اندیشکده راهبردی تبیین- پنج شنبه ۱۳ شهریور ۱۳۹۹ (۳ سپتامبر ۲۰۲۰) تمامی گروه‌های فلسطینی گردهم جمع شدند و طی نشستی مشترک اقدام به تشکیل کمیته‌های مشترک برای تأسیس یک رهبری واحد برای فلسطین کردند. این نشست مشترک به دلیل محدودیت موجود در کرانه باختری به طور مشترک در لبنان و رام الله برگزار شد. بخش قابل‌توجهی از گروه‌های فلسطینی – که بیشتر آنها را گروه‌های مقاومتی تشکیل می‌داد- به بیروت رفتند و بخشی دیگر نیز در رام‌الله نشست هم‌زمان را برگزار کردند و این دو نشست از طریق ویدئو کنفرانس به یکدیگر متصل شدند.
آن‌چه در این نشست مشترک بیروت و رام الله تازگی داشت گردهم آمدن تمام گروه‌های فلسطینی با هدف وحدت بود. مسئله‌ای که تا زمان برگزاری این نشست سابقه نداشت. در این نشست مقرر شد کمیته‌هایی مشترک به وجود آید تا این کمیته‌ها مقدمات لازم برای تغییر ساختار سازمان آزادی بخش فلسطین را به گونه‌ای که تمام گروه‌های فلسطینی در آن عضویت داشته باشند فراهم آورند. هدف از این ساختار جدید، تشکیل یک رهبری واحد برای فلسطین تحت عنوان سازمان آزادی فلسطین بود.
مروری کوتاه بر اهم اظهارات سران گروه‌های فلسطینی در این نشست
محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین در این نشست همگان را به گفتگوی ملی همه جانبه که تمام گروه‌های فلسطینی در آن حضور داشته باشند و همچنین دو جنبش فتح و حماس را به سمت به نتیجه رساندن گفتگوهای آشتی ملی دعوت کرد. وی گفت ما بر اساس یک چارچوب زمانی، ترتیبات لازم برای برگزاری نشست شورای مرکزی ساف را فراهم خواهیم کرد تا لوازم ضروری رفع شکاف موجود در فلسطین و تحقق آشتی ملی با مشارکت تمامی گروه‌های فلسطینی فراهم شود. تصمیم‌گیری برای فلسطین به تنهایی حق ما است و به هیچ کس اجازه نخواهیم داد از جانب ما برای فلسطین تصمیم بگیرد. سازمان آزادی بخش فلسطین تنها نماینده قانونی ملت فلسطین هست و باقی خواهد ماند و تمام گروه‌ها فلسطینی و فرزندان فلسطین باید برای تقویت و حمایت آن در همه جای جهان و فلسطین دست به کار شوند. وی خواستار تشکیل یک رهبری ملی شد تا اقدامات لازم برای مقاومت مردمی مسالمت‌آمیز را رهبری کند.[۱]
اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی جنبش حماس در این نشست اظهار داشت در مرحله‌ای بی‌سابقه قرار گرفته‌ایم که تهدید استراتژیک سه‌گانه‌ای متشکل از «معامله قرن»، «طرح الحاق» و «عادی‌سازی روابط» به دنبال جعل تاریخ و تغییر جغرافیای فلسطین است. هیچ جایگزینی برای سازمان آزادی بخش فلسطین وجود ندارد و استراتژی ما وحدت ملی و ایجاد یک ائتلاف عربی و اسلامی برای حمایت از مسئله فلسطین و طرح‌های عملی میدانی است.
زیاد النخاله، دبیرکل جنبش جهاد اسلامی فلسطین ضمن تشکر از موضع محمود عباس از امت عرب و امت اسلامی خواست به مسئولیت‌های خود برای مقابله با تشتتی که در جهان اسلام در اطاعت از دولت آمریکا صورت می‌گیرد پایبند باشند؛ تشتتی که اخیراً در قالب گناه بزرگی به نام عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی از سوی امارات آشکار شد و برخی کشورهای دیگر هم به سمت آن در حال حرکتند.
