سی.ان.ان در تحلیلی به قلم ویلیام دی. هارتونگ، مدیر پروژه امنیت و تسلیحات در مرکز سیاست بین‌الملل می‌نویسد:
«اولین نشان نگران کننده از گزارشها درباره اینکه امارات انتظار دریافت چراغ سبز خرید جنگنده‌های اف-۳۵ و پهپادهای دوربرد مسلح از آمریکا را در ازای به رسمیت شناختن اسرائیل دارد، بروز پیدا کرد. هرچند که این فروش تسلیحات بخشی رسمی از توافق نیست اما به نظر می‌رسد که امارات متحده عربی انتظار دریافت آنها را به عنوان پاداش مشارکتش در این اتفاق دارد و دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا در مصاحبه با رسانه محبوبش فاکس نیوز گفت: من هیچ مشکلی با فروش اف-۳۵ به آنها (امارات) ندارم.
افشای امکان توافق بر سر دریافت جنگنده اف-۳۵ از سوی امارات باعث حیرت در اسرائیل شد و بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل علنا تکذیب کرد که چنین توافقی را امضا کرده در حالی که به نوشته نیویورک تایمز مقامهای آگاه به مذاکرات گفته بودند که او به طور خصوصی چنین کاری را انجام داده است. نتانیاهو در مواجهه با اعتراضات شدید از جانب مقامهای نظامی و اطلاعاتی که نگران از دست رفتن برتری نظامی کیفی وعده داده شده از سوی آمریکا به اسرائیل در قبال دیگر کشورهای منطقه با فروش چنین تسلیحاتی هستند به نظر می‌رسد راه حلی را مطرح ساخته است: درخواست از واشنگتن برای شتاب در تایید میلیاردها دلار تسلیحات پیشرفته دیگر برای ارتش اسرائیل به منظور جبران توافقات تسلیحاتی ممکن بین آمریکا و امارات.
لیست خواسته‌های نتانیاهو که در روز امضای توافقات ابراهیم در کاخ سفید رونمایی شد، طولانی است: ۱۲ هواپیمای عمود پرواز بوئینگ V-۲۲ Osprey، یک اسکادران دیگر از جنگنده‌های اف-۳۵ لاکهید مارتین علاوه بر موردی که قبلا سفارش داده شده، تحویل زودهنگام دو هواپیمای ترابری بوئینگ KC-۴۶، جایگزین سازی هلیکوپترهای جنگی بوئینگ آپاچی اسرائیل و افزایش تعداد بمب‌های سنگرشکنی که در حمله احتمالی به تاسیسات هسته‌ای می‌توانند مفید باشند.
اگر دولت ترامپ با این درخواستهای نتانیاهو موافقت کند چنین چیزی ارزان نخواهد بود. با توجه به هزینه این توافقات پیشنهادی، عملی ساختن این سفارش نیازمند افزایش کمک نظامی آمریکا به اسرائیل است؛ کمکی که از قبل تعیین شده تا از ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۸ به سطح ۳۸ میلیارد دلار در سال برسد.
با توجه به دیگر الزامات فوری پیش روی آمریکا، از مقابله با همه گیری بیماری و تغییرات آب و هوایی تا نجات اقتصاد از پرتگاه رکود، آیا واقعا زمان آن است که ما میلیاردها دلار کمک تسلیحاتی جدید به خاورمیانه منتقل کنیم؟
فروش تسلیحات جدید به امارات و اسرائیل احتمالا نقش آمریکا را به عنوان تامین کننده غالب تسلیحات در خاور میانه و شمال آفریقا گسترش می‌دهد. گزارش جدید مرکز سیاست بین الملل دریافته که آمریکا مسئول حدود ۴۸ درصد سلاح‌های تحویل داده شده به منطقه در دوره ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۹ بوده است؛ یعنی حدود سه برابر بیشتر از سطحی که فروشنده بزرگ سلاح بعدی یعنی روسیه به آن رسیده و خیلی بیشتر سهم کمتر از سه درصدی چین.
این فروشهای تسلیحاتی خیلی دور از آنکه باعث امنیت بیشتر شوند، مستقیم یا غیرمستقیم مسبب دامن زدن به جنگها در سوریه، لیبی و یمن و همچنین کمپین ضد تروریسمی که از سوی دولت مصر در شمال صحرای سینا به شکلی کورکورانه و بر مبنای اصل زمین سوخته اجرا شد، بوده‌اند.
