نقش ایران در نظم آینده و ضرورت اصلاح ساختار اقتصادی

 

🖊 دکتر سید احسان خاندوزی؛ وزیر امور اقتصاد و دارایی

🔹 اقتصاد ایران تا قبل از تجربه تحریم سال ۲۰۱۲ که به‌صورت تحریم نفت و بانکی-ارزی نمود پیدا کرد، به‌صورت تاریخی جایگاهی را در عرصه بین‌الملل برای خود تعریف کرده‌ بود. تقسیم نقش میان ایران و جهان مبتنی‌ بود بر «صادرات نفت و تضمین امنیت عرضه نفت خلیج‌فارس و در ازای آن دسترسی به ارز جهان‌روا و واردات لوازم توسعه»؛ دسترسی ایران به ارز جهان‌روا به این معنا بود که اقتصاد ایران در اتمسفر ارزی و بانکی غرب امکان فعالیت داشت.

🔹 در آن دوره، تولید منبع ارزی، دغدغه محوری سیاستگذار اقتصادی نبود؛ در واقع، مسأله سیاستگذار اقتصادی در دوره حیات نفتی عبارت بود از «تخصیص‌محوری» و «کنترل‌های دیوان‌سالارانه» که در نهایت منجر شده بود به فعالیت‌های غیرتولیدی و ساختارهای غیر مقاوم.

🔹 خنثی‌سازی تحریم تنها از طریق بازتعریف نقش ایران در نظم آینده امکان‌پذیر است. در یک جهان غیرقطبی‌شده، پدیده‌هایی نظیر تحریم، پلتفرم‌های مالی و بانکی، زنجیره‌های ارزش جهانی و منطقه‌ای و… شکلی متفاوت از شرایط فعلی خواهند داشت به طوری که قدرت بلوک غرب برای اعمال تحریم کاهش می‌یابد و همین امر بازتعریف نقش در عرصه بین‌الملل را به امری در دسترس برای ایران تبدیل کرده است.

🔹 دنیای فعلی آبستن حوادث و رویدادهای متعددی است. تا چند سال پیش سخن گفتن از «خنثی‌سازی تحریم از طریق بازتعریف نقش ایران» امری دور از ذهن به نظر می‌رسید، اما رویدادهایی نظیر تقابل فزاینده اقتصادی چین و امریکا و همچنین جنگ میان روسیه و اوکراین، تأیید‌کننده شکل‌گیری یک جهان جدید است.

🔹 در حال حاضر این نگاه در میان برخی از جریانات اندیشه‌ای در کشور مشاهده می‌شود که تصور می‌کنند ایران می‌تواند به نظم سابق بازگردد. در صورتی که تجربه توافق هسته‌ای که تلاشی برای تحقق این امر بود، اثبات کرد که بازگشت به نقش سابق برای ایران امکان‌پذیر نیست. عمده علت آن رویکرد تهدید‌نگر موجود در بلوک غرب در قبال جمهوری اسلامی ایران است.

متن کامل این یادداشت

 

(https://www.farsnews.ir/news/14020921000255/)

ارسال دیدگاه