ابواحمد فؤاد معاون دبیرکل جبهه خلق برای آزادی فلسطین، فهد سلیمان معاون دبیر کل جبهه دموکراتیک فلسطین، طلال ناجی معاون دبیرکل جبهه خلق- فرماندهی کل، معین حامد دبیرکل سازمان صاعقه، احمد مجدلانی دبیرکل جبهه مبارزات مردمی، بسام صالحی دبیرکل حزب خلق فلسطین، صالح رأفت دبیرکل اتحاد دموکراتیک فلسطین، واصل ابویوسف دبیرکل جبهه آزادی بخش فلسطین، رکاد سالم دبیرکل جبهه آزادی بخش عربی، سلیم البردینی دبیرکل جبهه عربی فلسطین، مصطفی برغوثی دبیرکل جنبش ابتکار ملی فلسطین، محمد برکه رئیس کمیته عالی پیگیری امت‌های عربی از دیگر شرکت‌کنندگان در این نشست بودند که همگی بر ضرورت وحدت ملی، رفع اختلافات و بازسازی سازمان آزادی بخش فلسطین برای مقابله با طرح‌های آمریکایی و صهیونیستی تأکید داشتند. [۲]
علل و زمینه‌های داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی برگزاری این نشست
رژیم صهیونیستی از زمان به قدرت رسیدن دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۷ اقدام به اجرای طرح‌هایی کرده است که اجرای این طرح‌ها همگی در نهایت به از بین رفتن فلسطین در نقشه جهان منتهی خواهد شد. در حقیقت باید گفت تلاش برای حذف فلسطین از نقشه جغرافیای جهان منجر به برگزاری این نشست شد. به عبارتی علل و زمینه‌های برگزاری این نشست از سوی گروه‌های فلسطینی در واقع اقداماتی از سوی آمریکا و رژیم صهیونیستی است که در سه دسته داخلی فلسطین، منطقه‌ای و بین‌المللی قابل دسته‌بندی است.
عرصه داخلی فلسطین
- انتقال سفارت آمریکا از تل آویو به قدس
در عرصه داخلی فلسطین، صهیونیست‌ها با کمک دولت آمریکا اقدام به انتقال سفارت‌خانه ایالات متحده از تل‌آویو به قدس کردند. اجرای این مصوبه که از سال ۱۹۹۵ در کنگره آمریکا تصویب شده بود در دوره ریاست جمهوری تمام رؤسای جمهور پیش از دونالد ترامپ تا سال ۲۰۱۷ تعلیق شده، اجرای آن را به تعویق می انداختند. اما دونالد ترامپ با امضای اجرایی شدن آن این معنا را به همگان اعلام کرد که با انتقال سفارت آمریکا از تل‌آویو به قدس در حقیقت بر خلاف قطعنامه‌های ۲۴۲ و ۳۳۸ سازمان ملل، قدس را به عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی به رسمیت می شناسد. این اقدام ترامپ به فلسطینان نشان داد او قصد دارد قدس را از فلسطینیان بگیرد.[۳]
- طرح الحاق کرانه باختری
سال ۲۰۲۰ پس از اینکه رژیم صهیونیستی از پِی دو انتخابات نافرجام در سومین انتخابات توانست یک کابینه جدید تشکیل دهد، بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی، اجرای شعار انتخاباتی خود را که الحاق کرانه باختری به سرزمین‌های اشغالی بود در دستور کار قرار داد. این شعار از یک سال قبل از سوی نتانیاهو در هر سه انتخابات پیوسته مطرح شده بود و بخش قابل توجهی از مذهبی‌های تندرو را به سمت او کشانده بود.
زمانی که با تشکیل کمیته‌ای آمریکایی- اسرائیلی کار نقشه‌کشی از کرانه باختری برای اجرای این طرح آغاز شد همگان به این باور رسیدند که صهیونیست‌ها قصد اجرای الحاق را دارند و عملاً می‌خواهند طرح جنبش صهیونیزم مبنی بر تشکیل دولت یهودی در فلسطین را نهایی کنند. البته اینکه تصویر کاملی از آن ارائه نداده بودند نشان می‌داد از تبعات آن در هراس‌اند.
