اندیشکده راهبردی تبیین – با سفر اعلام نشده و غیرمنتظره دونالد ترامپ به عراق و انتشار تصاویری از دیدار وی با نظامیان آمریکایی در پایگاه الأسد در استان الأنبار، معلوم شد که که آمریکا نهتنها همچنان با چندین هزار نیرو در عراق حضور دارد، که ظاهرا بنا دارد برخی از نیروهای خود در سوریه را نیز در شمال عراق مستقر سازد. بر این اساس، بررسی مسالهی حضور نظامیان آمریکا و تحلیل ابعاد مختلف آن، امری ضروری است.
وضعیت نظامیان آمریکاییِ مستقر در عراق
با خروج سربازان آمریکایی از عراق در دسامبر ۲۰۱۱، ایالات متحده امریکا ماموریت نظامی خود را در عراق بعد از ۹ سال پایان داد. تنها حدود 160 سرباز آمریکایی برای آموزش سربازان عراقی در این کشور باقی مانده بودند.
با آغاز حملات داعش، نیروهای نظامی آمریکایی بار دیگر راهی عراق شدند. در ژانویه ۲۰۱۶ با تصمیم اشتون کارتر، وزیر دفاع وقت آمریکا، نزدیک به ۲۰۰ نیروی ویژه ارتش این کشور با بهانه کمک به ارتش عراق و پیشمرگههای کرد برای مبارزه با داعش وارد عراق شدند. این تعداد به مرور زمان افزایش یافته و به بیش از ۵ هزار نفر رسیده است. گفته شده این نیروها عمدتا برای انجام فعالیتهای مستشاری و آموزشی در عراق حضور دارند.
یک فرمانده نظامی ایالات متحده در ماه اوت گذشته گفته بود: در حال حاضر ما ۵۲۰۰ نیروی نظامی در عراق داریم. «کلنل شان رایان» که یکی از سخنگویان ائتلاف بینالمللی آمریکا علیه داعش است، تاکید کرده بود ما همچنان برای بازسازی مناطقی که تحت کنترل داعش بوده است در عراق میمانیم، زیرا ادامه حضور ما در عراق پس از شکست داعش، به معنای استمرار اقدامات تثبیت کننده در این کشور است[1].
یکی از کارشناسان امنیتی عراق، با اشاره به تعداد پایگاههای نظامی آمریکا در خاک عراق تاکید کرده است که واشنگتن به دنبال افزایش این پایگاهها و نیروهای نظامی خود طی مرحله آتی است. «صفاء الاعسم» در گفت وگو با پایگاه خبری المعلومه اظهار داشت: شمار پایگاههای نظامی آمریکا در استانهای غربی و شمالی نُه عدد است که از طریق آن، آموزش و تجهیز نیروهای نظامی آمریکایی در چارچوب ائتلاف بینالمللی ضد داعش صورت میگیرد. واشنگتن تلاش دارد که شمار این پایگاهها در عراق را در مرحله آتی به دوازده عدد افزایش دهد تا از این راه بر گلوگاههای سیاسی و امنیتی عراق سیطره یابد.[2]
مهمترین پایگاههای آمریکا در عراق عبارتند از: پایگاه هوایی عین الاسد و پایگاه الحبانیه در استان الانبار، پایگاه القیاره در جنوب موصل، پایگاه هوایی التقدم در نزدیکی الرمادی، پایگاه هوایی البلد در استان صلاح الدین، پادگاه التاجی در شمال عراق و چندین پایگاه در مناطق کردی خصوصا کرکوک و اربیل.[3]
آمریکا در ژوئیه ۲۰۱۷ بیش از پنج هزار و ۵۰۰ سرباز به عراق فرستاد که در حدود نیمی از نیروهای مستقر در ائتلاف ضد داعش در عراق محسوب میشوند. پس از آن نیز نیروهای دیگری را به عراق اعزام کرد تا اینکه در پایان ماه دسامبر ۲۰۱۷ بهگفته پنتاگون حدود هشت هزار و ۹۰۰ نظامی آمریکایی در عراق مستقر بودند.
