«منافع ملی» حتی در عینی‌ترین حالت خود وابسته به «ایدئولوژی» خواهد بود. البته تحلیل نسبت مصادیق منافع ملی با ایدئولوژی، اگرچه چندمرحله‌ای باشد اما در نهایت و به صورت ریشه‌ای، به ایدئولوژی ختم خواهد شد.