اندیکشده راهبردی تبیین– 9 آوریل (20 فروردین ماه) انتخابات بیست و یکمین دوره کنست رژیم صهیونیستی برگزار شد. کمیته مرکزی انتخابات رژیم صهیونیستی نتایج نهایی انتخابات کنست را اعلام کرد که بر اساس آن حزب لیکود به سر لیستی نتانیاهو تنها یک کرسی بیشتر از ائتلاف «آبی-سفید» به سرلیستی بنی گانتس کسب کرده و پیروز انتخابات معرفی شد. برپایه نتایج اعلام شده تعداد کرسی‌های هر حزب به شرح زیر است:
حزب لیکود به رهبری نتانیاهو 36 کرسی، ائتلاف آبی سفید به رهبری گانتز 35 کرسی، حزب شاس 8 کرسی، حزب یهدوت هتوراه 7 کرسی، حزب کار 6 کرسی، جبهه تغییر عربی 5 کرسی، حزب اسرائیل خانه ما به سرلیستی آویگدور لیبرمن و اتحاد راست‌گرایان هر کدام 5 کرسی، حزب کولانو به رهبری کحلون، میرتس و لیست یکپارچه عربی هر کدام 4 کرسی.[1]
1-توزیع کرسی‌ها و چند نکته
پیروزی راست گرایان بر چپ گرایان و تداوم حرکت جامعه صهیونیستی به سوی افراطی گری: نتایج انتخابات نشان دهنده آن است که احزاب راست گرا و مذهبی تندرو (حریدی) در مجموع با کسب 65 کرسی در مقابل احزاب چپ و عربی که 55 کرسی کسب کرده اند پیروزی مهمی را بدست آوردند و حاشیه امن نسبی ای را برای برپایی ائتلاف در اختیار دارند. راست گرایان نسبت به انتخابات پیشین 4 کرسی بیشتر کسب کردند و این در کنار تحولات دیگری در جامعه صهیونیستی مانند تصویب قانون دولت-ملت یهود[2]، انتقال سفارت آمریکا به قدس و … نشان دهنده گرایش صهیونیست‌ها به افراطی گری و نژادپرستی بیش از پیش است.
افزایش کرسی های لیکود؛ رهایی از چالش ها با کمک‌های انتخاباتی پوتین و ترامپ: علی رغم جدی شدن پرونده‌های فساد علیه نتانیاهو و تشکیل ائتلافی از مخالفانش به سرلیستی بنی گانتس، نتانیاهو و لیکود توانستند با همراهی و جایزه‌های انتخاباتی از سوی ترامپ و پوتین نه تنها بیشترین آرا را کسب نمایند، بلکه 6 کرسی به صندلی‌های پیشین خود هم اضافه نمایند.
[phps] if ( get_post_meta($post->ID, 'stitr2', true) ) : [/phps] [quote align="left"] [phps] echo get_post_meta($post->ID, "stitr2", true);[/phps] [/quote] [phps] endif; [/phps]
نتانیاهو پیش از این هم ثابت کرده بود در بدترین شرایط با هوشمندی تمام، دشمنان و منتقدان خود را کنار زده و دولت را پیش خواهد برد. گذر زمان نشان داد پیش دستی نتانیاهو در انحلال ائتلاف و برگزاری انتخابات زود هنگام تصمیمی درست از سوی وی بود که ناشی از تجربه 12 سال نخست وزیری اش بود. نتانیاهو فروپاشی ائتلاف به دست خود و پیروزی مجدد را پیش از این در انتخابات کنست در ۲۶ اسفند ۹۴ (۱۷ مارس ۲۰۱۵) تجربه کرده بود؛ وی پس از شکست در جنگ ۵۱ روزه و تشدید فشارهای داخلی کابینه را منحل کرد اما در انتخابات زودهنگام ضمن حذف مخالفانش و راست‌گراتر شدن کابینه، در ائتلاف جدید کرسی های لیکود را هم افزایش داد.
حزب کارگر، بازنده بزرگ: یکی از نتایج عجیب این انتخابات سقوط حزبی بود که در دهه های 60 و 70 میلادی دولت تشکیل می داد. حزب کارگر در انتخابات پیشین کنست با ارائه لیست مشترک با حزب هاتنوعا تحت عنوان اتحاد صهیونیستی توانسته بود ۲۴ کرسی به دست آورد و رهبری اپوزیسیون را در مقابل ائتلافی که در اردیبهشت 94 به رهبری لیکود شکل گرفته بود، برعهده داشته باشد.