در آن زمان برخی منابع خبری به نقل از مقامات عراقی گفته بودند: بنا بر توافقی که با آمریکا شده نزدیک به ۶۰ درصد از نظامیان این کشور از عراق خارج خواهند شد و حدود چهار هزار نظامی ارتش آمریکا برای ادامه آموزش ارتش عراق در این کشور باقی خواهند ماند.[4]
«جاسم محمد جعفر» یکی از اعضای پارلمان عراق و از شخصیتهای نزدیک به دفتر نخست وزیر این کشور نیز اعلام کرده است که ارتش آمریکا سعی دارد پایگاهی نظامی را در نزدیکی مرزهای عراق و ایران همانند مرز با سوریه در چارچوب بسط و گسترش حضور خود در شمال عراق مستقر نماید.
به گفته وی تمدید ماموریت، تنها گزینهایست که آمریکا میتواند به بهانه آمادهسازی و تجهیز نیروهای محلی، حضور نظامی خود را در عراق پس از نابودی داعش توسعه دهد. آن طور که «جاسم محمد» گفته است برنامه آن ها آمادهسازی کارکنان نیروهای امنیتی عراق، مشاوره نظامی و حمایت از نظامیان است[5].
در دوره جنگ با داعش، تعدادی ازنیروهای آمریکایی دارای مأموریت رزمی بودند. به همین منظور در فوریه ۲۰۱۵ برای نخستین بار بیش از 3 هزار تن از تفنگداران دریایی آمریکا برای عملیات مستقیم علیه داعش در عراق حضور یافته و بخش اعظم آنها در پایگاه عینالاسد در استان الأنبار مستقر شدند. بخش دیگری از این نیروها نیز وارد بغداد شدند تا از سفارت آمریکا در مقابل خطرات آتی داعش محافظت کنند.
به گفته سخنگوی ارتش عراق، آمریکا هیچ پایگاه جدیدی در عراق ایجاد نکرده است و نیروهایش عمدتا در مقرهای سابق و یا پادگان های ارتش عراق مستقر شدهاند. ژنرال «يحيى رسول» درباره پایگاه عین الاسد در استان الانبار گفته است اکثر نیروهای آمریکایی در چارچوب توافق با دولت عراق در این پایگاه حضور دارند.[6]
[phps] if ( get_post_meta($post->ID, 'stitr2', true) ) : [/phps] [quote align="left"] [phps] echo get_post_meta($post->ID, "stitr2", true);[/phps] [/quote] [phps] endif; [/phps]
مشروعیت حضور نظامی آمریکا در عراق
بر اساس توافقنامه امنیتی عراق و آمریکا، ایالات متحده تا سال ۲۰۱۱، باید نیروهای خود را به طور کامل از عراق بیرون میبُرد. لذا هر گونه حضور نظامی پس از این تاریخ فاقد مشروعیت است.
حملات و پیشرویهای داعش در عراق در سال 2014 بهانه تازهای به کاخ سفید داد تا بار دیگر نظامیان خود را وارد خاک این کشور کند. این کار با توافق دولت وقت عراق به ریاست حیدر العبادی انجام شد.
از طرفی، آمریکا یک ائتلاف جهانی ضد داعش تشکیل داده بود و بر اساس قطعنامه 2170 شورای امنیت که ذیل فصل هفتم منشور سازمان ملل در اوت 2014 تصویب شد، دستآویز تازهای برای حضور نظامی در عراق و سوریه یافت.
