اندیشکده راهبردی تبیین- «هرکسی مسئله‌ی فلسطین را درست بفهمد و تصوّر بکند، اذعان می‌کند به اینکه مسئله‌ی فلسطین، مسئله‌ی اوّل دنیای اسلام است. کلید غلبه‌ی بر دشمنان اسلام مسئله‌ی فلسطین است؛ و مهم‌ترین مسئله‌ی دنیای اسلام، امروز مسئله‌ی فلسطین است؛ چرا؟ چون فلسطین یک کشوری است اسلامی، این [کشور] را آمده‌اند غصب کرده‌اند، از مردمش گرفته‌اند. بحث غصب یک روستا و یک شهر نیست؛ دشمن، یک کشور را غصب کرده است و آن را پایگاهی قرار داده است برای اخلال کردن در امنیّت کشورهای این منطقه؛ با غدّه‌ی سرطانی باید مبارزه کرد… »(1)
سخنان بالا بخشی از سخنان امام خامنه‌ای در اجلاس محبان اهل بیت و مسئله تکفیری‌ها در سال 96 است. تأکید ایشان بر سه مؤلفه از مسئله فلسطین قابل‌تأمل و بررسی است. «کلید غلبه بر دشمنان»، «پایگاه اخلال در امنیت منطقه» و «غده سرطانی» سه ویژگی و کلیدواژه‌ای است که درک و تبیین آن می‌تواند کمک شایانی به فهم جایگاه مسئله فلسطین در سیاست خارجی و اصول رفتاری جمهوری اسلامی ایران و منطقه غرب آسیا نماید.
- ماهیت رژیم صهیونیستی؛ غده سرطانی در میان ملت‌های مسلمان
درک چرایی شکل‌گیری یک رژیم تقلبی و هدف از ایجاد آن و حمایت قدرت‌های غربی طی سال‌ها از آن علی‌رغم هزینه‌های بالای آن، کمک بسیار شایانی به فهم چرایی دشمنی و مبارزه با رژیم صهیونیستی و اهمیت مسئله فلسطین و نقش آن در غلبه بر دشمنان اسلام می‌نماید.
اهمیت چرایی مسئله فلسطین در وهله نخست در چرایی شکل‌گیری رژیم صهیونیستی نهفته است زیرا رژیم نژادپرست صهیونیسم یک غده سرطانی در میان جهان اسلام و سرزمین‌های اسلامی با اهدافی علیه منطقه است. امام خمینی (ره) در ارتباط با اهداف اساسی رژیم صهیونیستی صراحتاً می‌فرمایند: «این جرثومه فساد را که در قلب کشورهای اسلامی گماشته‌اند، تنها برای سرکوبی ملت عرب نیست، بلکه خطر و ضرر آن متوجه همه مناطق غرب آسیا است. نقشه، استیلا و سیطره صهیونیسم و استعمار بر دنیای اسلام و بیشتر سرزمین‌های زرخیز و منابع سرشار کشورهای اسلامی می‌باشد .» (2)در همین راستا، همواره بازگشت به ارض موعود با تمسک به متون مذهبی و بر اساس تفاسیر دینی، بخشی از برنامه‌های رهبران سیاسی رژیم صهیونیستی را به خود اختصاص داده تا از این طریق نوعی علاقه ملی و احساس ملی‌گرایی را در میان یهودیان برای بازگشت به سرزمین فلسطین ایجاد نمایند. آن‌ها برای تحقق مقاصد و نیاتشان، از امکانات نظامی و اقدامات تروریستی جهت پیشروی و توسعه ارضی و همچنین تسلط بر اماکن مذهبی مانند بیت‌المقدس استفاده می‌کنند. در همین راستا، بن‌گوریون در سی و یکم اوت ۱۹۴۹ در دیدار با گروهی از آمریکایی‌ها، چنین گفته است: «اگرچه ما رویای ایجاد دولت اسرائیل را عملی کرده‌ایم، هنوز در آغاز کار قرار داریم. در حال حاضر، جز نهصد هزار یهودی در اسرائیل زندگی نمی‌کنند و حال‌آنکه اکثریت قوم یهود هنوز در خارج حضور دارند. تلاش آینده ما این است که همگی یهودیان را به اسرائیل بیاوریم. »(3)
