ابراهیم نوار، نویسنده مصری در یادداشتی برای روزنامه فرامنطقهایالقدس العربی با این عنوان که «هدف از فراخوان (تأمین) آزادی کشتیرانی در خلیج (فارس) محاصره دریایی ایران است» تاکید کرد، محاصره دریایی ایران در سایه عوامل قدرت ایران امکانپذیر نیست.
در این یادداشت آمده است: مسئله تضمین امنیت و آزادی کشتیرانی در تنگه هرمز و خلیج عمان به پروژهای تبدیل شده است که از طریق آن دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا برای دستیابی به دو هدف به طور همزمان تلاش میکند. اولا از کشورهای ذینفع در خلیج (فارس) باجگیری کند و دوم محاصره دریایی غیر قانونی را بر ایران تحمیل کند.
نخستین هدف به صراحت توسط ترامپ در توئیت شخصی آن در تاریخ 24 ژوئن 2019 بیان شده بود، که در آن گفت: چین 91 درصد، ژاپن 62 درصد و بسیاری از کشورهای دیگر هم به همین منوال نفت خود را از این تنگه (هرمز) دریافت میکنند. به همین دلیل ما (سالهاست) از این خطوط کشتیرانی برای کشورهای دیگر در ازای هیچ حفاظت میکنیم. همه این کشورها باید از کشتیهای خودشان محافظت کنند. ما حتی نیازی نداریم در این جا باشیم… بخصوص که آمریکا به بزرگ ترین تولیدکننده نفت در جهان مبدل شده است.
به عقیده نویسنده مصری، دونالد ترامپ از مسئله امنیت خلیج فارس برای خلق یک واقعیت و وضعیت دشوار استفاده میکند تا نیروهای خود را به منظور تحمیل یک محاصره دریایی به ایران اعزام کند و مطمئن شود که ایران قادر به صادرات یک بشکه نفت خود نیست آن هم در راستای جنگ اقتصادی آمریکا علیه ایران که از زمان خروج ترامپ از معاهده هستهای آغاز شده و هدف از آن گرسنه نگاه داشتن و به زانو درآوردن ملت ایران و محروم کردن آن از برخورداری از مهم ترین ثروت ملی آن است.
القدس العربی افزود: ترامپ برای رسیدن به اهداف خود در حال اجرای یک فراخوان دیپلماتیک بزرگ جهانی است تا کشورهای جهان را به شرکت در یک ائتلاف نظامی به منظور انجام ماموریت تضمین امنیت و آزادی کشتیرانی در خلیج (فارس) متقاعد کند و یا اینکه آنها از نیروهای ایالات متحده که میتوانند نقش تامین امنیت در خلیج (فارس) را ایفا کنند، حمایت مالی کنند . این فراخوان توسط مایک پمپئو، وزیر امور خارجه، جان بولتون مشاور امنیت ملی و مارک اسپر معاون وزیر دفاع آمریکا انجام شده است.
عوامل قدرت آمریکا
ایالات متحده در حال حاضر نقش فعلی خود در خلیج (فارس) را بر اساس این منطق که به عنوان قدرت منحصر به فرد جهان شناخته میشود، ایفا میکند منطقی که از دوران پس از جنگ سرد گسترش یافت، اما با واقعیتهای فعلی جهان یعنی تقویت قدرت چین و تلاش اتحادیه اروپا برای بازگشت به عرصه سیاست جهانی به عنوان یک قدرت جهانی مستقل و قدرت نمایی روسیه و همچنین قدرتهای در حال ظهور از کشورهای در حال توسعه مانند هند، برزیل، آفریقای جنوبی و دیگران مغایرت دارد.
منطق آمریکا مبتنی بر چند فاکتور قدرت است از جمله یک نیروی نظامی قلدر شامل فرماندهی مرکزی و ناوگان پنجم و نیروی دریایی به فرماندهی ناو هواپیمابر آبراهام لینکلن و هواپیماهای جنگنده اف 22 و اف 15 است.
منابع قدرت آمریکا همچنین شامل ظرفیتهای قدرتهای متحد آن نظیر عربستان و امارات است. اما قدرت آمریکا با تصمیمهای یکجانبه و غیرمشروع آن تضعیف شده است و تا کنون، قدرتهای عمده جهانی مانند چین، روسیه و اتحادیه اروپا از جمله آلمان، فرانسه و بریتانیا با تحریم علیه ایران مخالف بودهاند.
