انتخابات شهرداری‌ها در ترکیه، در 30 مارس سال 2014 (10 فروردین ماه 1393) برگزار خواهد شد؛ انتخاباتی که در شرایط خاص حال حاضر ترکیه از اهمیت دو چندانی برخوردار است. جبهه‌بندی‌های ایجاد شده در 2 ماه گذشته، کمی معادلات پیش‌بینی شده برای این انتخابات را پیچیده کرده است. انتخابات شهرداری‌ها تحت تأثیر چند موضوع قرار گرفته است:
1. پرونده‌ی اقتصادی 17دسامبر و اختلافات بین اردوغان و گولن.
2. مذاکرات صلح (مذاکرات دولت و کردهای حامی اوجالان).
3. ورود احزاب جدید اما باسابقه (کردهای اسلام‌گرا و احزاب چپ‌گرا).
تمامی احزاب و جریانات ترکیه به این انتخابات چشم امید بسته‌اند، اما حزب صلح و دموکراسی (یکی از احزاب اقماری پ.ک.ک) به عنوان حزبی اپوزیسیون و پی‌گیر مطالبات کردی، حسابی ویژه بر روی این انتخابات گشوده است و از چند ماه قبل با طراحی سناریویی قوی به دنبال بهره‌برداری از شرایط خاص پیش آمده برای اردوغان و به تبع آن، حزب عدالت و توسعه می‌باشد.
وضعیت حزب عدالت و توسعه در انتخابات پیش رو
حزب صلح و دموکراسی در انتخابات مجلس شکست سختی از حزب عدالت و توسعه خورد و این حزب توانست در مناطق کردی بیش از 60 درصد از آراء را به نفع خود جمع‌آوریکند، اما وضعیت حال حاضر حزب عدالت و توسعه کمی متفاوت‌تر از گذشته است. از طرفی به دلیل اتخاذ سیاست‌های بین المللی ناموفق (در مورد سوریه) و همچنین برخورد کاملاً سلبی با اعتراضات «پارک گزی» از اقبال عمومی نسبت به این حزب در بین جامعه‌ی ترکیه کاسته شده است. از طرف دیگر، آغاز مذاکرات صلح و روندی که تا کنون این مذاکرات در پیش داشته است، خبر از تضعیف جایگاه حزب عدالت و توسعه در میان جامعه‌ی کرد و غیر کرد در ترکیه دارد به نحوی که در نتایج نظرسنجی شرکت خصوصی “GENAR”، 64 درصد از مردم ترکیه مخالف دیدارهای صورت گرفته با اوجالان از سوی دولت اردوغان می‌باشند و از طرف دیگر یک سوم از مردم ترکیه مسأله‌ی درگیری پ.ک.ک و نظامیان ترکیه و نیز مسائل مرتبط با کردها را مهم‌ترین مشکل این کشور می‌دانند. پس قضیه‌ی کردها برای اردوغان مانند شمشیری دولبه محسوب می‌شود که هر لحظه امکان دارد که به خود وی ضربه‌ای را وارد کند.
اردوغان در چندین مرحله سعی در مدیریت فضای قومیتی کُرد کرد؛ تهیه‌ی بسته‌ی دموکراسی، برگزاری همایش دیاربکر (با حضور مسعود بارزانی)، استفاده از سیاست‌مداران کُرد در پست‌های حساس، ایجاد جو ضد اوجالانی در ترکیه (با انتشار فایل‌های صوتی و تصویری از اعترافات اوجالان) و… اما به نظر می‌رسد هیچ کدام از این اقدامات نتوانسته است آن‌گونه که باید و شاید حزب عدالت و توسعه را به جایگاه قبلی خود در انتخابات‌های طی یک دهه‌ی گذشته در مناطق کردنشین ترکیه برساند.
اختلافات اخیر پیش آمده میان اردوغان و فتح‌الله گولن را نیز می‌توان به عنوان عاملی اصلی در تضعیف اردوغان دانست. فتح‌الله گولن که در طول عمر مدیریتی حزب عدالت و توسعه به عنوان حامی بزرگ برای اردوغان محسوب می‌شد، هم اکنون به عنوان اپوزیسیونی پشت پرده در حال برنامه‌ریزی برای ایجاد حزب عدالت و توسعه‌ای بدون اردوغان می‌باشد و این خود به معنی خالی شدن زیر پای اردوغان و حامیانش در انتخابات‌های آتی ترکیه است.