علاوه بر این، صهیونیست‌ها اهدافی فراتر از سرزمین فلسطین دنبال می‌کنند. صهیونیست‌ها به دنبال سیطره بر کل منطقه غرب آسیا بوده و هستند. حال باگذشت هفت دهه از اعلام جعلی رژیم صهیونیستی نوع سیطره و خواست آنان با توجه به عملکرد مقاومت اسلامی علیه آنان دچار تغییراتی شده و دیگر از «اسرائیل بزرگ» سخن به میان نمی‌آورند و به دنبال سیطره سیاسی و اقتصادی‌اند. امام خامنه‌ای در ششمین کنفرانس بین‌المللی حمایت از انتفاضه فلسطین فرمودند: «مهم‌ترین دستاورد مقاومت، ایجاد مانع اساسی در برابر پروژه‌های صهیونیستی است. موفّقیّت مقاومت، در تحمیل یک جنگ فرسایشی به دشمن است، یعنی توانسته برنامه‌ی اصلی رژیم صهیونیستی را که سیطره بر کلِّ منطقه بود، به شکست بکشاند… اگر مقاومت، رژیم صهیونیستی را زمین‌گیر نکرده بود، اینک شاهد دست‌اندازی آن به دیگر سرزمین‌های منطقه بودیم؛ از مصر گرفته تا اردن و عراق و خلیج فارس و غیره؛ آری این دستاورد بسیار مهم است. »(4)
ماهیت سرطانی رژیم صهیونیستی در منطقه که از سوی جبهه سرمایه‌داران و صهیونیسم جهانی برای سیطره بر منطقه ایجاد شده است، حال با گذشت هفت دهه و با توجه به شکست در راهبرد اصلی و سیطره سرزمینی با تغییر راهبرد همراه شده است. اکنون ما شاهد هستیم که تفرقه، جنگ، ناکارآمدی‌های اقتصادی و … بخشی از راهبرد این جریان برای رسیدن به آرزوی خود یعنی سیطره بر منطقه است. لذا ادعا و مطرح کردن مسئله فلسطین به عنوان شاه کلید حل مسائل منطقه و جهان اسلام کاملاً منطقی و عقلانی است.
[phps] if ( get_post_meta($post->ID, 'stitr2', true) ) : [/phps] [quote align="left"] [phps] echo get_post_meta($post->ID, "stitr2", true);[/phps] [/quote] [phps] endif; [/phps]
- ویژگی‌های گفتمانی مسئله فلسطین در مسیر تحقق غلبه بر دشمنان
مسئله فلسطین در ماهیت خود دارای ویژگی‌های گفتمانی‌ای است که به تحقق یک منطقه اسلامی و آرمانی توأم با امنیت کمک‌های فراوانی می‌نماید. گفتمان مبارزه با ظلم و نژادپرستی و عیان شدن جبهه‌بندی‌های راستین حامیان مستضعفین دو فاکتور مهم در مسئله فلسطین است که موجب می‌شود مسیر مبارزه با دشمنان در منطقه برای محور مقاومت و جمهوری اسلامی ایران و ملت‌ها شفاف‌تر و ممکن‌تر شود.
2-1- گفتمان مبارزه با ظلم و نژادپرستی
یکی از ویژگی‌های مهم مسئله فلسطین، پررنگ بودن مسئله انسانیت، حمایت از مظلوم در مقابل ظالم و وجود یک رژیم نژادپرست است. این ویژگی فرصتی برای تحقق جبهه‌ای با گفتمان ظلم‌ستیزی و استکبارستیزی پیش روی ملت‌ها مسلمان و غیرمسلمان به‌منظور زنده نگه‌داشتن روحیه استقلال‌خواهی و حق‌طلبی پیش روی دولت‌ها و ملت‌های منطقه غرب آسیا ایجاد می‌نماید.
