♦️ تفسیر آمریکا از مکانیسم ماشه
📝#تحلیل_کوتاه
🔹 دولت آمریکا پس از ناکامی در تمدید تحریم تسلیحاتی ایران درصدد فعال‌سازی مکانیسم ماشه و نابودی برجام پیش از انتخابات ریاست‌جمهوری است. عمده کارشناسان حقوق بین‌الملل معتقدند آمریکا به دلیل خروج از برجام، نمی‌تواند از این امکان استفاده کند. ولی دولت ترامپ تفسیری دیگری دارد.
🔸 تحلیل‌گران حامی دولت ترامپ معتقدند آمریکا به استناد متن قطعنامه ۲۲۳۱، «مشارکت‌کننده در برجام» خوانده شده و می‌تواند ایران را به نقض فاحش تعهدات برجامی متهم کرده و شکایت‌نامه‌ای تسلیم شورای امنیت کند. سپس اگر تا یک ماه قطعنامه‌ای مبنی بر «تداوم توقف تحریم‌ها» توسط هر یک از کشورهای عضو برجام ارائه شود، با وتوی آمریکا روبرو شده و اگر هم چنین قطعنامه‌ای ارائه نشود، به طور خودکار پس از گذشت ۳۰ روز، تحریم‌های سازمان ملل بازمی‌گردند.
🔸 این در حالی است که فرآیند فعال‌سازی مکانیسم ماشه جزیی از متن برجام است که طبق آن با شکایت به کمیسیون مشترک و سپس وزرای امور خارجه کشورهای عضو برجام رخ می‌دهد. ولی آمریکا در اردیبهشت ۱۳۹۷، صراحتاً به «مشارکت در برجام» خاتمه داده است.
🔸 در این مرحله اعضای شورای امنیت می‌توانند قطعنامه‌ای طرح کنند که حق استفاده از مکانیسم ماشه را برای آمریکا لغو کند. اختلاف تفسیر حقوقی در آن است که سایر مشارکت‌کنندگان در برجام، این قطعنامه را به این دلیل که درباره پیوست یکی از قطعنامه‌هاست، موردی «آیین‌نامه‌ای» قلمداد می‌کنند که قابل وتو نیست و صرفاً با اکثریت و اقلیت عددی سنجیده می‌شود.
🔸 آمریکا معتقد است این قطعنامه «ماهوی» و قابل وتوست. پس باز هم مکانیسم ماشه کار خواهد کرد. در این مرحله تنها اقدام مقابله‌جویانه با زیاده‌خواهی آمریکا این است که شکایت‌نامه آمریکا در دستور کار شورای امنیت قرار نگیرد که این امر بر عهده رییس دوره‌ای شورا، یعنی سفیر اندونزی است.
🔸 ولی مسأله اینجاست که آمریکا ۳۰ روز پس از ارسال شکایت، مدعی فعال‌سازی مکانیسم ماشه خواهد شد. در حالی که هیچ روندی را طی نکرده است. اینجا اعتبار شورای امنیت خدشه‌دار شده و تنها نهادی که مصوباتش در سطح جهانی تا حدی ضمانت اجرایی داشته، متزلزل می‌شود. امری که در بلندمدت به زیان همه اعضای دائم آن خواهد بود.
🔸 این نقطه‌ای است که دیپلماسی فعال ایران می‌تواند به کار بیاید. زیرا مخالفت اعضای کنونی برجام با اقدام آمریکا به دلیل علاقه به ایران و یا برجام نیست بلکه باید جهت حفظ اعتبار شورای امنیت برای منافع‌شان در آینده، مخالف این موضوع باشند. ایران در این مرحله می‌تواند برای اقناع آنان به عدم پیروی از منویات آمریکا پس از ادعای فعال‌سازی مکانیسم ماشه وارد عمل شود.
☘️ اندیشکده راهبردی تبیین🌿
▫️@Tabyincenter
