اندیشکده راهبردی تبیین – قطعنامه‌ی ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد بعد از انعقاد توافق هسته‌ای میان ایران و کشورهای ۱+5 صادر شد و این توافق را ضمیمه خود کرد. یکی از مباحث چالشی که میان ایران و کشورهای غربی، به‌ویژه ایالات‌متحده آمریکا در مورد آن اختلاف‌نظر و تفسیر وجود دارد، تناقض یا عدم تناقض سیاست توسعه توان موشکی ایران با مفاد قطعنامه مزبور است. ایالات‌متحده آمریکا، انگلستان، فرانسه و آلمان معتقد هستند ساخت و آزمایش موشک‌های بالستیک توسط ایران مطابق قطعنامه‌ی ۲۲۳۱ شورای امنیت، ممنوع شده است؛ درحالی‌که جمهوری اسلامی ایران محدودیت بیان‌شده در قطعنامه را شامل موشک‌های خود نمی‌داند. در قسمت اول این یادداشت پژوهشی مفاد قطعنامه شورای امنیت در مورد توسعه توان موشکی ایران و تفاسیر موجود بررسی قرار گرفته است. در قسمت دوم نیز نسبت سنجی میان سیاست توسعه توان موشکی ایران و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت مورد تمرکز و جمع بندی قرار گرفته است.
بند اول: مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت درباره‌ی برنامه‌ی موشکی ایران
از مهم‌ترین موضوعات مورد مذاکره میان ایران و کشورهای 1+5، مسئله‌ی تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد در مورد برنامه موشکی بالستیک و خرید و فروش سلاح‌های متعارف ایران بود. شورای امنیت سازمان ملل متحد با اکثریت قاطع توافق جامع هسته‌ای میان ایران و گروه ۱+۵ را در قالب قطعنامه 2231 تأیید کرد. این قطعنامه به لحاظ شکلی دارای ۱۲ بند مقدماتی، ۳۰ بند اجرایی و دو سند پیوست است. پیوست اول متن برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) و پیوست دوم، بیانیه‌ای جداگانه است. اگرچه در متن توافق برجام و در قطعنامه ۲۲۳۱، در بخشی که ذیل ماده ۷ منشور قرار دارد، اشاره‌ای به صنایع متعارف نظامی ایران و موشک‌های بالستیک این کشور نشده اما در پیوست دوم قطعنامه 2231 (ضمیمه ب، بندهای 3، 4 و 5) فرآیندی حداکثر 8 ساله برای انقضای محدودیت‌های لحاظ شده در ارتباط با فعالیت‌های موشکی و معاملات تسلیحاتی ایران، مدنظر قرار گرفته است[1].
مطابق با بند 3 پیوست دوم به قطعنامه 2231 شورا، از ایران خواسته می‌شود که به مدت هشت سال بعد از اولین روز اجرای برجام یا تا زمانی که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گزارشی ارائه دهد که جمع‌بندی مبسوط آن را تأیید کند، بسته به اینکه کدام زودتر اتفاق افتد، از هرگونه فعالیت مربوط به موشک‌های بالستیکی که برای برخورداری از قابلیت حمل سلاح‌های هسته‌ای طراحی می‌شوند، اجتناب کند؛ از جمله شلیک با به‌کارگیری تکنولوژی مربوط به موشک‌های بالستیک.
مطابق بند 4، همه‌ی کشورها درصورت تأیید شورای امنیت می‌توانند و اجازه دارند در فعالیت‌های زیر مشارکت داشته باشند:
الف) تهیه، فروش یا انتقال مستقیم و غیرمستقیم همه‌ی اقلام، مواد، تجهیزات، کالا و تکنولوژی‌ها از طریق خاک کشورها یا اتباعشان و یا از طریق کشتی حامل پرچم آن‌ها و یا به‌وسیله‌ی هواپیما به ایران و از ایران و برای استفاده در ایران مطابق با آخرین فهرست کنترل تکنولوژی موشکی.
ب) فراهم کردن هرگونه کمک فنی، آموزشی، مالی، سرمایه‌گذاری، واسطه‌گری و یا انتقال منابع و خدمات مالی برای ایران و یا کسب سود فعالیت‌های اقتصادی ایران در کشوری دیگر، فعالیت‌هایی که به تهیه، فروش، انتقال، تولید و یا استفاده در اقلام، مواد، تجهیزات، کالا و فن‌آوری مربوط می‌شود و درباره‌ی آن در بالا توضیح داده شد.
