اندیشکده راهبردی تبیین – هاله اسفندیاری مدیر بخش مطالعات خاورمیانه در اندیشکده وودرو ویلسون که در دهه 80 به تلاش برای براندازی نظام جمهوری اسلامی ایران اعتراف کرده است در یادداشتی در مجله فارن افرز کتاب جدید میثاق پارسا (استاد ایرانی مستقر در آمریکا) را «کدام راه، دموکراتیزه شدن ایران را رقم می زند: رفورم یا انقلاب» معرفی کرده است. در بخشی از کتاب که در این یادداشت آمده، به بررسی نحوه دموکراتیزه شدن کره جنوبی و اندونزی پرداخته شده و آنها را با ایران مقایسه کرده است.

ترجمه این بخش از یادداشت در ادامه ارائه می شود:

پارسا دو کشور را که در تاریخ خود سابقه دموکراتیزه شدن را دارند مثال می زند: کره جنوبی؛ اندونزی

در کره جنوبی بعد از اعتراض دانشجویی در 1960، ارتش یک دیکتاتوری ایجاد کرد و مدلی از قانون اساسی خلق کرد که به ارتش به عنوان الیت حاکم برتری می داد. اما آنها، دموکراسی به عنوان قاعده کلی را نفی و برای حذف اپوزیسیونِ طبقه متوسط تلاشی نمی کردند. در زمان مناسب، نیروهای میانه رو مجتمع شدند و برای رفورم دموکراتیک دوباره اقدام کردند. علاوه بر این، دیکتاتوری کره جنوبی به بخش خصوصی قدرتمند اجازه داد تا بر اقتصاد مسلط شود و مسیر را برای صنعتی سازی و رونق اقتصادی باز کند.

در مقایسه با کره جنوبی، دیکتاتوری اندونزی توسط ژنرال سوهارتو در 1967 بنا شد و ایده دموکراسی را نفی کرد و درها را بر روی سیاست های رقابتی بست. به لطف درآمدهای صنعت نفت و صادرات رو به رشد آن، حاکمیت، کنترل عمده اقتصاد کشور را به دست گرفت.

این دیکتاتوری، به ارتش نقشی عمده در امور سیاسی و اقتصادی داد. در 1997 وقتی اندونزی در گرداب بحران مالی آسیا گرفتار شد، نتیجه چنده دهه سرکوب و فساد، «انقلاب» بود. در 1998، اعتراض های گسترده و آشوب آغاز شد. بعد از 5 ماه و افزایش هزینه حمایت از ارتش، سوهارتو مجبور شد استعفا دهد.

پارسا با بررسی سنجه ها، به این سوال پاسخ می دهد که دموکراتیزه کردن حکومت های استبدادی از راه رفورم صورت می گیرد یا انقلاب. در مورد ایران، پارسا به این نتیجه می رسد که مدل اندونزی بهترین راه حل است.

او نتیجه می گیرد که مسیر دموکراتیزه کردن ایران از راه رفورم میسر نیست و اگر این شرایط بد ادامه پیدا کند، ایرانیان تنها یک گزینه برای دموکراتیک کردن نظام سیاسی خواهند داشت و آن گزینه «انقلاب» است.

هاله اسفندیاری در انتهای یادداشت با بررسی انتخابات 88 و رویدادهای یمن، سوریه، مصر و ….. و همسایگان ایران نتیجه می گیرد مردم ایران می دانند که رفورم تدریجی از طریق صندوق انتخابات خیلی بهتر از استفاده از گلوله است. وی می نویسد: مردم انقلابی هنوز به دروازه نرسیده اند.

***

 این مطلب، صرفاً جهت اطلاعِ مخاطبان، نخبگان، اساتید، دانشجویان، تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیران ترجمه شده و الزاماً منعکس‌کننده‌ی مواضع و دیدگاه‌های اندیشکده راهبردی تبیین نیست

https://www.foreignaffairs.com/reviews/review-essay/2017-12-12/reform-or-revolution

گروه رصد