همچنین امام خامنه‌ای در دیداری با مسئولین مسئولان نظام و سفرای کشورهای اسلامی در سخنانی فرمودند: «ما اگر چنانچه به توحید اعتقاد داریم، نمی‌توانیم زیر بار زور برویم، نمی‌توانیم زیر بار ظلم برویم، نمی‌توانیم در مقابل ظالم نَایستیم، این طبیعت توحید است. اینکه جمهوری اسلامی اعلام می‌کند که هر جا مظلومی هست و نصرتی لازم است، ما آنجا حاضریم، به خاطر این است؛ اینکه ما روی مسئله‌ی فلسطین این‌جور اصرار داریم، به خاطر این است. چون لازمه‌ی توحید این است که انسان در مقابل زورگویی ظالم به مظلوم بِایستد؛ حقیقت توحید این است و بعثت این را به ما یادآوری می‌کند؛ و این مطمئنّاً پیشرفت هم دارد. »(5)
گفتمان ظلم‌ستیزی که برگرفته از نگاه توحیدی و اسلامی است، می‌تواند موتور محرکی برای آگاه بخشی ملت منطقه در مقابل اهداف دشمنان اسلام و منطقه باشد. این موتور محرک نشان داده در برهه‌های گوناگونی توانسته است نقش کلیدی برای غلبه بر دشمنان اسلام را بازی نماید.
اکنون با عیان‌تر شدن ماهیت نژادپرستی رژیم صهیونیستی پس از تصویب قانون جدید «دولت-ملت یهود »،(6) فرصت استفاده از این ویژگی گفتمانی مسئله فلسطین با محوریت باور به توحید و هم‌بستگی ملت‌های مسلمان با مسیحیان و حتی یهودیان ضد صهیونیسم در منطقه غرب آسیا دوچندان شده است.
2-2-ساخت جبهه‌بندی واقعی و مؤثر
یکی دیگر از اصلی‌ترین ویژگی‌های گفتمانی مسئله فلسطین، عیان شدن حامیان اصلی و دروغین ملت‌های مسلمان و مستضعفین در جوامع اسلامی غرب آسیاست. مسئله فلسطین این فرصت گفتمانی را ایجاد می‌نماید که ملت‌ها به صورت شفاف و عیان از حاکمیت‌هایشان در خصوص عملکردشان در مسئله فلسطین، همراهی با رژیم صهیونیستی و آمریکا مطالبه نمایند. مسئله فلسطین در حقیقت فرصتی برای ایجاد یک جبهه‌بندی گفتمانی در منطقه در سطح ملت‌ها و دولت‌ها است؛ این جبهه‌بندی می‌تواند مسیر مبارزه با دشمن در منطقه را بسیار غنی‌تر و واقعی‌تر نماید. جبهه‌بندی «استضعاف و استکبار» یا «مقاومت و سازش» کلیدواژه‌هایی هستند که از بطن گفتمان سازی حول مسئله فلسطین ایجاد شده و قابل گسترش‌اند.
[phps] if ( get_post_meta($post->ID, 'stitr3', true) ) : [/phps] [quote align="left"] [phps] echo get_post_meta($post->ID, "stitr3", true);[/phps] [/quote] [phps] endif; [/phps]
- ویژگی‌های راهبردی مسئله فلسطین برای غلبه بر دشمنان در منطقه
در کنار ویژگی‌های گفتمانی، مسئله فلسطین راهبردهایی را با خود می‌تواند حمل نماید که مسیر مبارزه با دشمنان در غرب آسیا و حامیان «خاورمیانه بزرگ» و عاری از اسلام را با موفقیت طی نماید. وجهه اسلامی مسئله فلسطین و باور به قدرت اسلام و اسلام سیاسی دو ویژگی راهبردی مسئله فلسطین در مسیر مبارزه است.