در صورت تأیید شورای امنیت قرارداد تحویل این اقلام و کمک‌هایی شامل تضمین درباره استفاده کننده نهایی از آن‌ها فراهم می‌شود و ایران متعهد می‌شود که از این اقلام برای تولید سیسم حمل کلاهک هسته‌ای استفاده نکند.
همچنین مطابق بند 5، همه‌ی کشورها می‌توانند و در صورت تصویب شورای امنیت، اجازه دارند برای تهیه، فروش و انتقال مستقیم یا غیرمستقیم تانک‌های جنگی، خودروهای زرهی، سامانه توپخانه‌ای کالیبر بالا، هواپیماهای جنگی، بالگرد، ناو جنگی و سامانه موشکی را مطابق آنچه در تسلیحات متعارف سازمان ملل متحد تشریح شده از طریق خاک کشورهایشان، اتباعشان و یا با استفاده از کشتی و هواپیما برای ایران و استفاده در ایران اقدام کنند. این پاراگراف تا پنج سال بعد از اولین روز اجرای برجام کاربرد دارد.
مقایسه‌ی قطعنامه 2231 با قطعنامه 1929 شورا درباره‌ی برنامه‌ی موشکی ایران:
آنچه بند 9 اجرایی قطعنامه‌ی 1929 شورای امنیت[2] ، در خصوص برنامه‌ی موشکی از ایران می‌خواست چنین بود:
(شورای امنیت) تصمیم می‌گیرد که ایران نباید هیچ‌گونه فعالیت مربوط به موشک‌های بالستیک قادر به حمل کلاهک هسته‌ای، شامل پرتاب با استفاده از فناوری موشکی بالستیک، انجام دهد و تمام کشورها نیز باید تمامی تدابیر لازم برای جلوگیری از انتقال فناوری یا همکاری‌های فنی مرتبط با چنین فعالیت‌هایی به ایران را انجام دهند[3].
با عنایت به عبارت فوق، آنچه بند 3 ضمیمه دوم قطعنامه‌ی 2231 شورای امنیت، به‌جای قطعنامه‌های قبلی و از جمله قطعنامه‌ی 1929 می‌خواهد این است که هیچ فعالیت مرتبطی با موشک‌های بالستیک طراحی شده برای داشتن توان حمل تسلیحات هسته‌ای صورت ندهد. آن‌هم تا زمان هشت سال پس از «روز پذیرش برجام» و یا تا زمانی که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گزارشی ارائه دهد که «جمع‌بندی مبسوط» را تأیید کند، بسته به اینکه کدام زودتر اتفاق افتد.
بنابراین ملاحظه می‌شود که در قطعنامه‌ی اخیر، نحوه اشاره به موشک‌های بالستیک به‌صورت محتوایی دگرگون شده و به‌جای عبارت «موشک‌های بالستیک دارای قابلیت حمل سلاح هسته‌ای» که در همه قطعنامه‌های قبلی و حتی قطعنامه‌های کلی شورای امنیت مثل قطعنامه 1540 و 1887 ذکر شده‌اند، عبارت «موشک‌های بالستیک که برای قابلیت حمل سلاح هسته‌ای طراحی شده‌اند»، جایگزین شده است.
بند دوم: تفسیر کشورهای غربی از مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ در مورد برنامه موشکی ایران
پیش‌ازاین، به دنبال اقدام کشورمان در حمله موشکی (موشک‌های ذوالفقار و قیام) به مواضع گروه تروریستی داعش در سوریه[4] ، سه دولت فرانسه، آلمان و بریتانیا طی نامه‌ای به شورای امنیت مدعی شدند که این اقدام ایران به دلیل اینکه در چارچوب تعریف مندرج در قسمت نخست «رژیم کنترل فن‌آوری موشکی» موسوم به MTCR قرار می‌گیرد، مغایر با مفاد بند 3 از پیوست دوم قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت در مورد برنامه موشکی ایران است. قسمت نخست از رژیم مزبور، حاوی این نکته است که موشک‌هایی که کلاهک جنگی بیش از ۵۰۰ کیلوگرم، با برد ۳۰۰ کیلومتر یا بیشتر را دارا هستند، به‌صورت «ذاتی»، به گروه موشک‌های با قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای تعلق دارند. به‌علاوه، دولت‌های مزبور با استناد به گزارش رسانه‌های داخلی ایران، نوشته‌های مندرج روی موشک‌های بالستیک را که حاکی از تهدید ایالات‌متحده امریکا، رژیم صهیونیستی و رژیم آل سعود هستند، به‌شدت محکوم می‌کنند[5].