با اعلام زمان اجرای طرح الحاق که ماه ژوئن اعلام شده بود، واکنش‌های شدیدی در کل فلسطین و کشورهای منطقه و اسلامی به وجود آمد و همین امر موجب شد نتانیاهو تا حدی از دیدگاه اولیه خود عقب‌نشینی کند اما هیچ‌گاه آن را از دستور کار خارج نکرد. بیان این طرح به معنی کنار گذاشتن سازشکاران فلسطینی بود. کسانی که در طول ۲۷ سال مذاکره با رژیم صهیونیستی به تشکیل دولت مستقل فلسطینی در کرانه باختری دل بسته بودند مشاهده می‌کردند که مکان تشکیل دولت مستقل فلسطینی همچون دیگر مناطق فلسطین در حال اشغال است. این امر زمینه مهمی در رسیدن گروه‌های فلسطینی به نقطه اتحاد بود.[۴]
[phps] if ( get_post_meta($post->ID, 'stitr2', true) ) : [/phps] [quote align="left"] [phps] echo get_post_meta($post->ID, "stitr2", true);[/phps] [/quote] [phps] endif; [/phps]
- معامله قرن و مخالفت با طرح دو دولت
سال ۲۰۱۷ هنگامی که دونالد ترامپ به ریاست جمهوری آمریکا رسید طرف‌های بسیاری در رژیم صهیونیستی شروع به شادمانی کرده، اعلام کردند دیگر فلسطینی‌ها باید دولت مستقل فلسطینی را به فراموشی بسپارند. براساس توافقنامه اسلو ۱۹۹۳، سازشکاران فلسطینی با رژیم صهیونیستی بر مبنای طرحی تحت عنوان دو دولت- که از سوی بوش پدر اعلام شده بود- راه‌حل مسئله فلسطین را در تشکیل دو دولت در فلسطین، یکی یهودی و دیگری فلسطینی، اعلام کرده بودند. این مبنا در توافقنامه اسلو از سوی دو طرف پذیرفته و امضا شده بود. اما با روی کار آمدن ترامپ او با ارائه طرحی تحت عنوان «معامله قرن» اقدام به راه‌حل جدیدی از جانب خود کرد که در آن دیگر تشکیل دولت فلسطینی در فلسطین وجود نداشت.[۵] مقاومت – که از ابتدا با هرگونه مذاکره مخالف بود- این راهکار آمریکایی‌ها را از پایه رد می‌کرد اما این سازشکاران فلسطین بودند که طی ۲۷ سال مذاکره با رژیم صهیونیستی روی این راهکار مانور می‌دادند. ترامپ با آوردن معامله قرن تمام آن‌چه طی ۲۷ سال سازشکاران فلسطینی روی آن تمرکز کرده بودند را به کنار گذاشت و دیدگاه جنبش صهیونیزم مبنی بر تشکیل یک دولت یهودی در فلسطین را به عنوان تنها راه‌حل مسئله فلسطین بیان کرد.[۶] این مسئله بخشی از فلسطینی‌ها را که از مقاومت جدا شده بودند به این نتیجه رساند که مذاکره هیچ نتیجه‌ای نداشته است.
منطقه‌ای
در عرصه منطقه‌ای مهمترین مسئله‌ای که موجب به وجود آمدن این نشست مشترک شد اقدامی بود که امارات متحده عربی در عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی صورت داد. امارات متحده عربی به عنوان یکی از دولت‌هایی که به طرح ابتکار صلح عربی عربستان در حل مسئله فلسطین استناد می‌کرد عملاً برخلاف طرح ابتکار صلح عربی قدم برداشت. براساس طرح ابتکار صلح عربی که عربستان سال ۲۰۰۲ ارائه کرد برقراری روابط با رژیم صهیونیستی پس از تشکیل دولت مستقل فلسطینی در کرانه باختری باید صورت می‌گرفت اما امارات متحده عربی بدون التزام به تعهدی که در اتحادیه عرب بر اجرای طرح ابتکار صلح عربی داده است اقدام به عادی‌سازی روابط کرد.[۷]
از سوی دیگر امارات متحده عربی همواره مدعی حمایت از فلسطین و حکومت خودگردان فلسطین بوده است و با وجود این ادعا دست به اقدامی زد که خیانت به فلسطین و کسانی است که سال‌ها در قالب‌های مختلف، مدعی حمایت از آنها بوده است. این مسئله به شدت بر گروه‌های فلسطینی تأثیر گذاشت و موجب شد آنها گردهم جمع شده، با کنار گذاشتن اختلافات به سراغ یک نقطه مشترک و وحدت بروند.