عوامل قدرت ایران
القدس العربی نوشت: با وجود پایبندی ایران به بندهای توافق برنامه جامع مشترک درباره برنامه هستهای آن حتی تا یک سال پس از خروج آمریکا از این توافق، اما کشورهای اروپایی امضا کننده آن هنوز به راه حلی برای جبران خسارات ناشی از تحریمهای ایالات متحده علیه ایران دست نیافتهاند.
تا کنون هیچ نشانه امیدوار کننده در مورد راه اندازی مکانیسم مبادلات تجاری اتحادیه اروپا با ایران وجود نداشته است. بنابراین پس از آن که ایران حسن نیت خود را در احترام به تعهداتش در طول یک سال کامل از خروج آمریکا از برجام ثابت کرد، لازم است کلیه موضع خود را به نحوی بازنگری کند که منعکس کننده منافع دراز مدت برنامه هستهای ایران است.
عوامل قدرت ایران در افزایش میزان غنی سازی اورانیوم و مقادیر تولید شده آن به حداقل سطوحی است که قبل از توافق وجود داشت. ایران پس از هشدار عمومی به کشورهای شریک در توافق هستهای اقدام به کاهش تعهدات برجامی کرد. ایران همچنین اعلام کرد که درصدد است سانتریفیوژهای پیشرفته در تاسیسات هستهای بخصوص نیروگاههای اراک را مجددا فعال کند.
نویسنده مصری درباره کاهش تعهدات برجامی توسط ایران گفت: تهران به یک ضد حمله دیپلماتیک نیاز داشت تا ثابت کند هر زمان که جنگ اقتصادی علیه ایران متوقف شود ایران آماده احترام به همه تعهداتش است.
این نویسنده افزود: منابع قدرت ایران همچنین شامل نیروی دریایی ارتش و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است و عملیات توقیف نفتکش انگلیسی در تنگه هرمز قدرت نیروی دریایی سپاه پاسداران در بکارگیری شیوه مشابه انگلیس و نیروهای پیمان ناتو در توقیف نفتکش انگلایسی در تنگه جبل طارق است.
به نوشته این روزنامه فرامنطقهای، رهبران سیاسی در تهران تأکید میکنند که در حالی که آغازگر جنگ نخواهند بود اما آمادهاند تا با قدرت به تلاش برای نقض حاکمیت ایران پاسخ دهند. به گفته وزیر امور خارجه ایران، هر طرفی که آغازگر جنگ علیه ایران باشد پایان جنگ را رقم نخواهد زد. این یعنی ایران این حق را برای خود محفوظ داشته که در هر جنگ تحمیلی علیه آن حرف آخر را بزند.
نویسنده مصری گفت: راه حل فوری برای مسئله امنیت دریایی و و توقیف تانکرهای نفتی در خلیج (فارس) وجود ندارد به خصوص به دلیل افزایش سطح تنش نظامی از سوی واشنگتن، ریاض و ابوظبی علیه ایران که احتمالا انگلیس هم با آمدن نخست وزیر جدیدش به آنها ملحق میشود، زیرا انتظار میرود سیاست دفاعی و خارجه نزدیک به سیاست آمریکا در پیش بگیرد.
نوار بر این باور است که در سایه ادامه بحران در خلیج (فارس) و محروم کردن ایران از شریان اصلی حیات خود یعنی صادرات نفت چیزی که واشنگتن به آن برای کشاندن تهران به پای میز مذاکرات دل بسته است، گزینههای ایران مبتنی بر قدرت اراده ملی و قدرت مقاومت، پایداری، ابتکار شیوههای جدید برای پاسخ به تحریم و جنگ اقتصادی، فعالیت دیپلماتیک و حمایت حامیانش در دنیا بخصوص چین و روسیه است.
در پایان این یادداشت آمده است: شاید دبیر کل سازمان ملل با ارائه یک طرح میانجیگرانه مسئله امنیت خلیج (فارس) درصدد حل بحران از طریق مذاکره برآید.
- این مطلب، صرفاً جهت اطلاعِ مخاطبان، نخبگان، اساتید، دانشجویان، تصمیمسازان و تصمیمگیران بازنشر یافته و الزاماً منعکسکنندهی مواضع و دیدگاههای اندیشکده راهبردی تبیین نیست.
- منبع: خبرگزاری فارس