دولت روسیه در تفسیری متفاوت، طی نامه‌ای به شورای امنیت و در پاسخ به نامه سه کشور فوق، چنین اظهار داشت: «قسمت نخست مذکور از رژیم کنترل فن‌آوری موشکی (MTCR) صرفاً ابزاری است در جهت اِعمال محدودیت برای صادرات برخی اقلام مربوط به فن‌آوری موشکی و هدف قطعنامه ۲۲۳۱ این نبوده تا از این رژیم برای اطمینان از اینکه آیا موشک‌های طراحی شده مورد نظر در قطعنامه ۲۲۳۱ مطابق با معیار رژیم مزبور بوده‌اند یا خیر، استفاده شود.[6]»
شایان ذکر است که برخی اعضای دائم شورای امنیت، پس از تصویب قطعنامه ۲۲۳۱، مکاتبات متعددی در خصوص عملیات یا آزمایش‌های موشکی صورت گرفته توسط کشورمان با شورا داشته‌اند و مواضع متضادی که در بالا مطرح گردید، ابراز داشته‌اند که همواره توسط کارشناسان حقوقی وزارت امور خارجه کشورمان پاسخ داده شده‌اند[7].
[phps] if ( get_post_meta($post->ID, 'stitr2', true) ) : [/phps] [quote align="left"] [phps] echo get_post_meta($post->ID, "stitr2", true);[/phps] [/quote] [phps] endif; [/phps]
بر اساس ادعای مطرح شده در گزارش موسسه بین‌المللی تحقیقات استراتژیک، ایران ۱۳ گونه موشک بالستیک با بردهای کوتاه تا متوسط در اختیار دارد که از این میان، هشت گونه دارای توان حمل کلاهک هسته‌ای است. به‌طور مثال، موشک سوخت مایع «قدر» با برد ۱۶۰۰ کیلومتر (میان برد) و با قابلیت حمل کلاهک متعارف (غیر اتمی) ۷۰۰ کیلوگرم و «خرمشهر» با برد ۲۰۰۰ کیلومتر (میان برد) جزو این دسته هستند[8]. باوجوداین، بر اساس شواهد و ملاحظات فنی، گزارش مزبور ادعا نکرده است که موشک‌های بالستیک ایرانی ضرورتاً برای حمل کلاهک هسته‌ای طراحی شده‌اند، اگرچه بیان شده که این موشک‌ها دارای دقت پایینی هستند که استفاده آن‌ها را با کلاهک‌های جنگی متعارف زیر سؤال می‌برد[9]!
پس از جنجال‌آفرینی‌های اخیر در خصوص آزمایش‌های موشکی ایران، در روز یکشنبه ۲ دسامبر 2018 مصادف با ۱۱ آذرماه سال جاری، مایک پمپئو، وزیر امور خارجه ایالات‌متحده آمریکا، در جمع خبرنگاران و در حاشیه‌ی اجلاس «جی ۲۰» در آرژانتین مدعی شد: «ایران به‌تازگی موشک بالستیکی با بُرد متوسط را آزمایش کرده است که قادر به حمل چند کلاهک است. بُرد این موشک به‌گونه‌ای است که امکان هدف قرار دادن بخش‌هایی از اروپا و سراسر خاورمیانه را ممکن می‌سازد.» همچنین وی در بیانیه‌ی خود مدعی شده است: «این آزمایش، قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد را نقض کرده است. ما این‌گونه اقدامات ایران را محکوم می‌کنیم و از این کشور می‌خواهیم تا فوراً تمامی فعالیت‌های مرتبط با موشک‌های بالستیکی که قادر به حمل کلاهک‌های هسته‌ای هستند را متوقف کند[10].»
