به اعتقاد اویاتار ماتانیا، رییس اداره ملی سایبری اسرائیل، سایبر، دقیقاً مثل انقلاب کشاورزی و صنعتی و هم اهمیت با آنها است. این مقام بلندپایه سایبری اسرائیلی، در صحبتهایی در این رابطه، گفت: «سایبر، معمولاً القاء کننده معانی ترسناکی، از جمله نفوذ به رایانهها و سامانههای ملی است؛ اما اولین و مهمترین خاصیت سایبر، ایجاد فضای جدید و شبکه ارتباطات دیجیتال است. شبکهای که فرصتها و قابلیتهای جدیدی را به وجود میآورد و این فرصتها، جامعه، اقتصاد و جنبههای مختلف امنیت را تحت تأثیر خود قرار میدهد.»
ماتانیا در ادامه بر این موضوع تأکید کرد که این فضای جدید، در حقیقت هیچ محدوده خاصی ندارد و گستره آن، کل جهان محسوب میشود. وی ادامه داد: «فضای سایبر، فرصتهای جدیدی را برای اقتصاد جهانی ایجاد میکند و البته امنیت را نیز تحت تأثیر خود قرار میدهد. در حقیقت، پدیدهای به نام سایبر، بهقدری مهم است که میتوان آن را هم ارزش با انقلاب کشاورزی و صنعتی دانست. باید به این موضوع نیز واقف بود که ما در ابتدای این مسیر قرار داریم.»
رییس اداره ملی سایبری اسرائیل ادامه داد: «من بر روی تهدیدات تمرکز نمیکنم و تأکید من، بر عنصر شکلدهنده اقتصاد است. در این مورد مثالی بیان میکنم. بهعنوانمثال، نرمافزار مسیریاب ویز (Waze)، چه چیزی را به جهان ارائه میدهد؟ امکان مسیریابی دیجیتال، پیشازاین نیز وجود داشت. نرمافزارهای مسیریاب بسیاری در جهان وجود دارد که شما را به سمت مسیر مورد نظرتان هدایت میکند؛ اما یکی از مزیتهای مسیریاب اسرائیلی ویز، قابلیت اتصال تمامی دستگاهها به یکدیگر است. در این حالت، این مسیریاب، امکاناتی را در اختیار شما قرار میدهد که در هیچکدام از نمونههای مشابه، وجود ندارد. در حقیقت، این نرمافزار مسیریاب، اطلاعات را از سایر دستگاهها میگیرد، آنها را تحلیل میکند و از آنها استفاده میکند.»
ابر داده (bigdata)، یکی دیگر از موضوعاتی بود که در صحبتهای ماتانیا، به آن اشاره شد. او در راستای اهمیت ابر داده گفت: «اجازه بدهید که در مورد موضوع متفاوتی صحبت کنم. ابر داده، قابلیت ذخیرهسازی حجم بالایی از اطلاعات از گونههای مختلف، تحلیل و بهرهبرداری از آنها در نتیجهگیریهای جدید است که هماکنون نیز وجود دارد. فضای سایبری، چیزهای جدیدی را به این حجم از اطلاعات افزوده و بینشی را برای بسیاری از مردم یا دستگاهها ایجاد کرده است. در آینده، ممکن است این موضوع به اینترنت اشیاء هم ارتباط پیدا کند و با خانهها و اماکن مختلف در ارتباط باشد. مشابه بسیاری از موارد دیگر، صنایع خردهفروشی جهانی، با پیشرفت در فضای سایبری، دچار تغییر و تحول شدند. اینترنت در سال 1990 شکل گرفت. قبل از آن، تنها یک شبکه نظامی و دانشگاهی وجود داشت. بعد از آن، وبگاههایی نظیر AOL و Yahoo به وجود آمدند. آمازون در آن برهه به فروش کتاب مشغول بود. این وبگاهها، اجسام فیزیکی را وارد فضای سایبری کرده بودند و فضای بسیار جذابی را ایجاد کردند؛ چرا که اجسام مذکور، راحتتر از گذشته در دسترس بود.»
