نهمین نشست کمیسیون مشترک امارات متحده عربی و جمهوری آذربایجان در هفته اخیر در شهر شوشا در قرهباغ برگزار گردید و در آن هیاتهای دولتی و خصوصی به ریاست وزرای اقتصاد دو کشور دیدار و گفتگو کردند. منابع خبری حوزههای گفتگو در این نشست و توافقات انجام پذیرفته را مرتبط با حوزههای مختلف دانستهاند. به طور جزئیتر، مذاکره در موضوعات کارآفرینی، بنگاههای کوچک و متوسط، اقتصاد نوین، گردشگری، هوانوردی، فناوری، نوآوری، کشاورزی، امنیت غذایی، لجستیک، فرهنگ، انرژی، انرژی تجدیدپذیر و سرمایهگذاری در دستور کار این نشست قرار داشته است.
پیوندهای اقتصادی میان امارات متحده و جمهوری آذربایجان در سالهای اخیر به سرعت در حال گسترش است. امارات متحده عربی اولین شریک تجاری جمهوری آذربایجان در میان کشورهای عربی است و 40 درصد از تجارت جمهوری آذربایجان با جهان عرب را در بر میگیرد. تجارت دوجانبه در سالهای گذشته رشدی بسیار سریع داشته است. در سال 2023، ارزش تجارت غیرنفتی میان دو کشور از 1.64 میلیارد دلار عبور کرده که رشد قابلتوجه 68 درصدی نسبت به دوره مشابه سال گذشته نشان میدهد. همچنین، بررسیهای اولیه نشان میدهد که دو کشور در فاصله ژانویه تا آوریل 2024 قریب به 617 میلیون دلار تجارت دوجانبه در حوزه غیرنفتی داشته اند که این رقم نیز 62 درصد بیشتر از مدت مشابه سال گذشته است.
همکاریهای امارات و آذربایجان به حوزه تجارت منحصر نمیشود. امارات متحده عربی بزرگترین سرمایهگذار عربی و هفتمین سرمایهگذار بینالمللی در جمهوری آذربایجان است و مقدار سرمایهگذاری امارات در این کشور تا پایان سال 2022 معادل 1.1 میلیارد دلار بوده است. این سرمایهگذاریها در حال گسترش است و موضوع انرژی در قلب همکاریهای دو کشور قرار گرفته است. علیرغم اینکه هر دو کشور در زمره تولیدکنندگان سوختهای فسیلی به حساب میآیند، پیوند گستردهای میان آنها برای توسعه پایدار از طریق اتکا بر انرژی تجدیدپذیر ایجاد گردیده است. در چارچوب این همکاری راهبردی و در حاشیه رویداد هفته انرژی در باکو بود که در اکتبر 2023، سه پروژه جدید در حوزه انرژی تجدیدپذیر میان شرکت مصدر ابوظبی و شرکت نفت دولتی آذربایجان با مجموع ظرفیت یک گیگاوات مورد توافق قرار گرفت. این سه پروژه عبارتند از:
- نیروگاه خورشیدی بیلهسوار به ظرفیت 445 مگاوات؛
- نیروگاه خورشیدی نفت چاله به ظرفیت 315 مگاوات؛
- نیروگاه بادی آبشرون-قرهداغ به ظرفیت 240 مگاوات.
شرکت اماراتی مصدر پیشتر اقدام به سرمایهگذاری 262 میلیون دلاری در اولین نیروگاه خورشیدی جمهوری آذربایجان با ظرفیت 230 مگاوات در قرهداغ نموده بود. این نیروگاه در ماههای پایانی سال 2023 به بهرهبرداری رسید و اکنون بزرگترین نیروگاه برق خورشیدی در حاشیه دریای خزر و حوزه کشورهای همسود به شمار میرود. علاوه بر این، مصدر و شرکت عربستانی آکوا برای سرمایهگذاری مشترک در مجموعهای از نیروگاههای تجدیدپذیر به ظرفیت مجموعا 500 مگاوات در جمهوری خودمختار نخجوان با آذربایجان به توافق رسیده اند.
ظرفیت نصب شده تولید جمهوری آذربایجان بیش از 7.5 گیگاوات است که از این میزان 6.5 گیگاوات با سوختهای فسیلی (نفت و گاز) تولید میشود و 1.1 گیگاوات آن به صورت برقآبی است. بنابر تاکنون سهم روشهای تجدیدپذیر در تولید برق جمهوری آذربایجان ناچیز بوده است. جمهوری آذربایجان به منظور اجرای تعهدات خود بر مبنای معاهده پاریس، برای رساندن سهم انرژی تجدیدپذیر در تولید برق به 30 درصد تا سال 2030 هدفگذاری نموده است و شرکت اماراتی مصدر مبدل به مهمترین بازیگر در تحقق این هدف شده است. علاوه بر آذربایجان، گرجستان، رومانی و مجارستان نیز حامیان احداث یک کریدور انرژی سبز از قفقاز تا اروپا به شمار میروند که این مساله بر جذابیت سرمایهگذاری در این حوزه برای امارات متحده عربی میافزاید.
