شایسته است دولت جمهوری اسلامی ایران با تشکیل یک گروه حقوقی کاردان به طرح دعوای لازم و ابتدا از طریق کانال مسئولیت مدنی مطالبه خسارات مادی و معنوی مربوطه را داشته باشد. چراکه همه دولت‌ها بنا بر کنوانسیون‌های متعدد بین‌المللی، مسئول حفظ امنیت و جان و مال اتباع کشورهای دیگری هستند که وارد خاک کشور آن‌ها شده‌اند.
شاید بتوان تعمّدی نبودن مرحله‌ی قبل از شکلگیری فاجعه منا را با اکراه پذیرفت، اما بدون تردید در دو مرحله حین و پس از بروز فاجعه منا، تعمّد آل سعود در ممانعت نکردن از افزایش گستره فاجعه آشکار است و مهمترین عامل در کشته شدن هزاران زائر بیگناه است.
جهاد اسلامی به دنبال ایفای نقش پررنگتر در صحنه فلسطین است، امری که منجر به تشدید رقابت این گروه با حماس خواهد شد. موفقیت جهاد اسلامی در کرانه باختری به آمادگی سیاسی فلسطینیان و توانایی در بسط و ترجمه قدرت نظامی به قدرت سیاسی و تشکیلاتی این جنبش بستگی دارد.
آیا اساساً پیگیری فاجعه منا در محاکم بین‌المللی به نتیجه می‌رسد؟ برای پاسخ دادن به این سؤال ابتدا بایستی به این سؤال پاسخ داد که آیا عربستان اقدامی خلاف حقوق بین‌الملل انجام داده است؟ اگر پاسخ مثبت است، آیا این اقدام قابل انتساب به دولت عربستان است؟ اگر آری، آیا مسئولیت بین‌المللی بر عهده وی است؟