بین‌المللی
- تعطیلی دفتر سازمان آزادی بخش فلسطین در نیویورک
سال ۲۰۱۸ ایالات متحده آمریکا اقدام به تعطیلی دفتر سازمان آزادی بخش فلسطین در واشنگتن کرد. سازمان آزادی بخش فلسطین از سال ۱۹۷۲ رسماً به عنوان تنها نماینده قانونی فلسطین در سازمان ملل به جهانیان معرفی شده است. این اقدامِ آمریکا به معنای از بین بردن تنها نماینده قانونی ملت فلسطین در آمریکا بود تا یک ملت را از عرصه بین‌الملل حذف کند. این امر یکی از نکاتی بود که به شدت بر جناح سازشکار تأثیر گذاشت تا بیشتر به فکر همراهی با فلسطینی‌ها و گروه‌های فلسطینی باشد به جای آن‌که به آمریکا و سازمان ملل دل ببندد. در حقیقت آمریکا با این اقدام نشان داد برای از بین بردن چیزی به نام ملت فلسطین برنامه‌ای هدفمند و درازمدت را دنبال می‌کند.[۸]
- تعطیلی آژانس کمک به آوارگان فلسطینی در سازمان ملل
با روی کار آمدن ترامپ در سال ۲۰۱۷ یکی از اقداماتی که از سوی دولت وی پیگیری شد تعطیلی آژانس کمک به آوارگان فلسطینی سازمان ملل، آنروا بود. آژانس آنروا با داشتن ساختاری در نوار غزه، قدس، کرانه باختری و کشورهایی که آوارگان فلسطینی در آن‌جا در اردوگاه‌های آوارگان زندگی می‌کنند به این آوارگان خدمات آموزشی و بهداشتی ارائه می‌کند. دولت ترامپ با کاهش بودجه این آژانس تلاش کرد عملاً مسئله آوارگان را حذف کند. هرچند این آژانس به طور کامل تعطیل نشد اما با قطع بودجه‌ای که آمریکا به این آژانس می‌داد معلوم شد آمریکا برای حذف آن گام‌های خود را آغاز کرده است.[۹] این اقدام به شدت بر تمام گروه‌های فلسطینی تأثیر گذاشت چرا که به ناگاه شاهد آن شدند که ایالات متحده در حال از بین بردن جمعیت فلسطینی‌ها و متفرق کردن آوارگانی است که بخش اعظم ملت فلسطین را تشکیل می‌دهند.
نتایج و دستاوردهای نشست
- نزدیک شدن دو جناح سازشکار و مقاومتی در فلسطین برای نخستین بار
مهمترین دستاورد این نشست نزدیک شدن دیدگاه دو جناحی بود که از سال ۱۹۹۳ با امضای توافقنامه اسلو بین سازمان آزادی بخش فلسطین و رژیم صهیونیستی عملاً از هم جدا شده بودند. از همان سال تاکنون هیچ گاه این دو جناح نتوانسته بودند برای رسیدن به هدف نهایی یعنی آزادی فلسطین، کنار هم جمع شوند. آن‌چه از سال ۲۰۰۵ به بعد تحت عنوان نشست‌های آشتی ملی و توافقات برآمده از آن صورت گرفته بود در وجه اول بین دو گروه فتح و حماس بود و در وجه دوم هیچ گاه به موفقیت نرسید. این نشست، نخستین دیدار دو جناح جدا افتاده از هم در فلسطین بود که در آن تمام گروه‌های فلسطینی حضور داشتند و همگی بر ایجاد وحدت رویه تکیه داشتند.