3-1- وجهه اسلامی مسئله فلسطین؛ نقطه وحدت جهان اسلام
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های راهبری مسئله فلسطین، وجهه اسلامی سرزمین فلسطین و مسجدالاقصی است. مبارزه با مشرکین و دشمنان اسلام برای آزادی سرزمین‌های غضب شده یکی از اصول مشترک مسلمین بر اساس آیات صریح قرآن در میا
ن تمام فرق اسلامی است.
امام خمینی در سخنانی در خصوص لزوم مبارزه با غاصبین سرزمین‌های اسلامی می‌فرمایند: «ما برای دفاع از اسلام و ممالک اسلامی و استقلال ممالک اسلامی در هر حال مهیا هستیم. برنامه‌ی ما برنامه‌ی اسلام است، وحدت کلمه‌ی مسلمین است، اتحاد ممالک اسلامی است، برادری با جمیع مسلمین است. در تمام نقاط عالم هم‌پیمانی با تمام دول اسلامی است سرتا‌سر جهان، در مقابل صهیونیسم مقابل اسراییل مقابل دول استعمارطلب مقابل کسانی که ذخایر این ملت فقیر را به رایگان می‌برند. »(7)
این ویژگی راهبردی مسئله فلسطین یعنی پیوند ناگسستنی آن با «اسلام»، خود می‌تواند آغازی برای شکل‌گیری یک جبهه متحد علیه دشمن در منطقه باشد. وحدت در سطوح مختلف میان ملت‌ها و دولت‌ها بر سر مسئله فلسطین و آزادسازی قدس شریف، این ظرفیت را دارد که مسئله فلسطین را به کلیدی مهم در مسیر مبارزه با دشمن و تغییر وجهه منطقه غرب آسیا تبدیل نماید.
وحدت ملل و دولت‌های اسلامی در مسیر مبارزه با فلسطین، می‌تواند مقدمه بسیار حیاتی‌ای برای شکل‌گیری یک جبهه واحد در منطقه علیه استکبار جهانی و صهیونیسم در منطقه و جهان اسلام باشد. آنچه در مسیر مبارزه با توطئه‌های منطقه‌ای آمریکا در غرب آسیا بسیار حائز اهمیت است، وجود وحدت راهبرد و همدلی میان امت‌های اسلامی علیه دشمن است. طی دهه‌های گذشته اصلی‌ترین اهرم پیشبرد سناریوهای استکبار در منطقه مبتنی بر تفرقه و تنش‌های قومیتی، ملیتی و مذهبی میان ملت‌های اسلامی بوده است. نزاع‌های قومیتی و مذهبی در دهه گذشته بالاخص پس از بیداری اسلامی به اصلی‌ترین سناریو استکبار به منظور ایجاد حاشیه امن برای رژیم صهیونیستی تبدیل شده است.
[phps] if ( get_post_meta($post->ID, 'stitr4', true) ) : [/phps] [quote align="left"] [phps] echo get_post_meta($post->ID, "stitr4", true);[/phps] [/quote] [phps] endif; [/phps]
در صورتی که ملت‌ها و دولت‌های اسلامی با محوریت فلسطین بتوانند به وحدت راهبردی در جهت‌دهی‌های کلان خود دست یابند، بی‌شک وضعیت و روند منطقه و توطئه‌های دشمن با تغییرات و ناکامی‌های جدی‌ای روبرو خواهد شد. اهمیت راهبرد وحدت در منطقه همواره یکی از اصول و شعارهای اصلی انقلاب اسلامی طی 4 دهه عمر خود با توجه به درک اهمیت این مسئله بوده است. خنثی‌سازی نزاع‌های قومیتی و مذهبی، سرکوب جریان‌های تکفیری و نزدیک کردن قلوب امت‌های اسلامی به یکدیگر راهبردی بسیار حیاتی‌ای است که نقطه شروع و حتی نقطه پایانی و هدف غایی آن می‌تواند فلسطین باشد. این ظرفیت مهم در «مسئله فلسطین» باید بیش از گذشته موردتوجه قرار گیرد.
