به نوشته روزنامه فرامنطقه‌ای الشرق الاوسط، موج اول ناامیدی جدید غرب پس از پایان اقدامات کمیته قانون اساسی در اواخر نوامبر گذشته آغاز شد، واشنگتن و کشورهای اروپایی، دولت سوریه را مسؤول ناکامی در رسیدن به هر گونه پیشرفتی در فعالیت‌های کمیته برای آغاز اصلاحات قانون اساسی و اجرای نقشه راه قطعنامه ۲۲۵۴ دانستند که شامل اصلاحات قانون اساسی و ایجاد شرایط بی‌طرف تا برگزاری انتخاباتی با مدیریت سازمان ملل است.
موج دوم ناامیدی به این دلیل شکل گرفت که مسکو آنگونه که کشورهای غربی می‌خواستند دمشق را برای استقبال از گی‌یر پدرسن، فرستاده سازمان ملل جهت توافق بر سر برنامه‌های کمیته قانون اساسی تحت فشار نگذاشت و اعضای هیئت دمشق را به استقبال از نشست‌ها تشویق نکرد.
واشنگتن بیشتر تمایل دارد کشورهای اروپایی را به در پیش گرفتن شیوه اعمال “فشار حداکثری” و “صبر استراتژیک” با دمشق و مسکو مطابق با سازوکارهای دولت آمریکا تشویق کند که این سازوکارها عبارت هستند از:
۱، حضور نظامی در شمال شرق سوریه و به طور مشخص در نزدیکی مرزهای عراق برای بستن مسیر تهران-بغداد-دمشق-بیروت و بازداشتن دولت سوریه از کنترل بر منابع نفتی و ثروت‌های استراتژیک شرق فرات.
۲، توصیه به کشورهای عربی برای عدم آغاز هرگونه عملیات عادی‌سازی سیاسی و دیپلماتیک دو جانبه یا جمعی با دمشق و عدم مشارکت در بازسازی‌ها و پروژه‌های اقتصادی.
۳، تشویق کشورهای اروپایی به حفظ یکپارچگی در موضعگیری‌شان که بر ارتباط مشارکت در بازسازی‌های سوریه با دستیابی به هرگونه پیشرفت قابل اعتمادی در روند سیاسی و عدم افتتاح سفارت‌های اروپایی در دمشق استوار است.
۴، اعمال مجموعه جدیدی از تحریم‌های آمریکا علیه دمشق با آغاز اجرای “قانون سزار” در آینده نزدیک، قانونی که کنگره آمریکا تصویب و دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا آن را امضا کرد.
۵، تشویق کشورهای اروپایی به اعمال دور جدیدی از تحریم‌های اقتصادی بر فعالان اقتصادی که در بازسازی‌ها مشارکت دارند، کشورهای اروپایی درباره پیش‌نویس لیست توافق کرده‌اند.
۶، توقف رویکرد “قدم به قدم” فرستاده سازمان ملل به معنای آمادگی کشورهای اروپایی برای عادی‌سازی و کاهش تحریم‌ها و یا عدم اعمال تحریم‌ها در صورتی که دمشق گام‌های مثبتی را در مسیر روند سیاسی بردارد.
۷، تشویق فرستاده سازمان ملل به بررسی درگاه‌های جدیدی برای اجرای قطعنامه ۲۲۵۴ همانند تلاش برای ایجاد بستری بی‌طرف و آزادسازی بازداشت‌شدگان و زندانی‌ها.
۸، تشویق کشورهای اروپایی به میزبانی کنفرانس حامیان مالی سوریه در بروکسل به شکلی که این کشورها تریبونی برای پشتیبانی مالی کمک‌های بشردوستانه و رسیدگی به پرونده پناهجویان باشند و در عمل کشورهای غربی (آمریکا و اروپایی‌ها) سه شیوه تحریم‌ها، عادی‌سازی-مشروعیت و بازسازی‌ها برای اعمال فشار در اختیار دارند.
۹، یافتن ابزارهایی برای بهره‌برداری از بحران اقتصادی لبنان با هدف محروم کردن دمشق از طریق منابع ارز خارجی و در ادامه کاهش دوباره ارزش لیره که روز دوشنبه هر هزار لیره معادل یک دلار آمریکا رسید.
۱۰، صدور مجوز برای برخورد گزینشی میان نیروهای سوریه دموکراتیک شرق فرات و دمشق در رابطه با منابع طبیعی همچون نفت به شکلی که این امر منابع ارز خارجی برای هم‌پیمانان واشنگتن و نه مازاد ارز خارجی در دمشق را فراهم می‌کند.
در مقابل مسکو پس از سفر اخیر سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه به واشنگتن و بازگشت ناامیدانه او در پی بلوکه نکردن قانون سزار از سوی ترامپ با گام‌های مثبت سوریه، شیوه متفاوتی را در پیش گرفت.
رویکرد روسیه بر “صبر استراتژیک” مطابق با درک خود حساب باز کرده است، مسؤولان آن بر این باورند که امکان “خریدن زمان و انتظار” وجود دارد زیرا هزینه جنگ در سوریه پایین است، همانگونه که کرملین در گرو تاریخ‌های انتخابات و تغییر در ساختار سیاسی نبوده و اسیر برنامه‌های داخلی نیست. اتکا به این رویکرد روسیه شامل بروز چالش‌هایی در اروپا در پی مهاجرت، تروریسم و بروز بحران‌های جدیدی است که از یک سو در خاورمیانه به آن فرصت داده و از سوی دیگر از توجه‌ها به مساله سوریه کاسته می‌شود و از سوی دیگری نیز مسؤولان سوریه می‌توانند کنترل و قدرت خود در جغرافیای این کشور و نهادهای آن را بازیابند. در این راستا می‌توان به سرنخ‌های موجود در گزارش‌های رسمی روسیه درباره سفر ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری این کشور به دمشق اشاره کرد که بر وجود امنیت در دمشق و فرودگاه بین‌المللی آن و نیز موفقیت دولت در بازیابی امکانات خود و همچنین وجود ثبات در سوریه متمرکز است.
همچنین تاکید روسیه در شورای امنیت بر اعمال شروط خود بر کشورهای غربی است، روسیه در راستای تلاش برای تشویق کشورهای غربی به همکاری در دمشق و عادی‌سازی روابط با آن از درگاه کمک‌های بشردوستانه و نیز ادامه سرمایه‌گذاری پوتین بر همکاری با رجب طیب اردوغان، همتای ترکیه‌اش جهت حصول توافق‌ها و مزایده‌هایی در سوریه در ازای تقویت همکاری‌های استراتژیک دو جانبه و ایجاد چالش‌های دیگر برای اروپا و اعمال فشار بر پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو)، گذرگاه‌های هم‌مرز با اردن و عراق را جهت انتقال کمک‌های بشردوستانه به سوریه حذف کرده و ادامه کمک‌رسانی‌ها از دو گذرگاه موجود در حدفاصل ترکیه و شمال سوریه را تمدید کرد.
- این مطلب، صرفاً جهت اطلاعِ مخاطبان، نخبگان، اساتید، دانشجویان، تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیران بازنشر یافته و الزاماً منعکس‌کننده‌ی مواضع و دیدگاه‌های اندیشکده راهبردی تبیین نیست.
- منبع: خبرگزاری ایسنا
