به نوشته روزنامه گاردین، گزارش شده بود که شرایط یک چنین توافقی کمابیش در جریان دوره پرتلاطم ریاست جمهوری دونالد ترامپ مورد توافق قرار گرفته و جارد کوشنر، داماد و فرستاده او با محمد بن سلمان، حاکم عملی عربستان که دیدگاهش در قبال نزاع اسرائیل-فلسطین با دیگر رهبران عربستان متفاوت است، بر سر آن بحث کردند.
محمد بن سلمان دیدگاه‌های پدر و عموهایش درخصوص ضرورت بازگشت به مرزهای ۱۹۶۷ در اراضی اشغالی به عنوان نقطه آغاز صلح را کنار گذاشته و به جایش از موضع کوشنر مبنی بر این که رهبران فلسطینی عامل متوقف شدن مذاکرات بوده‌اند را مورد حمایت قرار داد.
روابط عربستان و آمریکا به ویژه از مه ۲۰۱۷، زمانی که عربستان پذیرای ترامپ همچون یک قهرمان بعد از اقدام او در لغو توافق هسته‌ای برجام و تغییر دادن تمرکز واشنگتن به سمت ریاض بود، سریعا گرم شد.
مجاری پنهانی مورد استفاده برای ارتباط بین عربستان و رژیم صهیونیستی کنار گذاشته شدند. همچنین الزام به وجود میانجی‌ها هم با توجه به سفرهای مرتب مقامهای عربستانی به تل آویو و برعکس کنار گذاشته شد. انکار چنین سفرهایی جایش را به اشاره به رخ دادن آنها داد. پس از آن توافقات صلح با همپیمانهای عربستان شامل امارات و بحرین مطرح شد و حالا هم دیدار بنیامین نتانیاهو با محمد بن سلمان در خاک عربستان که اسرائیل زحمتی برای پنهان کردنش به خرج نداد.
با وجود مشخص بودن مسیر پروازی در سایتهای رهگیری پرواز که نشان دهنده ورود هواپیمای نتانیاهو به سواحل شهر نئوم عربستان در ساحل دریای سرخ است، ریاض این مساله را تکذیب کرد. مایک پامپئو، وزیر خارجه آمریکا هم برای دیدار با نخست وزیر رژیم صهیونیستی در آنجا در سواحل دریای سرخ بود، با این ماموریت که بتواند قبل از دست دادن شغلش در هشت هفته دیگر هر چیزی را که بتواند نهایی کند. انعقاد یک توافق صلح چیزی بوده که پامپئو، کوشنر و ترامپ عمدا اصرار به رخ دادنش داشته‌اند و چنین توافقی لرزه در خاورمیانه‌ای خواهد انداخت که بسیاری با عصبیت منتظر تاثیر آن هستند.
به اصطلاح طرح صلح ترامپ پیشنهاد سرمایه گذاری ۵۰ میلیارد دلاری بین‌المللی برای ایجاد یک کشور فلسطینی در یک تکه کوچک از کرانه باختری را که در آن اسرائیل ملزم به برچیدن هیچ یک از شهرک‌هایش نیست، داده است. این طرح به طور گسترده به عنوان یک رویکرد طنزگونه به صلح محکوم شد که عملا توقع کاپیتولاسیون فلسطینی را دارد.
محمد بن سلمان می‌داند که چنین امتیازی چه معنی هم برای عربستان و هم برای ترامپ خواهد داشت. او چراغ سبز را به بحرین، یک همپیمان رده پایین ریاض، برای امضای یک توافق داده و مایل به پیروی از این روند در صورتی که ترامپ به دومین دور ریاست جمهوری می‌رسید، بود. پاداش او برای انجام این کار چشمگیر بود: دستری به تکنولوژی‌های نظامی که می‌توانست عربستان را به لحاظ استراتژیک در رده رژیم صهیونیستی قرار دهد. یکی دیگر از این مشوق‌ها سرمایه گذاری و ایستادن کنار واشنگتن بودند.
با این حال انگیزه او برای این کار اکنون کمرنگ‌تر شده است. محمد بن سلمان ممکن است فعلا تصمیم بگیرد دستش را بازی نکند مگر اینکه دستیاران ترامپ راهی برای پیشنهاد دادن پاداشهای محافظت شده در زمانی که رهبر کاخ سفید تغییر کند، پیدا کنند. از جمله ملاحظات کلیدی، چگونگی تاثیر عادی سازی روابط بر روابط با دولت بعدی و تاثیر این کار بر بایدن در قبال ایران هستند.
- این مطلب، صرفاً جهت اطلاعِ مخاطبان، نخبگان، اساتید، دانشجویان، تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیران بازنشر یافته و الزاماً منعکس‌کننده‌ی مواضع و دیدگاه‌های اندیشکده راهبردی تبیین نیست.
منبع: خبرگزاری ایسنا