با پایان یافتن داعش در عراق، حضور نظامی آمریکا در عراق دیگر هیچ توجیه قانونی ندارد. به همین دلیل پس از اعلام پایان نظامی گروهک تروریستی داعش در عراق در اوایل آذرماه ۹۶، بسیاری از احزاب، شخصیتها و رسانههای عراقی با اشاره به منتفی شدن بهانه حضور نظامیان خارجی تحت پوشش ائتلاف بینالمللی مبارزه با داعش در کشورشان، بیش از پیش خواستار خروج این نظامیان که عمدتا نیروهای آمریکایی هستند، شدند.
با استمرار مطالبات برای خروج نظامیان خارجی، پارلمان عراق در مارس 2018 (اسفندماه ۹۶) در مصوبهای از دولت خواست جدول زمانبندی برای خروج نیروهای نظامی خارجی از این کشور تعیین کند، اما تا کنون خبری مبنی بر اقدام دولت عراق در این خصوص منتشر نشده است.
البته «عادل عبدالمهدی» نخست وزیر جدید و فرمانده کل نیروهای مسلح عراق در اظهاراتی به صراحت از مخالفت با رفتارهای دستوری و آمرانه مقامات آمریکا با کشورش خبر داد و حضور نیروهای خارجی را غیرقابل قبول و مخالف قانون اساسی این کشور عنوان کرده بود.
این درحالی است که طی این مدت و بهویژه در ماههای اخیر، گزارشهای مختلف از سوی منابع محلی و اطلاعات میدانی، از افزایش مداوم و گسترده نیروهای نظامی آمریکایی در عراق و گسترش چشمگیر تحرکات آنها بهویژه در خط مرزی عراق با سوریه حکایت دارد. بسیاری از ناظران و شخصیتهای عراق اخیرا نسبت به احتمال جدی طرح جدید آمریکا برای ناامن کردن عراق از طریق نفوذ دادن دوباره داعش از سوریه به این کشور هشدار داده اند[7].
[phps] if ( get_post_meta($post->ID, 'stitr3', true) ) : [/phps] [quote align="left"] [phps] echo get_post_meta($post->ID, "stitr3", true);[/phps] [/quote] [phps] endif; [/phps]
به رغم غیرقانونی بودن حضور نظامی آمریکا در عراق، اما آمریکاییها تمایلی برای خروج از عراق ندارند و بلکه در صدد گسترش حضور خود در این کشور با ایجاد پایگاههای دائمی هستند.
در این راستا کمیسیون امنیت و دفاع پارلمان عراق، ضمن تأیید مجدد ورود محرمانهی شماری از نظامیان آمریکایی از سوریه به خاک کشورش، از احداث یک پایگاه نظامی جدید آمریکایی در کردستان عراق خبر داد. «کریم علیوی» عضو این کمیسیون پارلمانی گفته است که نیروهای آمریکایی یک پایگاه نظامی جدید در اربیل با هدف تهدید کشورهای همسایه و استفاده از عراق برای انجام عملیاتهای آمریکا در منطقه احداث کرده اند.[8]
با افزایش نگرانی از گسترش حضور نظامی آمریکا در عراق، پیش نویس لایحه قانونی برای ملزم کردن دولت به اخراج نیروهای بیگانه از جمله نظامیان آمریکا از خاک عراق، پس از بررسی کمیسیون حقوقی، به کمیسیون امنیت و دفاع پارلمان رسیده و در آینده نزدیک این لایحه برای رای گیری در صحن علنی پارلمان مطرح می شود. اغلب جناح های سیاسی عراق در حال حاضر و همزمان با عقب نشینی نیروهای آمریکا از خاک سوریه، مایل به پایان بخشیدن به حضور نظامیان آمریکایی حاضر در خاک عراق هستند.