3-2-باور به اسلام و اسلام سیاسی
یکی دیگر از ویژگی‌های راهبردی مسئله فلسطین، زنده کردن باور به اسلام و اسلام سیاسی است. دو باور و شعار «امید به اسلام»، «باور به حکومت اسلامی» یا اسلام سیاسی را می‌توان از مؤلفه‌های اصلی انقلاب اسلامی ایران نامید. این مؤلفه‌های راهبردی اهرم و کلیدواژه‌هایی بسیار حیاتی برای تغییر وضعیت منطقه غرب آسیا و غلبه بر سناریو و اهداف دشمنان در منطقه است.
یکی از مهم‌ترین تأثیرات بنیادین انقلاب اسلامی بالاخص در مسئله فلسطین، بازگشت اسلام به متن مبارزه است. در حالی که در دهه‌های 1960 و 1970 میلادی جریان‌های چپ و ملی‌گرای ناسیونالیسم عربی پرچم مبارزه را بر عهده داشتند و شکست‌هایی را متحمل شدند، ظهور یک قدرت با هویت دینی، جریان‌های مذهبی و اسلامی را در فلسطین زنده کرد. یکی از پیامدهای انقلاب اسلامی، باور به نقش و هویت ایمانی و اسلامی در مبارزه انقلاب اسلامی ایران انگیزه اصلی خیزش و رستاخیز اسلامی در فلسطین اشغالی، به ویژه در نوار غزه و کرانه باختری رود اردن محسوب می‌شود. اکنون پس از چند دهه جریان‌های چپ، مارکسیستی یا سوسیالیستی و ناسیونالیسم کمترین نقش را در میان جریان‌های مقاومتی ضد صهیونیستی دارند و نقش و اهمیت اسلام، جهاد و شهادت در خون تمام جریان‌های مقاومت فلسطین جریان دارد. دستاوردها و ایستادگی جریان‌های اسلامی مقاومت موجب شده کارآمدی این هویت برای امت اسلامی و فلسطین به یک باور تبدیل شود. یکی از ویژگی‌های راهبردی مسئله فلسطین، اثبات و سوق نگاه‌ها به توانمندی و کارآمدی اسلام سیاسی و مقاومت در مسیر مبارزه با دشمنان منطقه‌ای است. این مسئله و ویژگی با توجه به پیروزی‌های محور مقاومت علیه رژیم صهیونیستی در دو دهه اخیر، بسیار موردتوجه قرار دارد. مسئله فلسطین می‌تواند نگاه ملت‌ها را به چیستی ماهیت نزاع و درگیری در منطقه جلب نماید و آنان را به آگاهی برساند که مسئله نبرد «اسلام ناب و سیاسی» در مقابل آمریکا، صهیونیسم و دیگر اسلام‌های تقلبی همراه با آنان است.
3-3-مسئله فلسطین؛ نقطه آغاز امنیت غرب آسیا
یکی دیگر از ویژگی‌های راهبردی مسئله فلسطین، امنیت بخشی به منطقه غرب آسیا در صورت حل شدن این موضوع و نابودی رژیم صهیونیستی است. نگاهی به تاریخ منطقه و مرور رویدادهای گوناگون و مشکلات موجود در منطقه اعم از جنگ‌های گوناگون، حضور نظامی بیگانگان، ناامنی‌های امنیتی، حضور جریان‌های تکفیری و تروریستی، تجزیه‌طلبی و … به‌خوبی نشان می‌دهد که در تمامی آنان نقش رژیم صهیونیستی به صورت مستقیم و غیرمستقیم بسیار تأثیرگذار و مهم بوده است. این در حالی است که بخشی زیادی از موارد نام برده شده برای تحقق «اسرائیل بزرگ» و یا فرار این رژیم از چالش‌ها و تهدیداتش در منطقه از سوی استکبار و صهیونیسم جهانی ایجاد و حمایت شده است. این یادداشت ظرفیت پرداختن به موارد و چالش‌های موجود در منطقه با هدف حمایت و ایجاد حاشیه امن برای رژیم صهیونیستی را ندارد؛ اما فهم این موضوع به خوبی اثبات می‌نماید که کمی درایت و تدبیر در خصوص مسئله فلسطین و نابودی غده سرطانی صهیونیستی بسیاری از مشکلات منطقه‌ای و امنیت غرب آسیا را حل خواهد کرد.
