ایران و افغانستان؛ یک سال پس از استقرار طالبان

 ایران مدت‌ها قبل از خروج آمریکا از افغانستان، گفتگو با نمایندگان طالبان را آغاز کرده بود تا با رویکرد مسالمت‌آمیز، امنیت ملی خود را تأمین نماید. اما ایران و طالبان همچنان در موضوعات مختلف اعم از ترکیب دولت، حقوق شیعیان افغانستان، حق‌آبه هیرمند، امنیت مرزها و مسأله مهاجران، دچار اختلاف هستند. در ارزیابی سیاست ایران، نکاتی قابل ذکر است.

#تحلیل_کوتاه

🔸 ایران تلاش نموده تا رویکردی چندجانبه به سیاست تعاملی خود ببخشد. برگزاری نشست «همسایگان افغانستان» در تهران و ارتقای روابط با کشورهای آسیای میانه، نمودی از این تلاش‌ها بود. اما به نظر نمی‌رسد یک اقدام جدی درباره افغانستان، بدون جلب نظر مساعد چین و روسیه و بدون همراهی پاکستان، عملیاتی باشد.

🔸 گویا ایران، اقتضای تعامل با طالبان را محدودسازی روابط تهران با دیگر بازیگران داخلی افغانستان قلمداد کرده است. مسئولان دیپلماتیک ایران صرفاً دیدارهای معدودی با حامد کرزی و عبدالله‌عبدالله داشته‌اند و سعی نکرده‌اند از روابط خود با گروه‌هایی نظیر «جمعیت اسلامی» و «جبهه ملی مقاومت» به عنوان اهرم فشاری بهره‌مند شود.

🔸 عدم تلفیق هوشمندانه و کاربرد تؤأمان ابزارهای سخت، نیمه‌سخت و نرم را می‌توان نقصی برای سیاست ایران در قبال طالبان دانست. اقدامات پیش‌دستانه نظامی در مرزها، تهدید و یا اِعمال مجازات‌های اقتصادی و هم‌چنین تلاش برای بهره‌مندی از ظرفیت عظیم مهاجران افغانستانی داخل ایران از جمله گزینه‌ها در این خصوص است.

🔸 اهمیت افغانستان برای امنیت ملی ایران – جز اینکه از بابت همسایگی و مسائل مرتبط با آن می‌باشد – می‌بایست از منظر رقابت قدرت‌های بزرگ نیز نگریسته شود. در راستای ارزیابی و تدوین یک سیاست جامع در قبال افغانستان لازم است نقش و تأثیر تحولات این کشور بر اقتصاد سیاسی بین‌الملل و امنیت منطقه‌ای به طور کامل مورد ارزیابی قرار بگیرد.

☘️ اندیشکده راهبردی تبیین🌿

▫️@Tabyincenter

ارسال دیدگاه