عوامل مؤثر بر پایداری توافق هسته‌ای

با توجه به بن‌بست کنونی در مذاکرات هسته‌ای، به نظر می‌رسد حتی در صورتی که توافق هسته‌ای احیا شود، پایداری آن دشواری‌های بسیاری داشته باشد. مؤلفه‌هایی که در خصوص تداوم توافق هسته‌ای مؤثر هستند را می‌توان چنین برشمرد:

 

1️⃣ سیاست داخلی آمریکا
جمهوری‌خواهان توافق هسته‌ای را میراث ناکارآمد دولت اوباما قلمداد می‌کنند و استقرار احتمالی آنان در دو سال آتی در کنگره و کاخ سفید، احتمال خروج دوباره آمریکا از توافق و یا حداقل بدعهدی‌های مکرر و در نتیجه عدم انتفاع ایران از آن را افزایش خواهد داد.

2️⃣ گذشت زمان
هر چه بازه اجرای توافق به غروب‌های هسته‌ای نزدیک گردد، زیاده‌خواهی‌های آمریکا و متحدانش در اروپا و غرب آسیا درباره تداوم محدودیت‌ها افزایش خواهد یافت. این مسأله می‌تواند احتمال استفاده آمریکا از مکانیسم ماشه و یا اِعمال همان تحریم‌ها با برچسب‌های دیگر برای افزایش فشار بر ایران را افزایش دهد.

3️⃣ تشدید مواجهه آمریکا با روسیه و چین
بحران اوکراین و احتمال تشدید تنش‌های آمریکا با چین در حوزه آسیاپاسیفیک، می‌تواند اراده آمریکا و اروپا برای حفظ منافع ایران از برجام را نیز تحت‌الشعاع قرار دهد. زیرا از منظر آنان، تهران قدرتی است که هم‌سو با روسیه و چین، درصدد به چالش کشاندن هژمونی غرب برآمده و تقویت اقتصاد آن می‌تواند مفرّی برای مسکو جهت خنثی‌سازی تحریم‌ها و منبعی برای پکن برای تأمین انرژی باشد.

✅ با توجه به موارد مذکور، به نظر می‌رسد شکنندگی و ناپایداری توافق هسته‌ای نسبت به قبل افزایش یافته است. بنابراین حتی در صورت احیای توافق، حفظ اهرم‌های توان‌مندی هسته‌ای و امکان تسریع در بازگشت به شرایط پیش از توافق برای بازدارندگی در برابر بدعهدی‌های آمریکا و اروپا، امری ضروری است. البته مناسب است که سناریوهای احتمالی برای فروپاشی توافق نیز مد نظر قرار بگیرد.

☘️ اندیشکده راهبردی تبیین🌿

@Tabyincenter

ارسال دیدگاه