اهداف آمریکا از تداوم حضور نظامی در عراق
عراق برای آمریکا در قلب منطقه غرب آسیا از اهمیت بسزایی برخوردار است. علاوه بر منابع سرشار نفتی، همسایگی عراق با ایران و سوریه، اهمیت ژئوپولیتیک این کشور را دوچندان کرده است. لذا واشنگتن تلاش دارد حضور و نفوذ خود را در این کشور افزایش دهد. علاوه بر نفوذ سیاسی و اقتصادی و فرهنگی، حضور نظامی نیز، هر چند به شکل محدود، برای آمریکایی ها موضوعیت دارد. انتقال نیروهای نظامی آمریکایی از سوریه به عراق نیز به همین منظور انجام شده است و بنظر میرسد که حداقل دو هدف در آن نهفته است: نخست این که آمریکا میخواهد به وسیله نیروهای خود در خاک عراق، مرزهای سوریه و عراق را کنترل کند تا بستری برای همکاریهای بیشتر و پررنگتر میان بغداد و دمشق در مبارزه علیه تروریسم در سوریه و عراق شکل نگیرد، اما شروع دور تازه همکاریهای امنیتی میان بغداد و دمشق مانع تحقق اهداف دولت آمریکا میشود. اخیرا دولت سوریه برای استفاده نیروهای هوایی عراق از فضای خود، برای نابودی تروریستها چراغ سبز نشان داده و در این راستا نیروی هوایی عراق چند حمله هوایی علیه تورریست ها در خاک سوریه انجام داده است.
هدف دوم این است که حضور نیروهای نظامی آمریکا در عراق، نوعی دلگرمی به رژیم صهیونیستی است. به عبارتی با خروج نیروهای نظامی آمریکا از سوریه و انتقال آن به عراق، دونالد ترامپ سعی داشته است که نگرانیهای امنیتی تلآویو را در سایه گسترش نفوذ محور مقاومت و به خصوص جمهوری اسلامی ایران رفع کند. آمریکا با حضور نیروهای نظامی خود در خاک عراق سعی میکند همکاریهای نیروهای نظامی محور مقاومت عراق و سوریه را قطع کند و از طرفی مانع تلاش های جمهوری اسلامی ایران، عراق و سوریه برای مبارزه با تروریسم شود.[9]
در واکاوی اِصرار حضور نظامی آمریکا در عراق، برخی ناظران مسایل منطقهای بر این باورند که ترامپ در صدد مقابله نظامی با ایران هر چند به شکل محدود می باشد. این ناظران معتقدند این درگیری با همکاری رژیم صهیونیستی و عربستان سعودی خواهد بود. قرار است مشارکت اسرائیل به شکل نظامی و حمایت عربستان مالی و پشتیبانی باشد. این ناظران انتقال نیروهای آمریکایی از سوریه به عراق را در این راستا ارزیابی کرده و معتقدند پایگاههای عراق برای هر گونه عملیات نظامی مورد استفاده آمریکایی ها قرار خواهد گرفت.
دلیل پیش بینی چنین جنگی مرتبط با تحولات جاری و آینده منطقه و خصوصا طرح «معامله قرن» و عادی سازی روابط با اسرائیل است که محور مقاومت به رهبری جمهوری اسلامی ایران بزرگترین مانع آن محسوب می شود. ترامپ مدعی است ایران در اثر تشدید تحریمها ضعیف شده و با بحران مشروعیت و اعتراضات داخلی مواجه شده است، در نتیجه با یک ضربه نظامی کارش تمام خواهد شد.
در مقابل، گروه دیگری از کارشناسان معتقدند هر گونه جنگ در منطقه هر چند محدود و جزئی باشد، به مثابه ریسک بزرگی است که ممکن است آمریکا شروع کننده آن باشد، اما لزوما قادر به پایان دادن به آن نخواهد بود.
ظرفیت های شگرف جمهوری اسلامی و محور مقاومت اعم از توانمندیهای موشکی، دریایی و نیروهای رزمی، نوعی توازن امنیتی و بازدارندگی ایجاد کرده است که در سایه آن نتایج هر گونه جنگی متضمن تحمیل هزینههای سخت به آمریکا و متحدانش خصوصا رژیم صهیونیستی خواهد بود.[10]
موضع بازیگران داخلی عراق در قبال حضور نظامی
عموم عراقیها اعم از دولتمردان و مردم این کشور با حضور نظامی آمریکا در کشورشان مخالف هستند و آن را با تمامیت و استقلال خود در تعارض میدانند. تجربه هشت سال اشغالگری آمریکا در عراق نشان داده است که عراقیها دارای روحیه مقاومت و ستیز علیه حضور غرب خصوصا آمریکاییها هستند.