از خرداد 95 با اضافه شدن حزب لیبرمن به کابینه نتانیاهو، ۶ صندلی به ائتلاف کابینه نتانیاهو افزوده شد و به ۶۷ کرسی از ۱۲۰ کرسی رسید. این اتفاق ضمن افراطی‌تر و راست‌گراتر شدن کابینه، قدرت نتانیاهو را برای اجرای تصمیمات خویش افزایش داد. این پیروزی انتقادات را بر هرتزوگ به عنوان رهبر حزب کارگر و مخالف دولت که نتوانسته بود علیه نتانیاهو اقدامی انجام دهد، افزایش داد؛ زیرا هرتزوگ از شکنندگی حداقلی ائتلاف کابینه نتوانست برای حزب کارگر دستاوردی به دست آورد. عدم موفقیت هرتزوگ در امتیازگیری و برکناری نتانیاهو، موجب شد وی شکست بدی در انتخابات درون حزبی کارگر را متحمل شود. به گونه ای که سال گذشته آوی گبای موفق شد در دو مرحله جای هرتزوگ را در رهبری حزب کارگر از آن خود نماید. در هر حال انتخاب گبای هم توفیقی برای یکی از مشهورترین احزاب چپ رژیم صهیونیستی نداشت و لیستی که رهبری اپوزیسیون دولت نتانیاهو را در کنست پیشین بر عهده داشت، شکستی سخت در این انتخابات متحمل شد و حزب کارگر تنها 6 کرسی کسب کرد.
[phps] if ( get_post_meta($post->ID, 'stitr3', true) ) : [/phps] [quote align="left"] [phps] echo get_post_meta($post->ID, "stitr3", true);[/phps] [/quote] [phps] endif; [/phps]
2-سناریوهای محتمل کابینه آتی
پیروزی راست گرایان موجب شده بتوان با قطعیت گفت نتانیاهو بار دیگر نخست وزیر رژیم صهیونیستی خواهد بود و حضور خود در این سمت را برای حداقل دو تا چهار سال دیگر بر کارنامه خود اضافه نماید. برای دولت های احتمالی 2 سناریو در رسانه ها مطرح شده است:
دولت ائتلافی نتانیاهو و بنی گانتز؛ فریبی از سوی نتانیاهو: یکی از سناریو های مطرح شده آن است که نتانیاهو با گانتز دولت ائتلافی و ملی تشکیل دهد. روزنامه معاریو به نقل از یک منبع آگاه حاضر در مذاکرات تشکیل کابینه خبر داد یکی از سناریوها آن است که رئیس رژیم صهیونیستی نتانیاهو را مجبور به تشکیل دولت وحدت ملی کند او قرار است نتانیاهو وبنی گانتز را دعوت به تشکیل این کابینه نماید و با استناد به چالش های پیش روی تل آویو طی ماه های آینده خواستار تحقق این مهم شود.[3]
در حالی چنین مسئله‌ای از سوی یک روزنامه راست گرا مطرح می شود که به نظر می‌رسد نه تنها سناریو ائتلاف ملی غیر ممکن و از سوی نتانیاهو غیر عملی باشد که حتی یک فریب از سوی نتانیاهو برای در دست داشتن ابزاری در مقابل دیگر احزاب راست گرای کنست است. نتانیاهو با مطرح کردن احتمال ائتلاف با بنی گانتز و ائتلاف آبی-سفید، سعی دارد راست گرایان را مجبور به ائتلاف با خود نماید.
دولت راست گرا اما پر چالش برای نتانیاهو: علی رغم آنکه راست گرایان کرسی‌های زیادی را کسب کرده اند، اما نتانیاهو برای ائتلاف سازی و تقسیم وزارت خانه های کابینه میان احزاب کار ساده ای هم نخواهد داشت. به طور نمونه می توان به وزارت جنگ اشاره کرد. چالش بر سر این وزارت موجب شده است در دولت پیشین یعلون و سپس لیبرمن که هر دو از راست گرایان بودند راه خود را از نتانیاهو جدا کنند و نتانیاهو در برهه ای خود مسئولیت این وزارت را بر عهده بگیرد. حال قرار گرفتن لیست لیبرمن با 6 صندلی در میان احزاب راست گرا قطعا چالشی بزرگ برای نتانیاهو خواهد بود. آیا نتانیاهو برای تشکیل ائتلاف بر تفکرات پیشین خود پافشاری خواهد کرد یا با عقب نشینی حاضر خواهد شد باری دیگر لیبرمن را وزیر جنگ خود انتخاب نماید؟[4] یا از سوی دیگر آیا لیبرمن به وزارتی جز جنگ برای تشکیل ائتلاف راست گرایان و حضور در قدرت رضایت خواهد داد؟ وزارت جنگ تنها نمونه ای از چالش های پیش روی نتانیاهو برای تشکیل یک دولت راست گرای افراطی است.
