اندیشکده راهبردی تبیین- در ابتدای هفته جاری عده ای از فعالین سیاسی کشور نامه ای خطاب به سران نظام نگاشته اند که توسط رسانه های خارجی منتشر شد. در این نامه که نویسندگان آن خواستار مذاکره مستقیم با دولت ترامپ شده اند، ذکر شده است که اکنون زمان آن رسیده است که اختلافات دیرینه جمهوری اسلامی و آمریکا به پایان برسد و باب گفتگو مستقیم با دولت با دولت ترامپ را باز کنیم. و نیز این نکته را متذکر شده اند که این مذاکرات باید بدون هیچ قید و شرطی صورت گیرد

حال سوال اینجاست که این پیشنهاد که از آن به عنوان راه حل برون رفت از بحران های داخلی و ایجاد امنیت در منطقه یاد شده است تا چه حد ممکن و عقلانی به نظر می رسد؟

در همین خصوص می توان با یک بررسی اجمالی از عملکرد امروز دولت آمریکا در قبال ایران و نوع نگاه این دولت و متفکرانش به موضوع مذاکره و تعامل با جمهوری اسلامی پاسخ مناسبی برای این پرسش یافت

 

 

چندی پیش دولت ایالات متحده علیرغم مخالفت های جامعه جهانی به صورت یک جانبه از توافق برجام که مورد تایید شورای امنیت سازمان ملل نیز قرار گرفته بود خارج شد و اعتراضات و واکنش های فراوانی را حتی از سوی متحدین خود بر انگیخت. این در حالی بود که طبق گزارش های متعدد آژانس بین المللی انرژی هسته ای، ایران به همه تعهدات برجامی خود پایبند بوده و صلح آمیز بودن برنامه هسته ای آن از سوی آژانس مورد تایید قرار گرفته است. اما در مقابل، دونالد ترامپ در سخنرانی خود که در آن خروج آمریکا از برجام را اعلام کرد با طرح اتهامات بی اساس از جمله حمایت ایران از تروریست و بحران آفرینی در منطقه اذعان کرد که برجام ایران را از دستیابی به سلاح هسته ای باز نداشته و همچنین هیچ گونه محدودیتی بر فعالیت های شرارت بار ایران قرار نداده است

بدون شک خروج دولت آمریکا، از برجامی که مورد توافق و تایید همه طرف های بین المللی بوده است و همچنین پشت کردن این دولت به چندین توافق بین المللی دیگر ــ که ذکر آن به درازا می کشد ــ به مثابه منش بد عهدی و پیمان شکنی این دولت است که این روند باعث شده حتی شرکای اروپایی ایالات متحده، این دولت را مورد نکوهش قرار دهند. حال باید دید که سخن از آزمودن مجدد یک چنین دولتی تا چه حد می تواند سنجیده و حساب شده باشد؟

از طرف دیگر نگاهی گذرا به سخنرانی وزیر امور خارجه آمریکا در اندیشکده هریتیج این کشور که از سوی خود او به عنوان استراتژی دولت آمریکا در مقابل ایران از آن یاد شده است نیز می تواند حائز اهمیت باشد. پمپئو در این سخنرانی که شبکه خبری سی ان ان آمریکا آن را متوهمانه توصیف کرد با اشاره به علت خروج آمریکا از برجام عنوان می کند دونالد ترامپ به این نتیجه رسید که برجام امنیت مردم آمریکا را در مقابل ایران تضمین نمی کند و همچنین اضافه می کند که برجام به خاطر ایراداتی که دارد امنیت جهان را نیز به خطر انداخته است

وی در ادامه سخنان بی اساس خود که ایران را متهم به انجام عملیات تروریستی در اروپا و پناه دادن به رهبران القائده کرد، مدعی شد که باید جلوی این اقدامات تبهکارانه ایران را گرفت. همچنین پمپئو در حالی که از جامعه جهانی دعوت می کرد تا برای ایجاد فشار بر ایران با آمریکا همراه شوند، ۱۲ شرط خیالی را برای توافق با ایران قرار داد که شبکه سی ان ان آمریکا از آن چنین یاد می کند: پمپئو استراتژی خود را به طور خلاصه چنین بیان می کند که ًهرچه ما می گوییم را انجام دهید وگرنه شما را خرد می کنیم ً

 

[phps] if ( get_post_meta($post->ID, 'stitr2', true) ) : [/phps] [quote align="left"] [phps] echo get_post_meta($post->ID, "stitr2", true);[/phps] [/quote] [phps] endif; [/phps]

 

در واقع می توان گفت در همین بررسی اجمالی آنچه از عملکرد دولت آمریکا در قبال ایران و همچنین سخنان رئیس جمهور و وزیر خارجه این کشور در قبال جمهوری اسلامی برداشت می شود پاسخی برای این پرسش است که مذاکره و گفتگو با ایالات متحده تا چه میزان منطقی و عقلانی است و می توان روی آن حساب کرد؟ قدر مسلم آن است که در حالی که ایالات متحده آمریکا دشمنی را در حق ایران تمام کرده و چنان در مقابله و مواجهه با جمهوری اسلامی می تازد که حتی اعتراض و انتقاد دوستان و متحدان خود را نیز بر انگیخته سخن از مذاکره برای حل مشکلات فی مابین حتی با اصول اولیه دیپلماسی در تضاد است و این ساده انگاری است که کسی خیال کند آمریکا در قبال جمهوری اسلامی به چیزی کمتر از مستقر کردن ارتش خود در خاک ایران و تسلط کامل بر آن راضی می شود

در چنین شرایطی که آمریکا به انحاء مختلف ایران را تهدید می کند و مدام خط و نشان می کشد آیا می توان گفت که بستر مناسب برای مذاکره از موضع قدرت و حفظ منافع ملی فراهم است؟ آیا می توان حتی تصور کرد که دولت بد عهد و بی منطق آمریکا بدون زیاده خواهی وارد روند مذاکره با جمهوری اسلامی شود؟