عادل عبدالمهدی، نخست وزیر عراق در30 دسامبر 2018 در کنفرانس خبری بعد از نشست کابینهاش در بغداد، به درخواستهای مکرر گروههای مهم شیعه و حشدالشعبی مبنی بر پایان دادن به حضور نظامی آمریکا در این کشور و بستن پایگاههای آنان اشاره کرد. عبدالمهدی تاکید کرد که هیچ پایگاه نظامیِ کاملا آمریکایی در عراق وجود ندارد. در واقع نیروهای آمریکایی در پایگاههای نظامی عراقی حضور دارند. این اظهارات در حالی است که مساله حضور نیروهای نظامی آمریکایی در پایگاههای خود و یا در پایگاههای عراقی در این شرایط تفاوت چندانی نداشته و نکته مهم به اهداف انتقال و استقرار این نیروها از سوریه به عراق و پایگاههای آن باز می گردد.[11]
از سوی دیگر ائتلاف «البناء» در پارلمان عراق که عمدتا متشکل از نیروهای مقاومت است، درباره ورود نیروهای آمریکایی به این کشور هشدار داد. در این راستا «منصور البعیجی» نماینده این ائتلاف در پارلمان عراق گفت: حضور نیروهای آمریکایی در عراق بسیار خطرناک است و احتمال دارد که عراق میدانی برای درگیریها یا پایگاهی برای عملیاتهای آمریکا علیه دیگر کشورها شود.[12]
از دیگر سو، فراکسیون «الفتح» به عنوان مهمترین فراکسیون حامی دولت عراق اعلام کرده است که به نفع لایحه قانونی اخراج نیروهای بیگانه از جمله نیروهای آمریکا از خاک عراق در جلسه پارلمان رای میدهد.
«ابو مهدی المهندس »نایب رئیس حشد الشعبی عراق در واکنش به خبرهای منتشر شده در خصوص انتقال نیروهای آمریکایی از سوریه به عراق، این اقدام را زیر سوال برده و گفت ادعای آمریکاییها در این زمینه یک بازی قدیمی است.[13]
«شیخ قیسالخزعلی» دبیرکل گروه مقاومت اسلامی «عصائب اهل الحق» نیز در همایشی به مناسبت هفتمین سال اخراج نیروهای آمریکا از خاک عراق اعلام کرد که پارلمان باید برای تبیین وضعیت حضور نظامیان آمریکا در عراق، تصمیم گیری کند.
شیخ خزعلی و هادی عامری رهبر فراکسیون الفتح در این همایش، از عدم روشن بودن تعداد، نوع و امکانات حضور نظامیان آمریکا در خاک عراق به شدت انتقاد کرده و برهمین اساس خواهان پایان دادن سریع به حضور نظامیان آمریکا در خاک کشورشان شدند[14].
ائتلاف «دولت قانون» عراق بهرهبری نوری المالکی با صدور بیانیهای اعلام کرد ائتلاف دولت قانون بر مخالفت خود با حضور هرگونه نیروی خارجی در خاک عراق و احترام به توافقنامه خروج آمریکا از عراق تأکید میکند.