[phps] if ( get_post_meta($post->ID, 'stitr3', true) ) : [/phps] [quote align="left"] [phps] echo get_post_meta($post->ID, "stitr3", true);[/phps] [/quote] [phps] endif; [/phps]
3-کابینه آتی و تاثیر آن بر مسائل منطقه ای و داخلی فلسطین
معامله قرن: پیروزی نتانیاهو در حقیقت چراغ سبزی به علنی شدن معامله قرن و طرح گروه تندرو در کاخ سفید به رهبری کوشنر، داماد ترامپ است. تداوم نخست وزیری نتانیاهو و تضمین باقی ماندن وی در قدرت حداقل برای دو سال آینده و عبور وی از چالش‌های داخلی، نقطه شروعی برای علنی شدن طرح معامله قرن خواهد بود.
تداوم اشغالگری: رای آوری راست گرایان در کنست پس از مطرح شدن ماهیت طرح معامله قرن و تصویب طرح ملت-دولت یهود در کنست پیشین به نوعی نشان دهنده همراهی جامعه صهیونیستی با این روند است و نتانیاهو قطعا از این فرصت بهره خواهد گرفت و نژاد پرستی و اشغال گری‌های پیشین خود را مورد قبول و خواست ساکنین سرزمین‌های اشغالی معرفی خواهد کرد. پس از قدس و جولان، کرانه باختری و در نهایت نوار غزه اهداف اشغال گری نتانیاهو در دولت آتی خواهد بود. تمرکز شعارهای انتخاباتی نتانیاهو بر جولان و افزودن شهرک های کرانه باختری به سرزمین های اشغالی نشان دهنده درک نتانیاهو از جامعه صهیونیستی است. این شعارها قطعا روند دولت آتی را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
نوارغزه: شاید بتوان اصلی ترین چالش دولت آتی نتانیاهو را نوار غزه دانست. نتانیاهو به دنبال تحقق یک ثبات نسبی و القای توانایی ایجاد امنیت برای ساکنان سرزمین‌های اشغالی و شهرک‌های نزدیک نوار غزه است. پذیرش آتش بس با حماس در ماه های گذشته و جدا شدن لیبرمن از دولت در مخالفت با این آتش بس، نمونه واضحی از این سیاست است. اما در دولت آتی کیستی سکان دار وزارت جنگ و فشار احزاب ائتلاف به خصوص احزاب حریدی در خصوص غزه، سرنوشت نوار غزه و سیاست کابینه آتی نتانیاهو را رقم خواهد زد و تغییر سیاست کنونی دور از ذهن نیست.
منابع
[1]«نتایج نهایی انتخابات کنست رژیم صهیونیستی»، مرکز اطلاع رسانی فلسطین، منتشر شده در تاریخ 12 آوریل 2019، قابل بازیابی در پیوند زیر:
https://farsi.palinfo.com/18841
[2] برای مطالعه بیشتر رک: محمد محسن فایضی،«قانون دولت-ملت یهود؛ ماهیت، چالش‌ها و پیامدها»، اندیشکده راهبردی تبیین، منتشر شده در تاریخ 6 مرداد 1397، قابل بازیابی در پیوند زیر:
[3] « مذاکرات نتانیاهو با گانتز بزرگترین رقیب سیاسی وی»، قدسنا، منتشر شده در تاریخ 23 فروردین 1398، قابل بازیابی در پیوند زیر:
[4] برای مطالعه بیشتر رک: محمد محسن فایضی، « آینده کابینه رژیم صهیونیستی پس از خروج لیبرمن؛ سناریوها و پیامدها»، اندیشکده راهبردی تببین، منتشرشده در تاریخ 5 آذر 97، قابل بازیابی در پیوند زیر:
