اندیشکده ORF هند
ترور اسماعیل هنئیه رئیس دفتر سیاسی حماس در تهران ساعاتی پس از حضور او برای تحلیف مسعود پزشکیان اتفاق دردناکی بود. هنیه که پس از 7 اکتبر هدایت بسیاری از مذاکرات سیاسی حماس را بر عهده داشت در قطر زندگی می‌کرد و بین مصر و ایران در تردد بود. او پیشانی حماسی بود که حالا خود را کانون مقاومت فلسطینی معرفی می‌کرد.
پس از مرگ او، غرب آسیا به سمت یک سقوط آزاد حرکت کرده است. انتظار می‌رود کشته شدن او در قلب تهران، پاسخی محکم از جانب ایران در پی داشته باشد حتی اگر قدرت شیعه در مقابل دشمن را ضعیف جلوه بدهد. محور مقاومت که از حمایت ایران برخوردار است، ایران را به سمت پاسخ مستقیم و قطعی سوق می‌دهد. رهبر حزب الله لبنان سیدحسن نصرالله در دومین سخنران خود در چند هفته گذتشه گفت که خونخواهی «قوی و موثر» خواهد بود.
قرائت ژئوپلتیک هند
در میان مارپیچ منطقه‌ای که جامعه جهانی از کنترل آن ناتوان مانده است، هندوستان سطحی از ابهام راهبردی را حفظ نموده و تا امروز هیچ بیانیه مستقیمی درباره رویدادهای مربوط با ترور هنیه ارائه نشده است. حتی عربستان سعودی نیز به نفع حاکمیت ملی ایرانی‌ها بیانیه داده است. این تا حدی زیادی به این معنی است که هند برای از بین رفتن رهبر یک گروه تروریستی همدردی نشان نمی‌دهد. هرچند که هند حماس را در فهرست گروه‌های تروریستی خود شناسایی ننموده است. دهلی‌نو به‌‌صورت تاریخی و از سال 1974 از سازمان آزادی بخش فلسطین (فتح) حمایت کرده است.
ناراندا مودی نخست وزیر هند بلافاصله پس از 7 اکتبر آن را تحت عنوان عملیات تروریستی محکوم نمود. این واقعیت همچنان پابرجاست که دهلی‌نو علی‌رغم این که همچنان بر را‌ه‌حل دو دولتی پافشاری می‌کند، با فلسطین روابط دیپلماتیک دارد و سفارت فلسطین در دهلی‌نو برقرار است و هند از سال 1988 دولت فلسطین را به رسمیت می‌شناسد.
هرچند معادلات ژئوپلتکی از آن زمان تغییرات بسیاری داشته است و به تبع آن، منافع این کشور نیز دستخوش تغییر شده است. هند از سال 1992 که برای نخستین بار سفارت خود را در تل‌آویو افتتاح نمود، روابط خود با اعراب و ایران را اولویت‌بندی نمود. اسرائیل مدت‌های طولانی در پی ایجاد روابط دیپلماتیک کامل با هند بود و در این راستا خود را به‌عنوان یک متحد کلیدی علیه پاکستان معرفی می‌کرد.
با این حال در سال‌های اخیر با مرکزیت یافتن ایده‌های ژئواکونومیک در سیاست خارجی هند، کشورهای عربی به ویژه امارات و عربستان سعودی به عنوان شرکای تجاری و سرمایه‌گذاری بزرگ نقش مهمی در سیاست خارجی هند ایفا کرده‌اند.
خواست و اراده جدید هند چشم‌انداز اقتصادی جدیدی است که باعث عضویت هند در گروه‌های جدید نظیر I2U2 و کریدور هند-خاورمیانه-اروپا (آیمک) می‌شود. البته این دیدگاه فقط متعلق به هند نیست. این سطح از ابهام در پایتخت‌هایی نظیر ابوظبی و ریاض نیز پیگیری می‌شود و باعث تعدیل اقدامات آن‌ها شده است. این ابهام از دو جانب اهمیت دارد. نخست برای حفظ وضعیت اقتصادی و ادامه سیاست‌های موفق تبدیل شدن به هاب اقتصادی و تجاری منطقه‌ای و دوم برای حفظ همبستگی که مردم این کشورها با فلسطینی‌ها دارند. در هر دو زمینه عربستان و امارات موفقیت‌های نسبی داشته اند.
همچنین از منظر نگاه امنیتی هند ایران نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. رویکرد نظری دهلی نو در روابط خود با ایران نگاه به‌عنوان یک دولت همسایه است چنانکه از سال 1947 بوده است. مهمتر از آن ایران یکی از اجزاء تفکر راهبردی هند در دو جبهه به شمار می‌رود: آسیای مرکزی، دوباره از نظرگاه ژئواکونومیک و افغانستان که اثرات امنیتی مستقیمی بر منطقه دارد.
حفظ توازن استراتژیک میان این سه ضلع چالش فزاینده‌ای است. عدم تعهد هند در شکاف‌های سیاسی منطقه معمولا در یک چشم‌انداز مثبت ارزیابی می‌شود. حفظ این موضع هوشمندانه است و هرگونه تلاش برای تغییر آن ذیل هر استدلالی خواه میانجیگیری ای افزایش نفوذ هند در نظم جهانی، اشتباه خواهد بود.
دیدگاه داخلی
یک نگرانی امنیتی کانونی برای هند فارغ از این که چه اتفاقی در غرب آسیا رخ می‌دهد این است که اثرات این اتفاق در داخل هند چیست. سرریز جنگ غزه در هندوستان آن‌گاه آشکار شد که رئیس دفتر سابق سیاسی حماس، خالد مشعل در یک نشست مجازی مهمان تظاهرات حمایت از فلسطین توسط فلسطین جنبش جوانان همبستگی مالاپورام در ایالات کرالا بود.
همچنین در طول ماه محرم تعداد زیادی از گروه‌های شیعه و سنی با فلسطینی‌ها اعلام همبستگی می‌کنند وحتی احساسات ضد اسرائیلی نیز بروز می‌دهند. در منطقه حساسیت برانگیز کشمیر، عزاداران شیعه برای برافراشتن پرچم فلسطین در راهپیمایی خود در سرینگر ذیل قانون ضد تروریسم هند قرار گرفتند. پیشتر در سال 2020 نیز جامعه تشیع تظاهرات اعتراض آمیزی را در واکنش به ترور فرمانده نظامی ایرانی قاسم سلیمانی انجام داده بودند. این موضوع از این باب اهمیت دارد که ارتباط چندانی با روابط بین دولتی و یا حتی تروریسم فرامرزی پاکستانی ندارد. فرقه‌گرایی در میان مسلمانان هند از نظر ایدئولوژیک رایج است اما از نظر سیاسی مطیع است. حفظ وضعیت موجود بسیار مهم است زیرا خطر ظهور مجدد «اسلام سیاسی» را در سیاست اسلام کاهش می‌دهد.
جمع‌بندی
در نهایت چالش‌های موجود در همسایگی هند آن‌قدر شدید و آشکار است که افزودن اتفاقات اخیر غرب آسیا در کنار ملاحظات داخلی در اولویت هند قرار ندارد. با وجود چین و پاکستان به‌عنوان همسایگان قدیمی و مشکل‌ساز هند و بحران‌های جاری در میانمار و بنگلادش در کنار مشکلات دیپلماتیک در سری‌لانکا و مالدیو، ظرفیت دهلی نو به اندازه کافی اشغال شده است و قطعا موضع‌گیری غیرضروری در غرب آسیا قابل اجتناب است.