[phps] if ( get_post_meta($post->ID, 'stitr4', true) ) : [/phps] [quote align="left"] [phps] echo get_post_meta($post->ID, "stitr4", true);[/phps] [/quote] [phps] endif; [/phps]
ائتلاف سائرون به ریاست «مقتدی صدر» رهبر جریان صدر نیز مخالفت خود را با حضور نظامی آمریکاییها در عراق اعلام کرد. «بدرالزیادی» نماینده این فراکسیون گفت: نیروهای آمریکایی در شمال عراق مستقر هستند و سؤال ما از منطقه کردستان عراق این است که؛ آیا این نیروها با موافقت و هماهنگی با بغداد مستقر هستند؟ وی گفت: فشارهای خارجی زیادی روی کابینه عراق وجود دارد و همگان میخواهند عراق را به عرصه نبرد و کشمکش منطقهای تبدیل کنند.
سخنگوی جنبش نجباء هم با هشدار به ترامپ گفت: ما ملتی هستیم که طرحهایشان را در هم شکستیم و رؤیاها و آرزوهایشان را برای تجزیه کشورها و چپاول ثروت آنها بر باد دادیم، ما در اوج آمادگی هستیم تا با تمام چالشهای پیرامون عراق و منطقه مقابله کنیم.[15]
ممکن است برخی جریانات سیاسی سازشکار در داخل عراق مایل به تداوم حضور آمریکا در عراق باشند، اما با توجه به فضای ضد آمریکایی در عراق و منطقه، تا کنون اظهار نظر صریحی در این باره از سوی آنان دیده نشده است.
روشهای مواجهه با تداوم حضور نظامی آمریکا در عراق
مقابله با حضور آمریکاییها در عراق راههای متعددی دارد. در سطح سیاسی استفاده از ظرفیتهای قانونی اعم از دولت و پارلمان و دستگاه قضا، عامل مهمی در پایان دادن به حضور نظامی آمریکا در عراق محسوب میشود. با توجه به آن که اکثریت پارلمان متعلق به نیروهای همسو با محور مقاومت (ائتلاف البناء) است، روند مخالفت قانونی با تداوم حضور آمریکا تسهیل خواهد شد. دولت جدید نیز که برآمده از این ائتلاف است، به طور طبیعی با این جریان هماهنگ است.
در سطح اجتماعی، مخالفتهای مردمی و احزاب و تشکلات غیردولتی، ابزار فشاری است علیه واشنگتن تا در سیاستهای خود برای تداوم حضور نظامی در این کشور بازنگری کند. افشاگری اهداف پنهان آمریکا در سایه بهانههایی مانند تثبیت امنیت و بازسازی و… از دیگر مواردی است که افکار عمومی را علیه حضور آمریکاییها تهییج خواهد کرد.
تجربه اشغال عراق در سال های 2003 تا 2011 نشان می دهد حضور نظامی برای آمریکا در این سرزمین، هزینههای مادی و معنوی سنگینی در برداشته است. نفرت عراقیها از آمریکا کمترین دستاوردی است که سران کاخ سفید در کارنامه خود ثبت کردهاند، به همین دلیل است که رئیس جمهوری آمریکا به سفر مخفیانه مبادرت می ورزد و با این حال با مخالفت شدید عراقیها مواجه شده و حتی درخواست ملاقاتش با دولتمردان عراقی بیپاسخ میماند.