علاوه بر ایالات‌متحده آمریکا، دولت‌های انگلیس و آلمان نیز به ادعای پمپئو واکنش نشان دادند، جرمی هانت وزیر خارجه انگلیس در توئیتی علیه تهران مدعی نقض قطعنامه ۲۲۳۱ شد و در توئیت خود نوشت: «این آزمایش نگران کننده، تهدید کننده و همین‌طور ناقض قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت است. حمایت ما از برجام، از میزان نگرانی ما نسبت به برنامه موشکی ایران و اقدامات «بی‌ثبات کننده‌اش» کم نمی‌کند[11].»
علی‌رغم چنین نظراتی، مارک فیتز پاتریک، معاون اسبق وزارت خارجه آمریکا و مدیر اجرایی اندیشکده بین‌المللی مطالعات راهبردی در پیامی توییتری خود نوشت: «این معذور کردن آزمایش موشکی ایران نیست، اما این اقدام نقض قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت به شمار نمی‌رود چراکه تنها از ایران می‌خواهد چنین آزمایش‌هایی را انجام ندهد. همچنین این قطعنامه خواستار آن است که تمامی کشورهای عضو از هرگونه اقدامی که اجرای تعهدات برجام را تضعیف می‌کند، خودداری کنند. اگر ایران در حال تخطی از قطعنامه است، پس آمریکا نیز چنین است[12].»
بااین‌حال، هیئت‌های نمایندگی فرانسه و انگلیس در سازمان ملل از شورای امنیت خواستند تا آزمایش موشکی که ادعا می‌شود ایران به‌تازگی انجام داده است را بررسی کند. بر همین اساس، سفرای بریتانیا و فرانسه هر دو، پس از پایان جلسه‌ی غیرعلنی شورای امنیت، از پاسخ به این پرسش خبرنگاران که آیا اقدام اخیر ایران «نقض» قطعنامه ۲۲۳۱ محسوب می‌شود یا خیر، طفره رفتند. سفیر فرانسه آزمایش موشکی ایران را «ناسازگار» با قطعنامه خواند و وقتی خبرنگاران از او خواستند با شفافیت بیشتر اصطلاح «ناسازگار» را توضیح دهد، او ادامه جلسه پرسش و پاسخ را به مزاح برگزار کرد و گفت «از یک فرانسوی نخواهید یک واژه انگلیسی را توضیح دهد و بلافاصله و باعجله جلسه را ترک کرد[13].
سفیر بریتانیا هم به شیوه‌ای متفاوت از به‌کارگیری واژه «نقض» خودداری کرد و صرفاً از «عدم احترام» به قطعنامه سخن به میان آورد. وقتی از او پرسیدند «اگر آن‌قدر که می‌گویید از برنامه موشکی ایران نگران هستید پس چرا در قطعنامه ۲۲۳۱ صرفاً از یک عبارت توصیه‌ای (به‌جای عبارت الزام‌آور) در مورد آن استفاده کرده‌اید؟» پاسخ داد «من شخصاً در مذاکرات حضور نداشتم!» سپس هردوی آن‌ها در پاسخ به اینکه «اقدام بعدی شما چه خواهد بود؟» تأکید کردند هیچ برنامه‌ای ندارند[14]!
درمجموع محور واکنش مقامات غربی به آزمایش‌های موشکی ایران در 5 گزاره زیر خلاصه می‌شود:
الف) آزمایش موشکی ایران، ناقض برجام است.
ب) آزمایش موشکی ایران برخلاف روح قطعنامه 2231 شورای امنیت است.
ج) آزمایش موشکی ایران نگران کننده است.
د) آزمایش موشکی ایران منجر به بی‌اعتمادی می‌شود.
ه) آزمایش موشکی ایران تنش‌زا است.
