نگه دارد.
?در این شرایط، به نظر می‌رسد علاوه بر اقدام نظامی و امنیتی عراق برای اعمال حاکمیت بر کرکوک، آن‌چه می‌تواند بر رفتار بارزانی به صورت فزاینده‌ای اثرگذار باشد، فشارهای ایران و ترکیه بر اقلیم است. این فشارها اگرچه باید متناسب با اقتضائات دو کشور صورت گیرد، اما باید صورت گیرد. فتامل!
☘️ کانال مرجع در حوزه سیاست خارجی ? اندیشکده راهبردی تبیین?
T.me/joinchat/AAAAADvAH-enX3cx_SOOlw
