تله درآمد متوسط
#اکوتبیین
کشورهای با درآمد متوسط که قریب به 6 میلیارد نفر از جمعیت جهان را در بر می‌گیرند، علیرغم به کارگیری ابزار سرمایه‌گذاری به شکل گسترده در مسیر خود برای رسیدن به سطح درآمد بالا با مشکل مواجه اند.
گزارش توسعه جهانی 2024 از گروه بانک جهانی با عنوان «تله درآمد متوسط» بر این نکته انگشت می‌گذارد که از دهه 90 میلادی تاکنون، تنها 34 کشور موفق به عبور از این سطح به سطح درآمد بالا شده اند که یک سوم آنها نیز یا منتفعین ادغام در اتحادیه اروپا هستند و یا به تازگی منابع نفتی کشف کرده‌اند.
در مقابل، 108 کشور در تله درآمد متوسط گرفتار شده اند که قدرت‌هایی همچون چین، هند، برزیل و آفریقای جنوبی در این زمره‌اند.
بانک جهانی درآمد سرانه 1136 تا 13845 را در ردیف درآمد متوسط دسته‌بندی می‌کند و عمده این کشورها در دهه‌های گذشته علیرغم سرمایه‌گذاری و سایر تلاش‌های پیوسته، به تله‌ای در حوالی ده درصد تولید ناخالص داخلی سرانه در ایالات متحده، یعنی هشت هزار دلار، برخورد می‌کنند.
رسیدن به سطح درآمد بالا در وضعیت کنونی به سبب بدهی بالا و پیری جمعیت در کشورهای در حال توسعه و ظهور فزاینده رویکرد حمایت‌گرانه در اقتصادهای توسعه‌یافته سخت‌تر از قبل شده است.
پیشنهاد بانک جهانی برای خروج از این تله اتخاذ مجموعه‌ای از رویکردهای سیاستی پیچیده و چندوجهی است که راهبرد «3i» نامیده شده است و از سه جز سرمایه‌گذاری (Investment)، تزریق (Infusion) و نوآوری (Innovation) تشکیل می‌شود.
علاوه بر این، بانک جهانی باتکای تجربه 33 کشور پیش‌گفته به سه توصیه سیاستی مشخص برای خروج از تله درآمد متوسط ارائه نموده است:
– مدیریت منافع مقرره که به معنای مداخلاتی است که مقامات و گروه‌های مستقر را در یک فضای رقابتی قرار می‌دهد؛
– تشویق شایستگی که به معنای بهره‌برداری بهینه از نیروی انسانی شایسته است؛
– اجماع سازی از بحران‌ها که به معنی جلب موافقت عمومی برای اجرای سیاست‌های سختگیرانه با بهره‌گیری از اجماع موجود درباره شرایط بحرانی در حوزه‌های مختلف بالاخص محیط زیست است.