پرسش اصلی اینجاست که باوجود مواضع پراکنده و واکنش‌های بی مبنای فوق، اگر ایران واقعاً قطعنامه مورد بحث را نقض کرده، چرا سفرای انگلیس و فرانسه تاکنون توجیه حقوقی قابل قبولی ارائه نداده‌اند؟ و اساساً چرا جلسه برگزار شده شورای امنیت، عملاً راه به‌جایی نبرده و تصمیمی اتخاذ نشده است؟ از پاسخ‌های این دو سفیر و همچنین ترجیح آن‌ها به برگزاری یک جلسه «غیرعلنی مشورتی» به‌جای یک جلسه‌ی عمومی بر می‌آید که ادعای نقض قطعنامه شورای امنیت از شوی ایران، ادعایی بی اساس است؛ به‌نحوی‌که نه‌تنها ایالات‌متحده تاکنون نتوانسته از قطعنامه ۲۲۳۱ به نفع خود و در راستای تضعیف توان دفاعی ایران بهره‌برداری حقوقی و دیپلماتیک کند بلکه استیصال اخیر فرانسه و بریتانیا نشان می‌دهد که این دو عضو دائم شورای امنیت نیز چنین استعدادی ندارند. حقیقت این است که آن‌ها خوب می‌دانند اگر از سیاست‌های دولت ترامپ پیروی کنند و ضمن برهم زدن اجماع فعلی بر سر اصطلاحات حقوقی شورای امنیت، زبان «توصیه‌ای» یک قطعنامه را «الزام‌آور» تفسیر کنند، نظام حقوق بین‌الملل دچار هرج و مرج خواهد شد. اگر چنین کنند نه‌تنها سایر قطعنامه‌های شورای امنیت بر سر موضوعات مختلف دستخوش تفاسیر جدید و خودسرانه می‌شود، بلکه به همین راحتی زبان الزام‌آور در آن‌ها «توصیه‌ای» تعبیر خواهد شد. [15]
بند سوم: تفسیر ایران از مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ در مورد برنامه موشکی خود
مقامات رسمی ایران همواره اتهامات مربوط به برنامه موشکی کشورمان را رد کرده‌اند و سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به اظهارات اخیر مایک پمپئو اعلام کرد: «برنامه موشکی ایران ماهیت دفاعی دارد و بر اساس نیازهای کشور طراحی می‌شود و هیچ قطعنامه‌ای در شورای امنیت برنامه موشکی و یا آزمایش‌های موشکی ایران را ممنوع نکرده است[16].» همچنین وزیر امور خارجه کشورمان، بلافاصله پس از حصول توافق برجام، ضمن اشاره به موفقیت‌های دیپلماتیکی که درزمینه‌ی لغو قطعنامه‌های قبلی شورای امنیت در خصوص برنامه هسته‌ای ایران صورت گرفت؛ با اشاره به مفاد قطعنامه 2231 در مورد برنامه موشکی کشور، عنوان کرد: «با این قطعنامه، تنها برخی محدودیت‌ها به‌جای ممنوعیت‌های قبلی، اعمال شد که نه‌تنها در مقایسه با تحریم‌های گذشته موشکی و تسلیحاتی ناچیز است، بلکه پس از ماه‌ها مذاکره توانستیم تثبیت کنیم که این محدودیت‌ها حتی جزئی از توافق ما با 1+5 و یا به‌عبارتی‌دیگر برجام به‌حساب نمی‌آید و لذا رعایت نشدن آن‌ها به معنی نقض توافق نیست… بندهای تند و الزام‌آور قطعنامه 1929 شورای امنیت مبنی بر ممنوعیت فعالیت موشکی کشورمان همراه با الزام کشورها در ممانعت از آن و سازوکار عریض و طویل راستی آزمایی و پیگیری مندرج در 1929، حالا به یک درخواست غیر الزام‌آور برای خودداری از فعالیت در حوزه موشک‌های بالستیک که برای توانمندی حمل سلاح‌های هسته‌ای طراحی شده‌اند که با توجه به اینکه جمهوری اسلامی ایران هیچ‌گاه به دنبال آن نبوده و نخواهد بود، بنابراین در برنامه موشکی ما تأثیری نخواهد داشت.[17]»
[phps] if ( get_post_meta($post->ID, 'stitr3', true) ) : [/phps] [quote align="left"] [phps] echo get_post_meta($post->ID, "stitr3", true);[/phps] [/quote] [phps] endif; [/phps]
در همین راستا و پس از اظهارات و ادعاهای ایالات‌متحده آمریکا، دکتر ظریف با انتشار بیانیه دو ماه پیش «برایان هوک»، مدیر برنامه‌ریزی و مشاور سیاست‌گذاری مایک پمپئو، از اذعان آمریکایی‌ها به ممنوع نبودن آزمایش‌های موشکی ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت پرده برداشت. با این حساب، مشخص نیست تفسیر حقوقی و موضع نهایی آمریکا از مفاد این قطعنامه چیست؟
درمجموع محور واکنش مقامات جمهوری اسلامی ایران به آزمایش‌های موشکی خود در 4 محور زیر خلاصه می‌شود:
الف) موشک‌های ایران متعارف و خارج از ممنوعیت‌های قطعنامه شورای امنیت است.
