با تمرکز بر جهان اسلام و به منظور فهم راحتتر و بهتر دو بحرانِ حکمرانی و بحران نظام جهانی، میتوانیم از نموداری با دو محور فرضی استفاده کنیم: محور افقی که دربردارنده رقابت کشورهای اسلامی با مرکزیت چهار کشور ایران، عربستان سعودی، ترکیه و مصر است و نیز محور عمودی که شامل تلاش هرکدام از قدرتهای منطقهای اسلامی برای به دست گرفتن رهبری جهان اسلام، رقابت با ایدئولوژی لیبرال دموکراسی غرب و در نهایت کسب هژمونی منطقهای برای ایفای نقشی بالاتر در هرم نظام جهانی است.
-
اندیشکده راهبردی تبیین
6 آذر 1393
بدون دیدگاه
هرچند داعش بر شکاف هویتی و فرقهای در عراق و سوریه عمل میکند و این بسترها در اردن وجود ندارد، اما در محور جنبههای اقتصادی از یک طرف و ماهیت نقش اردن و میزان مشارکتش در ائتلاف بینالمللی علیه داعش در طرف دیگر، نگرانیهای بسیاری وجود دارد. به نظر نمیرسد که در کوتاهمدت داعش برای اردن خطرساز شود، اما اردن در مرکز ایدئولوژی توسعهطلبانه و برنامههای استراتژیک داعش قرار دارد و اگر یک استراتژی بینالمللی موثر علیه داعش شکل نگیرد، اردن با یک تهدید واقعی مواجه میشود.
نتانیاهو و وزرای تندرواش، با تصویب لایحه «دولت- ملت یهودی» و قوانین ضد انسانی دیگر (که نمونه آن را میتوان در قوانین تخریب منازل و عدم بازگرداندن پیکر شهدای فلسطینی به خانوادههایشان مشاهده نمود) در این برهه زمانی میخواهند بهطرف فلسطینی نشان دهند که حاضر به عقبنشینی و دادن کمترین امتیازی بهطرف فلسطینی نیستند، پس بهتر است که از هرگونه اعتراض و مقاومتی دست برداشته و تسلیم خواستههای اسرائیلی شوند.
روابط عربستان سعودی بر خلاف تنشها و چالشهای چند سال گذشته اکنون با ایجاد برخی تعاملات بین دو کشور تا حدی از فضای پرتنش گذشته فاصله گرفته است. موضوعی که از عوامل مختلفی که به آنها اشاره شد ناشی شده و امکان تداوم تنش بیشتر در روابط را برای هر دو کشور سخت و پرهزینه ساخته است. با این حال این بهبود نسبی در روابط و کاهش سطح تنش را نمیتوان به مفهوم پایان یافتن تمامی مسائل و اختلافات گذشته دو کشور و ورود به روابطی کاملا دوستانه و یا استراتژیک قلمداد کرد.