چرایی تأخیر در مذاکرات صلح افغانستان
📝#تحلیل_کوتاه
🔹 علی‌رغم اینکه طبق توافق آمریکا با طالبان، قرار بود مذاکرات صلح بین‌الافغانی درباره آینده سیاسی این کشور کمتر از یک ماه پس از اجرای توافق در اسفند ۱۳۹۸، آغاز شود ولی تاکنون مقدمات مذاکره فراهم نشده و رخدادهای تنش‌زایی آغاز آن را را با تأخیر مواجه کرده بود. به نظر می‌رسد با آزادی آخرین گروه از زندانیان عضو گروه طالبان، سرانجام مذاکرات طرفین برای رسیدن به صلح طی روزهای آتی آغاز شود.
🔸 یک سوی تأخیر در آغاز مذاکرات به گروه طالبان بازمی‌گردد. این گروه آغاز مذاکرات را منوط به آزادی تمامی زندانیان دربندش در افغانستان نمود. حال آن‌که تفسیر دولت افغانستان از مبادله زندانیان، صرفاً پیکارجویانی بود که طی نبردهای فی‌مابین به اسارت درآمده بودند. دولت افغانستان تمایل داشت حبس حدود ۵۰۰ زندانی طالبان که به جرائم غیرجنگی مانند قتل، تعرض و قاچاق در بازداشت بودند، ادامه یابد. این مسأله از دو نظر اهمیت داشت:
۱- ایستادگی دولت در اجرای بی‌تنازل قانون و پایبندی به ساخت حکمرانی کنونی را نشان می‌داد و اینکه قرار نیست این ساختار پس از مذاکرات دستخوش دگرگونی چندانی شود.
۲- تداوم حبس این زندانیان می‌توانست در ادامه به اهرم فشاری در دست دولت طی مذاکرات آتی بدل شود.
🔸 نکته دیگری که به تأخیر از جانب طالبان بازمی‌گردد، نفی مشروعیت دولت افغانستان از سوی این گروه است. طالبان طی هفته‌های اخیر اعلام داشت نه کابل بلکه گروه‌های سیاسی را طرف مذاکره می‌داند تا از موضعی برتر و با اهرم‌های نظامی و امنیتی در مقابل گروه‌هایی که فاقد آن هستند، به گفت‌وگو بنشیند.
🔸 اما سوی دیگر تأخیر در مذاکرات به دولت افغانستان بازمی‌گردد. این دولت از ابتدا نقشی در توافق طالبان و آمریکا نداشت و به همین دلیل به برخی مفاد آن به‌ویژه بی‌اعتنایی آمریکا به ساخت سیاسی جمهوری در مذاکرات آتی، انتقاد دارد.
🔸 دولت اشرف‌غنی از یک‌سو تمایلی به بازگشت به نبردهای خون‌بار با طالبان ندارد. زیرا در شرایط کاهش رشد اقتصادی و شیوع کرونا، توان یک نبرد نظامی را ندارد. از سوی دیگر تمایلی به اجرای دقیق توافق مطلوب طالبان نیز ندارد.
🔸 به نظر می‌رسد دولت افغانستان خواهان آن بود که مذاکرات صلح را تا حد امکان به تأخیر بیندازد. بدین امید که آمریکا در پی توافق دیگری برآید و یا با حمایت از دولت کنونی، موازنه را تا حدی تغییر داده و طالبان را مجبور به پذیرش برخی پیش‌شرط‌ها مانند انتخابات، حقوق زنان و موارد مشابه نماید. تحولات ماه‌های آینده سرنوشت این مذاکرات را مشخص خواهد کرد.
☘️ اندیشکده راهبردی تبیین🌿
▫️@Tabyincenter