[phps] if ( get_post_meta($post->ID, 'stitr3', true) ) : [/phps] [quote align="left"] [phps] echo get_post_meta($post->ID, "stitr3", true);[/phps] [/quote] [phps] endif; [/phps]
- توافق بر سر تشکیل رهبری واحد فلسطینی
نفس تشکیل چنین اجتماعی بین گروه‌های فلسطینی که قریب سه دهه است گردهم نیامده‌اند یک دستاورد مهم و بی‌نظیر محسوب می‌شود. فلسطینی‌هایی که عملاً در دو جریان مقاومت و سازش قرار گرفته بودند به دلیل عدم اعتقاد به روش و مشی جریان، دیگر حاضر به نشستن کنار هم نبودند. اما در این نشست، گروه‌های فلسطینی علاوه بر اینکه گردهم آمدند بر سر تشکیل یک رهبری واحد فلسطینی در قالب سازمان آزادی بخش فلسطین نیز توافق کردند. اگر این توافق به نتیجه عملی و میدانی منجر شود قطعاً خواهد توانست به آزادی فلسطین ختم شود.
- زنده شدن دوباره پرونده آشتی ملی
براساس اختلافاتی که در آخرین نشست‌های آشتی ملی در سال ۲۰۱۹ بین جنبش‌های فتح و حماس بروز پیدا کرد از آن‌جا که مصر میانجی و مسئول برگزاری نشست‌های آشتی ملی بود به دلیل جانبداری‌هایی که از ابومازن کرد و برخی بندها که تلاش داشت در آشتی ملی بگنجاند این نشست‌ها نیمه‌تمام رها شده بود اما با نزدیک شدن گروه‌های فلسطینی به یکدیگر و سخنان ابومازن این نشست‌ها با امید بیشتری برای رسیدن به موفقیت در حال شکل‌گیری و آغاز است.
چشم‌انداز کارایی تشکیل کمیته‌های مورد توافق در جهت اهداف یاد شده
آن‌چه در این نشست برای تشکیل کمیته‌های مشترک مورد توافق گروه‌های فلسطینی قرار گرفت یک نقطه قوت و موفقیت به حساب می‌آید. تشکیل کمیته‌ها نیز محتمل است چرا که پیش از این در جریان نشست‌های آشتی ملی فلسطین طی سال‌های ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۷ سابقه داشته است و کمیته‌هایی شبیه به کمیته‌های مورد توافق در این نشست تشکیل شده‌اند. اما میزان کارایی این کمیته‌ها منوط به ادامه مسیر از سوی جناح سازش است.
در کمیته‌هایی که طی سال های ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۷ در جریان آشتی ملی فلسطین تشکیل شد، کمیته‌ها زمانی به بن بست رسیدند و کارایی خود را از دست دادند که جناح سازش با فشارهایی که از سوی آمریکا و رژیم صهیونیستی بر آنها اعمال می‌شد خواسته‌هایی را مطرح می‌کرد که در توافق دو طرف وجود نداشت؛ مثلاً درخواست تحویل سلاح مقاومت به دستگاه امنیتی حکومت خودگردان را داشتند. تا زمانی که خواسته‌های جناح سازش تغییر نیابد و آنها به دلیل خیانتی که از جانب آمریکایی‌ها و هم پیمانان عرب آنها دیده‌اند بر همین مواضع وحدت‌گرای خود تأکید داشته باشند می‌توان به کارایی کمیته‌های تشکیل شده امیدوار بود. اما اگر در هر زمان به هر دلیل جناح سازش از وحدت با گروه‌های فلسطینی روی گردان شود آن زمان را می‌توان پایان کارایی کمیته‌های نامبرده تلقی کرد.