ضمن آنکه باید این نکته را متذکر شد در صورتی که مسئله فلسطین برای ملت‌های منطقه به خوبی شرح داده شود، جهت‌دهی بسیاری از جریان‌های جهادی و اسلامی به جای آنکه به سوی دیگر ملل اسلامی باشد، به سوی نقطه اصلی خود یعنی دشمن نخست مسلمانان در منطقه هدایت خواهد شد و منطقه بیش از گذشته رنگ امنیت را به خود خواهد دید. متاسفانه بخش زیادی از ناامنی امروزی منطقه ناشی از دخالت‌های سازمان‌های امنیتی صهیونیستی و استکبار در فریب و هدایت روحیه جهادی جریان‌های اسلامی به نقطه هدف‌های کاذب به جای رژیم صهیونیستی است. بازگشت نگاه‌ها به مسئله فلسطین، قطعاً آغاز امنیت سازی برای غرب آسیا خواهد بود.
جمع‌بندی
«مسئله فلسطین» همراه با خود ویژگی‌های گفتمانی و راهبردی‌ای به همراه دارد که آن را به کلیدی برای غلبه بر دشمن و سناریوی صهیونیسم جهانی و آمریکا در غرب آسیا و جهان اسلام می‌نماید. شناخت این ویژگی‌ها در کنار ماهیت رژیم صهیونیستی کمک بسیاری به درک اهمیت «مسئله فلسطین» خواهد کرد.
دو ویژگی گفتمانی «مبارزه با ظلم و نژادپرستی» و «ساخت جبهه‌بندی واقعی و مؤثر» در کنار سه ویژگی راهبردی «وجهه اسلامی مسئله فلسطین»، «باور به اسلام سیاسی» و «نقطه آغاز امنیت منطقه» توأم با درک صحیح از ماهیت سرطانی رژیم صهیونیستی به‌خوبی عیان می‌سازد که چرا «مسئله فلسطین» کلید غلبه‌ی بر دشمنان اسلام و استکبار است.
منابع
[1] «بیانات در دیدار شرکت‌کنندگان در اجلاس محبان اهل‌بیت (ع) و مسئله تکفیری‌ها»، دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، منتشرشده در تاریخ 2 آبان 1396، قابل بازیابی در پیوند زیر:
http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=38302
[2] امام خمینی، صحیفه نور، ج 3 ص 2
[3] محسن شفیعی سیفی آبادی، «وضعیت منطقه در صورت نبود مقاومت علیه رژیم صهیونیستی»، اندیشکده راهبردی تبیین، منتشرشده در تاریخ 7 اردیبهشت 1396، قابل بازیابی در پیوند زیر:
[4] «بیانات در ششمین کنفرانس بین‌المللی حمایت از انتفاضه فلسطین»، دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، منتشرشده در تاریخ 3 اسفند 1396، قابل بازیابی در پیوند زیر:
http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=35712
[5] «بیانات در دیدار مسئولان نظام و سفرای کشورهای اسلامی»، دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، منتشرشده در تاریخ 25 فروردین 1397، قابل بازیابی در پیوند زیر:
http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=39394
[6] برای مطالعه بیشتر ر.ک: محمد محسن فایضی، «قانون دولت-ملت یهود؛ ماهیت، چالش‌ها و پیامدها»، اندیشکده راهبردی تبیین، منتشرشده در تاریخ 6 مرداد 1397، قابل بازیابی در پیوند زیر:
[7] امام خمینی، صحیفه نور، ج 1 ص 336