ب) موشک‌های ایران کارکردی کاملاً دفاعی دارند.
ج) فعالیت‌های موشکی ایران مطابق مفاد قطعنامه 2231 است.
د) برنامه توسعه‌ی موشکی ایران حق مسلم این کشور است.
لازم به ذکر است اظهارات مقامات رسمی کشورها مطابق قواعد حقوق بین‌الملل، نوعی اعلامیه یک‌جانبه محسوب می‌شود که واجد آثار حقوقی است و از جمله می‌تواند رویه و عملکرد دولت متبوعشان را در موردی خاص تفسیر می‌کنند. همچنین دولت‌ها با استناد به اظهارات مقامات رسمی سایر کشورها در پی اثبات حقایقی هستند که مورد اختلاف بوده یا نیازمند اثبات است[18]. فارغ از اظهارنظرهای رسمی، صدور اعلامیه‌های تفسیری و ثبت آن نزد سازمان ملل متحد نیز یکی دیگر از تدابیر قابل اتخاذ است و در همین راستا نمایندگی کشورمان نزد ملل متحد، در بیانیه‌ای که بلافاصله پس از تصویب برجام صادر و در دبیرخانه سازمان ملل متحد ثبت شد، اظهار کرده‌اند که توانمندی‌های نظامی ایران از جمله موشک‌های بالستیک منحصراً برای دفاع مشروع هستند. این تجهیزات برای قابلیت حمل سلاح‌های هسته‌ای طراحی نشده‌اند و بنابراین خارج از حیطه و صلاحیت قطعنامه شورای امنیت و پیوست‌های آن است.
منبع: خبرگزاری صدا و سیما
جمع بندی:
یکی از ایراداتی که همواره دولت دونالد ترامپ به برجام گرفته، نپرداختن آن به موضوع برنامه موشک‌های بالستیک ایران است. موشک‌هایی که می‌توانند در قبال تهدیدات آمریکا و متحدانش در منطقه غرب آسیا، بازدارنده باشد. دولت ایالات‌متحده همچنین مدعی است که قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل که کشورهای عضو را به اجرای مفاد برجام متعهد می‌کند، ایران را ملزم می‌نماید تا 8 سال پس از شروع اجرای برجام، از هرگونه فعالیتی در ارتباط با موشک‌های بالستیکی که برای حمل سلاح‌های هسته‌ای طراحی می‌شوند، خودداری ورزد. همچنین تلقی آمریکا و بعضی متحدانش از آزمایش‌های اخیر موشکی ایران، نقض مفاد قطعنامه‌ی مزبور افاده می‌شود؛ درحالی‌که از نظر ایران نه‌تنها این بخش از قطعنامه جنبه‌ی الزام‌آور ندارد بلکه آزمایش‌های موشکی‌اش به‌واقع، نقض مفاد مزبور تلقی نمی‌شود و مشمول محدودیت‌های وضع شده نیست. با نگاهی به ادبیات و لحن قطعنامه 2231 و مقایسه‌ی آن با دیگر قطعنامه‌های شورا و مرور رویه‌ی این نهاد بین‌المللی مشخص شد، تفسیر حقوقی ایران از قطعنامه 2231 صحیح‌تر است. همچنین بعضی مقامات رسمی آمریکا پیش‌ازاین بر صحت ادعا و تفسیر ایران از قطعنامه 2231، صحه گذاشته‌اند و دیگر دولت‌های جامعه بین‌المللی نیز، تفاسیر مختلفی از این مفاد دارند که ضرورتاً منتج به همراهی کامل آنان با آمریکا نشده است.
منابع و ارجاعات
[1] برای مطالعه‌ی کامل قطعنامه و ضمایم آن مراجعه کنید به:
S/RES/2231 (2015), Adopted by the Security Council at its 7488th meeting, on 20 July 2015.
قابل دسترسی در آدرس:
http://www.un.org/ga/search/view_doc.asp?symbol=S/RES/2231 (2015).