توجه به این نکته ضروری است که با خیانت‌هایی که حامیان سازش طی سال‌های گذشته دیده‌اند اکنون با کنار گذاشتن این جناح از سوی آمریکایی‌ها عملاً در جناح سازش شکافی اساسی ایجاد شده که حتی در صورت عقب‌نشینی جناح سازش از موضع کنونی خود احتمالاً بخشی از آنها در کنار گروه‌های متحد شده فلسطینی باقی بمانند. چرا که دیگر چیزی از سازش و مذاکره باقی نمانده که بخواهند روی آن چیزی بنا کنند. ضمن آن‌که پیروزی‌های مقاومت طی سال‌های گذشته نیز بر تقویت ناکارآمدی سازش بی‌اثر نبوده است.
– آثار و پیامدهای نشست برای محور مقاومت و معادلات منطقه
۱- اثبات حقانیت نگاه مقاومت
کمترین اثری که این نشست برای محور مقاومت دارد، اثبات حقانیت دیدگاه محور مقاومت است. محور مقاومت همواره از سوی صهیونیست‌ها به خشونت‌طلبی متهم می‌شد. در حالی که دیدگاه محور مقاومت بر حقانیت دفاع از خود برای رسیدن به حقوق حقه و اولیه فلسطینی‌ها استوار بوده است. این دیدگاه از سوی سازشکاران فلسطینی که مدعی مبارزه مسالمت‌آمیز علیه رژیم صهیونیستی از طریق گفتگو بودند به چالش کشیده می‌شد. اما امروز با عقیم ماندن تمام اقدامات سازشکاران برای همگان حقانیت دیدگاه مقاومت به اثبات رسید و اینکه رژیم صهیونیستی فقط با زبان مقاومت از اشغالگری و جنایت عقب‌نشینی خواهد کرد.
- تشکیل ائتلاف واحد فلسطینی در منطقه
با شکافی که از سال ۱۹۹۳ در پی امضای توافقنامه اسلو بین گروه‌های فلسطینی به وجود آمد همواره نگاه سازشکارانه که بر مبنای مذاکره با رژیم صهیونیستی شکل گرفته بود موجب شد در فلسطین دو مسیر برای حرکت به سمت آرمان فلسطین توسط خود فلسطینی‌ها وجود داشته باشد. اما ائتلافی که طی این نشست به وجود آمد برای نخستین بار همه فلسطینی‌ها را گرد یک مجموعه جمع کرد و موجب شد همگی به دنبال رسیدن به یک روش برای رسیدن به حقوق خود باشند. هرچند تا دستیابی به آن روش واحد و تلاش همه گروه‌ها برای عمل براساس آن، مسیری دشوار پیشِ روی فلسطینی‌ها قرار دارد اما رسیدن به نقطه‌ای که همه گروه‌های فلسطینی یک ائتلاف تشکیل دهند خود یک پیروزی بزرگ محسوب می‌شود.
[phps] if ( get_post_meta($post->ID, 'stitr4', true) ) : [/phps] [quote align="left"] [phps] echo get_post_meta($post->ID, "stitr4", true);[/phps] [/quote] [phps] endif; [/phps]
- تمرکز بر توان فلسطینی- فلسطینی برای آزادی فلسطین
یکی از نکاتی که هم در گردهم آمدن گروه‌های فلسطینی و هم پس از برگزاری نشست متشرک نمود فراوان داشت این بود که گروه‌های فلسطینی به این نتیجه رسیده‌اندکه برای آزادی فلسطین باید بر توان تمام فلسطینی‌ها اعتماد و تمرکز کنند. اینکه برخی کشورها و جریان‌ها حامی فلسطین و فلسطینی‌ها بوده‌اند نباید مبنای این اقدام قرار گیرد که فلسطینی‌ها امور خود را به این طرف‌های حامی واگذار کنند. در حقیقت شاید مهمترین نتیجه به دست آمده از این نشست همین مسئله باشد.
در جریان اشغال فلسطین از سال ۱۹۴۸ فلسطینی‌ها همواره امور خود را به برخی طرف‌های منطقه‌ای و بین‌المللی واگذار کرده‌اند و همواره از سوی همین طرف‌های ثالث ضربه خورده‌اند. اینکه فلسطینی‌ها به این نتیجه رسیده‌اند که هیچ کس جز فلسطینی‌ها نمی‌تواند آزادی فلسطین را رقم بزند و این فلسطینی‌ها هستند که باید برای فلسطین تصمیم بگیرند مهمترین نتیجه‌ای است که اگر فلسطینی‌ها در مسیر آن گام بردارند قطعاً با شکست‌هایی که تا کنون مواجه شده‌اند مواجه نخواهند شد و فلسطین به زودی آزاد خواهد شد.