اویاتار، در ادامه، اینترنت را ابزاری برای رقابتهای اقتصادی قلمداد کرد و گفت: «چه اتفاقی امروز افتاده است؟ خردهفروشان اینترنتی نظیر علیبابا و آمازون، تبدیل به پیشروهای تغییرات شدهاند. ارتباط داشتن با بسیاری از خردهفروشان و همچنین مردم، اطلاعات جمعیتی را در اختیار آنها قرار میدهد و اجناسی را در اختیار مشتری قرار میدهد که خودشان آنها را تولید نکردهاند. در کل، من نمیخواهم پیشبینی کنم که سایبر، اقتصاد جهانی را به کدام سمت میبرد. ما حتی در یک دهه پیش، قادر نبودیم تا تأثیرات تلفنهای هوشمند را بر دنیا پیشبینی کنیم. حال، ما بهتازگی قابلیتهای آیفون را شناسایی کردهایم و باز هم بهصورت دقیق نمیدانیم، این تجهیزات جدید، چه تأثیرات عظیمی بر کل دنیا خواهند گذاشت. ما باید بدانیم که در یک دهه گذشته، ما در این نقطه نبودیم و همین موضوع، پیشبینی اینکه سایبر، ما را با خودش به کجا خواهد برد، بسیار دشوار میکند.»
این مقام ارشد سایبری اسرائیل، در این میان به نقش بسیار پررنگ بخش خصوصی، برای پیشبرد اهداف فوق اشاره کرد و گفت: «رقابت بسیار سنگینی بین شرکتهای جهانی، برای کنترل آینده در گرفته است. این شرکتها، نظیر گوگل، فیس بوک، اپل و سیسکو، یا اینتل و آی بی ام، تلاش میکنند تا بازار آینده را برای خود اختیار بگیرند. هرکدام از این شرکتها، این موضوع را درک کردهاند که باید حال را بسازند و درعینحال، سهم خود را نیز در بازار آینده، پیدا کنند.»
ماتانیا، در مورد سهم این تغییرات در تغییر اقتصاد دولتها نیز گفت: «بهعنوانمثال انگلستان، روی قابلیتهای دفاعی خود تمرکز کرده؛ این در حالی است که چینیها، تلاش میکنند تا اقتصاد خود را داده محور کنند و بر پایه اینترنت قرار دهند. استونی نیز در این میان، تلاش قابلتوجهی را انجام داد. درصورتیکه به این فرایند، دقیق نگاه کنیم، متوجه میشویم که روند موجود، همان روندی است که پیشتر در انقلاب صنعتی طی شد؛ بنابراین، مشابه الآن، کشورها و دولتهایی وجود داشتند که تلاش کردند تا خود را با تغییرات وفق دهند و مواردی هم بود که برنامهریزی خاصی برای هماهنگی با عصر جدید نداشتند.»
وی ادامه داد: «عصر سایبر، فضای جدیدی را برای افراد، شرکتها یا کشورها ایجاد خواهد کرد که اقتصاد جدیدی را برای خود ایجاد کنند و با دنیایی تازه، خود را وفق دهند. از طرفی، این میتواند یک تهدید باشد برای کسانی که چنین برنامهریزی خاصی، برای تطابق با این دنیا نداشتهاند. نقش دولتها بسیار مهم است. دولتها باید بتوانند این فضا را امن کنند. درصورتیکه این فضا، امن شود، آنگاه چیزهای تازه، در آن رشد پیدا میکنند.»
در پایان، ماتانیا، با تمجید از رشد فناوری در اسرائیل گفت: «اسرائیل، بهعنوان پیشرو در خلاقیت و فناوری، در ابتدا باید به فکر تأمین امنیت فضای سایبری باشد و این فضا را برای عملیات اقتصادی، امن و پایدار کند.»
***
• این مطلب، صرفاً جهت اطلاعِ مخاطبان، نخبگان، اساتید، دانشجویان، تصمیمسازان و تصمیمگیران بازنشر یافته و الزاماً منعکسکنندهی مواضع و دیدگاههای اندیشکده راهبردی تبیین نیست.
• پیوند اصل گزارش در پایگاه «گلوبز»:
http://www.globes.co.il/en/article-eviatar-matania-cyber-generates-new-possibilities-1001166640
• منبع: سایبربان