“Iran is called upon not to undertake any activity related to ballistic missiles designed to be capable of delivering nuclear weapons, including launches using such ballistic missile technology, until the date eight years after the JCPOA Adoption Day or until the date on which the IAEA submits a report confirming the Broader Conclusion, whichever is earlier.”
[2] برای مطالعه‌ی کامل قطعنامه 1929 شورای امنیت رجوع کنید به:
S/RES/1929 (2010), Resolution 1929, Adopted by the Security Council at its 6335th meeting, on 9 June 2010.
قابل دسترسی در آدرس:
https://www.iaea.org/sites/default/files/unsc_res1929-2010.pdf.
[3] “Decides that Iran shall not undertake any activity related to ballistic missiles capable of delivering nuclear weapons, including launches using ballistic missile technology, and that States shall take all necessary measures to prevent the transfer of technology or technical assistance to Iran related to such activities.”
[4] برای اطلاع از ماهیت حقوقی حمله موشکی ایران به مقر گروه‌های تروریستی در قلمرو دولت‌های خارجی، رجوع کنید به مقاله دیگر نگارنده:
سهیل گلچین، «بررسی حقوقی حمله‌ی موشکی ایران به مقر تروریست‌ها در قلمرو دولت‌های خارجی»، اندیشکده راهبردی تبیین، منتشر شده در 19 آبان 1397. قابل دسترسی در آدرس:
بررسی حقوقی حمله‌ی موشکی ایران به مقر تروریست‌ها در قلمرو دولت‌های خارجی/ بخش اول
[5] رجوع کنید به:
S/2018/1062, Letter dated 20 November 2018 from the Permanent Representatives of France, Germany and the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland to the United Nations addressed to the President of the Security Council.
https://undocs.org/S/2018/1062.
[6] S/2018/1062, Letter dated 16 August 2017 from the Permanent Representative of the Russian Federation to the United Nations addressed to the Secretary-General.
https://undocs.org/S/2017/720.
[7] به طور خاص، در مورد حمله به مواضع گروه‌های تروریستی در خارج از مرزهای کشورمان، می‌توانید به توجیه حقوقی ارائه شده توسط ایران به شورای امنیت مراجعه کنید:
http://undocs.org/en/S/2018/967.
[8] https://missilethreat.csis.org/country/iran
[9] Michael Elleman and Mark Fitzpatrick, ”Are Iran’s ballistic missiles designed to be nuclear capable?”, International Institute for Strategic Studies, Analysis, 28th February 2018.
https://www.iiss.org/blogs/analysis/2018/02/iran-missiles-nuclear-capable.
[10] Iran tests medium-range ballistic missile, Pompeo says By Sophie Tatum, Barbara Starr and Mike Conte, CNN, Updated 2030 GMT (430 HKT) 12/02/2018.
[11] https://www.kh[review]abaronline.ir/news/1209000/واکنش-تند-انگلیس-به-آزمایش-موشکی-ایران-عکس
[12] https://ww[review]w.mehrnews.com/news/4475333/آزمایش-موشکی-ایران-نقض-قطعنامه-۲۲۳۱-نیست-آمریکا-ناقض-قطعنامه
[13] http://www.asriran.com/fa/news/643580/سفرای-انگلیس-و-فرانسه-ایران-به-قطعنامه-۲۲۳۱-احترام-نمی-گذارد
[14] همان.
[15] https://www.khabaron[review]li[review]ne.ir/news/۱۲۰۹۸۵۶/نصری-استیصال-شورای-امنیت-دستاورد-ظریف-است-تخریبش-نکنیم
[16] خبر آنلاین ۱۳۹۷/۹/۱۱ کد خبر ۱۲۰۸۹۴۹
https://www.khabar[review][review]online.ir/news/۱۲۰۸۹۴۹/واکنش-تهران-به-ادعای-موشکی-پمپئو
[17] http://www.hamshahrion[review]l[review]ine.ir/news/301641/اظهارات-ظریف-و-صالحی-در-مجلس-دستاوردها-و-محدودیت-های-برجام
[18] حسین سادات میدانی، دادرسی‌های بین المللی: دیوان بین المللی دادگستری، ادله اثبات دعوی، جلد سوم، تهران، انتشارات جنگل، 1391، چاپ دوم، ص 209.