جمع‌بندی
نشست مشترک گروه‌های فلسطینی در بیروت و رام الله اقدامی بی‌نظیر در تاریخ اشغال فلسطین است. این اقدام به رغم آن‌که از خلأهایی برخوردار است و مواضع مطرح شده از سوی برخی شرکت‌کنندگان در آن هنوز شبهاتی را در خصوص موفق بودن آن مطرح می‌کند اما یک موفقیت جدی و چشم‌گیر در عرصه فلسطین محسوب می‌شود. حضور تمام گروه‌های فلسطینی در یک نشست مشترک، تأکید همه گروه‌ها بر ضرورت وحدت رویه و تصمیم‌گیری و تصمیم برای ایجاد یک رهبری واحد برای فلسطین مؤلفه‌های بی‌نظیر بودن و نشانه‌های امیدواری برای به نتیجه رسیدن این نشست هستند. این نشست تا زمانی که مواضع گروه‌های شرکت‌کننده در آن همین مواضع اعلام شده باشد برای رسیدن به نتایج عملی راه کوتاهی در پیش خواهد داشت. اما اگر به هر دلیل و با هر بهانه‌ای از سوی برخی گروه‌ها به نتیجه عملی هم منجر نشود به عنوان یک نشست که مبنایی برای دیدارهایی مشابه می‌تواند قرار گیرد قابل‌توجه و مهم است و یک موفقیت محسوب می‌شود.
منابع
[۱] وفا، «ترأس اجتماع الأمناء العامین للفصائل: الرئیس یدعو لحوار وطنی شامل وحرکتی فتح وحماس للشروع فی حوار لإقرار آلیات إنهاء الانقسام»، ۳/۹/۲۰۲۰ ، فی:
https://wafa.ps/Pages/Details/8680
[۲] المنار، «البیان الختامی لإجتماع الأمناء العامین للفصائل الفلسطینیه: تفعیل المقاومه وإقامه دوله فلسطین على کامل الأرض المحتله (محدث وشامل)»، ۴سپتامبر۲۰۲۰- نگاه کنید به :
[۳] – الجزیره، «ماذا یعنی نقل السفاره الأمیرکیه للقدس؟» ۱۴/۵/۲۰۱۸، فی:
[۴] الجزیره، «ضم الضفه الغربیه: نموذج إسرائیلی جدید “للحل” فی فلسطین»، ۱۴/۰۶/۲۰۲۰، فی:
https://studies.aljazeera.net/ar/article/4701
[۵] Middleeastmonitor, “Deal of the century offers non-sovereign Palestinian state”, January 27, 2020, at: https://www.middleeastmonitor.com/20200127-deal-of-the-century-offers-non-sovereign-palestinian-state/
[۶] – The Jerusalem Post, “The ‘Deal of the Century’: What are its key points?”, JANUARY 29, 2020, At: https://www.jpost.com/arab-israeli-conflict/the-deal-of-the-century-what-are-its-key-points-615680
[۷]– Washingtoninstitute, “How Gulf Arab “Exasperation” with Endless Conflict Led to UAE-Israel Normalization”, August 20, 2020: at: https://www.washingtoninstitute.org/fikraforum/view/how-gulf-arab-exasperation-with-endless-conflict-led-to-uae-israel-normaliz
[۸] بی بی سی العربی، «الخارجیه الأمریکیه تعلن إغلاق مکتب بعثه منظمه التحریر الفلسطینیه فی واشنطن»، ۱۰ سبتمبر ۲۰۱۸، فی:
https://www.bbc.com/arabic/world-45473987
[۹]– رویترز،«الأونروا تقلص عجز میزانیتها بعد قرار أمریکا وقف تمویلها»، SEPTEMBER 28, 2018، فی:
https://www.reuters.com/article/unrwa-budget-ea6-idARAKCN1M72U7