از سوی دیگر اگر اردوغان بتواند سربلند از این انتخابات بیرون بیاید، از یک طرف توانسته در فضای بین المللی اعتبار از دست داده‌ی خود را کمی ترمیم کند و از طرف دیگر فتح‌الله گولن و جماعتش را با ضربه‌ای سخت روبه رو کند، اما حزب عدالت و توسعه به دنبال ضربه‌ی حداکثری به کردهایش است، ضربه‌ای که بعد از آن دست او برای هرگونه اقدام سخت و نیمه‌سختی باز باشد و انتخابات شهرداری‌ها میتواند همان ضربه‌ی اساسی باشد.
پس انتخابات شهرداری‌ها پتانسیل این را دارد که برای اردوغان نقطه‌ی عطفی باشد که وی را باز نفر اول ترکیه کند و یا او را از صدر به زیر بکشاند.
برنامه‌ی پ.ک.ک برای انتخابات شهرداری‌ها در ترکیه
بر اساس گفته‌های «دنگ مهمت فرات»، سیاست‌مدار کُرد و همچنین مشاور پیشین اردوغان، ترکیه 9 میلیون کُرد واجد شرایط رأی دادن دارد؛ رقمی بسیار بالا و طمع‌برانگیز برای جریانات مختلف ترکیه.
حزب صلح و دموکراسی با دیدی متفاوت به این انتخابات مینگرد. دستاوردهای کردهای سوریه و سردمداری اتحاد دموکراتیک کردهای سوریه (شاخه‌ی سوری پ.ک.ک) در این پیروزی‌ها باعث به وجود آمدن یک خودباوردی در میان سایر شاخه‌های اقماری پ.ک.ک در ترکیه و به طور کل در هر 4 مناطق کردی شده است و این خودباوری ایجاد شده نیز زمینه را برای برنامه‌ریزیهای جدید در راستای منافع این حزب فراهم کرده است.
از نحوه‌ی چیدمان کاندیداهای پست شهرداری‌ها و اظهارات سران این حزب به خوبی می‌توان به این نکته رسید که حزب صلح و دموکراسی به دنبال این است که با پیروزی در انتخابات شهرداری‌ها و تصاحب شهرداری‌های ویژه (شهرداری‌هایی با جمعیت بالای 750 هزار نفر) قدم اول را برای راه‌اندازی خودمدیریتی در مناطق کردنشین ترکیه فراهم کند.
این حزب عمده‌ی برنامه‌ی خود را معطوف به شهرداری‌های دیاربکر، وان، اورفا و ماردین کرده است، شهرداری‌هایی که جزء شهرداری‌های ویژه‌ی ترکیه محسوب می‌شوند. (از 81 شهرداری در ترکیه، 30 شهر دارای شهردار ویژه می‌باشد که از امتیازات و اختیارات ویژه‌ای برخوردار هستند.)
به گفته‌ی «فرات آنلی»، یکی از سران حزب صلح و دموکراسی و رئیس هم‌عرض گلتن کشاناک در انتخابات دیاربکر: «رئیس هم‌عرض و ساختار اداره‌ی مبتنی بر دو رئیس یا دو رهبر، یکی از ویژگی‌های همه‌ی نهادهای اقماری پ.ک.ک (به استثنای پژاک) است. به عنوان مثال شورای ریاست پ.ک.ک، دارای دو رئیس یعنی جمیل بایک و بسه هوزات و حزب اتحاد دموکراتیک کُردهای سوریه نیز دارای دو رئیس، صالح مسلم و آسیه عبدالله است.»
یکی از برنامه‌های اصلی این حزب پس از پیروزی در انتخابات هریک از استان‌های مدنظر، راه‌اندازی شوراهای محلی و یا همان سنای محلی در این شهرها می‌باشد و این به معنای هموار کردن راه رسیدن به مناطق خودمدیریتی در ترکیه است.
پس حزب صلح و دموکراسی و به عبارتی درستتر پ.ک.ک، برنامه‌ای ویژه برای این انتخابات دارد و بسیار امیدوارانه به آن مینگرد. البته نباید این نکته را فراموش کرد که حزب «مطالبه‌ی آزاد» به عنوان حزبی با محوریت کردهای اسلام‌گرا میتواند در استان‌های باتمان، بینگل و الازغ برای صلح و دموکراسی دردسر ساز شود. رهبران این حزب، اعضای قدیمی حزب‌الله ترکیه هستند که در دهه‌ی 90 درگیری‌های شدیدی با پ.ک.ک داشته‌اند و از همه مهم‌تر این‌که ترکیه کشوریست با تحولات فراوان که هرکدام ازآن‌ها می‌توانند شرایط را یک شبه به هر سو تغییر دهند. پس شاید فعلاً زود باشد که بتوان برآوردی دقیق و صحیح نسبت به انتخابات شهرداری‌های ترکیه ارائه کرد. اما آن‌چه که معلوم است، اردوغان و حزب صلح و دموکراسی در شرایط سختی قرار گرفته‌اند.