در سطح امنیتی به نظر می رسد حضور و آمادگی نیروهای مقاومت با محوریت حشدالشعبی مهمترین عامل بازدارنده علیه تداوم حضور آمریکاییها خواهد بود. اظهارات اخیر فرماندهان حشدالشعبی، متضمن نوعی هشدار و تهدید علیه آمریکاییها بوده است. «عصائباهلالحق» در خطاب به رئیس جمهوری آمریکا اعلام کرده است که اگر نظامیان کشورش را از عراق خارج نکند، عراقیها این قدرت را دارند تا به شیوه دیگری آنها را بیرون برانند. گردانهای حزبالله عراق وابسته به سازمان حشدالشعبی هم گفته است: این نیروهای مقاومت اسلامی هستند که آمریکا را مجبور خواهند کرد نیروهایش را از عراق بیرون ببرد.[16]
پی نوشتها
1-آمریکا نیروهای نظامی خود را در عراق نگه میدارد، یورونیوز، منتشر شده در تاریخ 19/08/2018، قابل ارزیابی در پیوند زیر:
2- تعداد پایگاههای نظامی آمریکا در عراق، خبرگزاری فارس، منتشر شده در تاریخ 29/5/1397، قابل ارزیابی در پیوند زیر:
https://www.farsnews.com/news/13970529000226
3-القواعد الآمریکیة فی کردستان العراق..الغایات و الأعداد؟، قناة العالم، منتشر شده در تاریخ19 دسامبر 2018، قابل ارزیابی در پیوند زیر:
https://www.alalamtv.net/news/3960641
4- پارلمان عراق از ایران تمکین کرد: زمانبندی خروج نیروهای خارجی، رادیو زمانه، منتشر شده در تاریخ 10 اسفند 1396، قابل ارزیابی در پیوند زیر:
https://www.radiozamaneh.com/384106
5- پایگاههای نظامی جدید آمریکا در مرز عراق و ایران، اسپوتنیک، منتشر شده در تاریخ 20/02/2018، قابل ارزیابی در پیوند زیر:
https://ir.sputniknews.com/us/201802203318531
6- ما حقیقة نقل القوات الأمریکیة من سوریا ألی قاعدتین عسکریتین فی العراق، اسپوتنیک عربی، منتشر شده در تاریخ31/12/2018، قابل ارزیابی در پیوند زیر:
https://arabic.sputniknews.com/arab_world/201812311037926102
7- عراق بار دیگر حضور نظامی آمریکا را رد کرد، خبرگزاری جمهوری اسلامی، منتشر شده در تاریخ05/09/1397،قابل ارزیابی در پیوند زیر:
http://www.irna.ir/fa/News/83113231
8- انتقال آمریکاییها از سوریه به عراق، جوان آنلاین، منتشر شده در تاریخ 11 دی 1397، قابل ارزیابی در پیوند زیر:
http://www.javannewspaper.com/fa/news/940245
9- کردها نمیگذارند آمریکا از پایگاه اربیل برای ضربه زدن به امنیت ایران استفاده کند، دیپلماسی ایرانی، منتشر شده در تاریخ 16 دی 1397، قابل ارزیابی در پیوند زیر:
http://irdiplomacy.ir/fa/news/1980977
10- واکاوی تحرکات اخیر آمریکا در عراق، راهبرد معاصر، منتشر شده در تاریخ18دی 97، قابل ارزیابی در پیوند زیر:
http://rahbordemoaser.ir/fa/news/2205
11- عبدالمهدی: هیچ پایگاه آمریکایی در عراق وجود ندارد، خبرگزاری ایسنا، منتشر شده در تاریخ 10دی 1397، قابل ارزیابی در پیوند زیر:
https://www.isna.ir/news/97101005021
12- نظر ابومهدی المندس درباره انتقال نیروهای آمریکایی به عراق، مشرق نیوز، منتشر شده در تاریخ 17دی 1397، قابل ارزیابی در پیوند زیر:
https://www.mashreghnews.ir/news/926575
13- اقدام علیه حضور آمریکا در عراق وارد فاز قانونگذاری شد، خبرگزاری جمهوری اسلامی، منتشر شده در تاریخ 15/10/1397، قابل ارزیابی در پیوند زیر:
http://www.irna.ir/fa/News/83159367
14- سفر ترامپ به عراق چه واکنشهایی به دنبال داشته است، خانه ملت، منتشر شده در تاریخ 8دی 1397، قابل ارزیابی در پیوند زیر:
http://www.icana.ir/Fa/News/413537
15- ترامپ تفقد جنوده فی الأنبار.. والرئاسات العراقیة رفضت لقاءه، المیادین، منتشر شده در تاریخ 26 دسامبر 2018، قابل ارزیابی در پیوند زیر:
http://www.almayadeen.net/news/politics/924854