برخی ناظران گفته‌اند که توافقات ابراهیم تا حد زیادی و بیشتر مربوط به تمایل دولت ترامپ برای تقویت ائتلاف منطقه‌ای ضد ایران است تا این که بخواهد به خاورمیانه صلح بیاورد. نمایندگان فلسطینی‌ها در این میان به شکلی واحد اظهار مخالفت کرده و گفته‌اند که این توافقات فشارها بر اسرائیل به منظور مذاکره بر سر صلح با حسن نیت در بلند مدت را کم می‌کند.
ایران در برابر این سیل جدید تسلیحات سرازیر شده به سمت همپیمانان آمریکا در منطقه بیکار نخواهد نشست. تهران نمی‌تواند استطاعت تطبیق دادن خودش با اسرائیل یا دیگر کشورهای حوزه خلیج فارس در زمینه تسلیحات سنتی همچون جنگنده‌ها را پیدا کند اما می‌تواند اگر که انتخاب کند، برنامه‌های موشکی و هسته‌ای خود را تشدید کرده یا تسلیحات و آموزشهای بیشتری در اختیار همپیمانان منطقه‌ای خود قرار دهد. نتیجه احتمالا یک رقابت تسلیحاتی جدید در زمانی که جنگها در سوریه، عراق، یمن و لیبی همچنان رنجهای انسانی عظیم و بی ثبات کردن منطقه را به بار می‌آورند، باشد.
حقیقت این است که احتمال اینکه امارات از هر گونه تسلیحات جدیدش در دیگر جنگهای منطقه‌ای استفاده کند برابر احتمال به کارگیری آنها برای بازدارندگی در برابر ایران یا جنگ با آن است. حتی احتمال اینکه امارات بخواهد با آنها اسرائیل را تهدید کند هم کمتر است. اگرچه امارات اکثر سربازانش را از جنگ یمن عقب کشیده اما این کشور به تسلیح و آموزش برای شبه نظامیانی که به طولانی‌تر کردن این جنگ کمک کرده‌اند، پرداخته در حالی که طبق گزارش آسوشیتدپرس در شکنجه نیز دست داشته و در نقشش به عنوان یک بازیگر اصلی ائتلاف تحت رهبری عربستان درقبال جنگ یمن در تامین کمکهای انساندوستانه اخلال ایجاد کرده است. امارات متحده عربی گزارش آسوشیتدپرس درباره دست داشتنش در شکنجه و اجازه دادنش به رسیدن تسلیحات به دست افراد غیرمجاز و این که منبع تسلیحات یافت شده در لیبی بوده را تکذیب کرده است.
تاریخچه عملکرد امارات در یمن و جاهای دیگر باید تردیدی جدی نسبت به قابلیت آن در ممانعت از رسیدن تسلیحات و تکنولوژی آمریکایی به دست دشمنان آمریکا به وجود بیاورد. چندین خودروی زرهی و دیگر تسلیحات کوچک آمریکایی فروخته شده به امارات سر از دستان شبه نظامیان افراطگر مرتبط با القاعده در شبه جزیره عرب در آورده‌اند و امارات یک تامین کننده بزرگ تسلیحات نیروهای ژنرال خلیفه حفتر در لیبی طبق گزارش نیویورک تایمز بوده که مایه نقض تحریم تسلیحاتی لیبی است. این احتمال زیاد وجود دارد که اگر آمریکا تسلیحات را به امارات بفروشد آنها علیه منافع آمریکا و برای اهدافی مغایر با دورنماهای منطقه‌ای صلح استفاده شوند.
بنابراین باید چه کار کرد؟
اول از همه اگر امارات واقعا علاقمند به روابط عادی با اسرائیل است لزومی ندارد که چرخ‌های چنین چیزی با بسته‌های تسلیحاتی بزرگ روغن کاری شود. به جایش آمریکا باید سردمدار فشار برای محدود سازی فروش تسلیحات به منطقه باشد.»
- این مطلب، صرفاً جهت اطلاعِ مخاطبان، نخبگان، اساتید، دانشجویان، تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیران بازنشر یافته و الزاماً منعکس‌کننده‌ی مواضع و دیدگاه‌های اندیشکده راهبردی تبیین نیست.
منبع: خبرگزاری ایسنا
