ویلیام‌برنز، رییس سیا طی یادداشتی مورخ ۱۰ بهمن ۱۴۰۲ در «فارن‌افرز» به توضیح اولویت جامعه اطلاعاتی آمریکا در مقابله با تهدیدات ژئوپلتیک این کشور پرداخته است. وی «آزمون تعیین‌کننده سازمان اطلاعاتی را پیش‌بینی و کمک به سیاست‌گذاران برای هدایت تغییرات عمیق در چشم‌انداز بین‌المللی، با وجود رقابت و عدم قطعیت‌ها» دانسته و تأکید می‌کند:«ایالات متحده امروز با یکی از لحظات تاریخی مانند طلوع جنگ سرد یا دوره پس از ۱۱ سپتامبر مواجه است که ویژگی آن ظهور چین، بدخواهی روسیه، و تهدیدات مختلف از اقلیمی تا رقابت در ریزتراشه‌ها، هوش مصنوعی، محاسبات کوانتومی و فناوری‌های نوظهور است که به دشمنان ما ابزارهای قدرت‌مندی داده است».
🔸 به بیان او، «سیا برای اینکه یک سرویس اطلاعاتی موثر باشد، باید فناوری‌های نوظهور را با مهارت‌های انسانی ترکیب کند. این به معنای تجهیز افسران عملیاتی به ابزارها و مهارت‌های جاسوسی و تجهیز تحلیل‌گران به مدل‌های پیشرفته هوش مصنوعی است که می‌تواند مقادیر عظیمی از اطلاعات آشکار و پنهان را هضم و ارزیابی کند». سپس وی در سه بخش به تهدیدات اصلی آمریکا می‌پردازد.
1⃣ طغیان پوتین
دوران پساجنگ سرد، در لحظه حمله روسیه به اوکراین به پایان رسید. نباید پوتین را دست‌کم گرفت. اما نقاط ضعف روسیه، اقتصاد تک‌بُعدی، سازمان نظامی متورم و سیستم سیاسی فاسد آن است. نبرد پوتین، شکست خورده چون نه کی‌یف را تصرف کرد و نه اوکراین را تحت تسلط درآورد. از سوی دیگر اقتصاد روسیه به چین وابسته شده و ناتو قوی‌تر و بزرگ‌تر شد. علاوه بر اینکه جنگ اوکراین به تضعیف موریانه‌وار قدرت او در داخل کشور می‌انجامد که شورش پریگوژین، نمودی از آن بود. چالش این جنگ، بازسازی توان رزمی روسیه به واسطه قطعات دریافتی از چین و تسلیحات واردشده از ایران و کره شمالی است که سبب شده پوتین گمان کند زمان به نفع اوست ولی اوکراین با پیشرفت در خط مقدم، حملات عمیق‌تر در پشت این خطوط و دستیابی به دستاوردهای ثابت در دریای سیاه می‌تواند او را به چالش بکشد. کلید موفقیت، در حفظ کمک‌های غرب به اوکراین نهفته است. تداوم جریان تسلیحات، اوکراین را در موقعیت قوی‌تری در مذاکرات قرار می‌دهد که به پیروزی پایدار اوکراین و شکست راهبردی روسیه بینجامد.
2⃣ بازی قدرت شی
چین تنها رقیب ایالات متحده است که هم قصد و هم قدرت اقتصادی، دیپلماتیک، نظامی و تکنولوژیکی برای تغییر نظم بین‌المللی را دارد. مسأله آمریکا نه رشد چین، بلکه تهدیدات حول آن است. شی به جای استفاده از این قدرت برای تقویت نظم بین‌المللی که موجب رشد چین شد، با تداوم سرکوب فزاینده در داخل و رویکرد تهاجمی در خارج، دنبال بازنویسی آن است. شراکت «بدون محدودیت» او با پوتین و تهدیدات او در تایوان را نمی‌توان نادیده گرفت. اما رهبری آمریکا در جنگ اوکراین، محاسبات او درباره تایوان را تغییر داد. زیرا انعطاف‌پذیری شبکه متحدان و شرکای آمریکا در ایندوپاسیفیک تأثیری هشیارکننده در عزم آمریکا برای کمک به تایوان داشته است. رقابت با چین در پس‌زمینه وابستگی متقابل اقتصادی این کشور و ایالات متحده صورت می گیرد. که خطراتی برای امنیت و رفاه آمریکا دارد. بهترین پاسخ ریسک‌زدایی و تنوع‌بخشی به زنجیره تامین ارزش ایالات متحده و محافظت از برتری تکنولوژیکی آن است. به خصوص که وزن کشورهای میانه اعم از دمکراسی‌ها یا اقتدارگرایانی که مخالف روابط یک‌سویه با آمریکا یا جین بوده و قصد دارند از منافع هر دو بهره‌مند شوند، در حال افزایش است.
3⃣ بحران خاورمیانه
توقف عملیات زمینی اسرائیل در غزه، رفع نیازهای غیرنظامیان فلسطینی، آزادی گروگان‌ها، جلوگیری از گسترش درگیری، طراحی آینده غزه، و همچنین تشکیل کشور فلسطین و عادی‌سازی روابط اسرائیل با عربستان و سایر کشورهای عربی، مهم‌ترین اهداف در خاورمیانه است که بدون رهبری آمریکا، حل نخواهد شد. کلید امنیت اسرائیل، در نوع مواجهه با ایران است. ایران جسورتر شده و به نظر می‌رسد آماده نبرد از طریق نیروی نیایتی است.
🔹 وی در بخش پایانی، ضمن اینکه افشای مقاصد نظامی روسیه نسبت به اوکراین را مهم‌ترین موفقیت دوره مدیریتش برمی‌شمارد، به تعامل با طالبان پیش از خروج از افغانستان و همچنین توقف کوتاه نبرد غزه و مبادله اسیران، به عنوان دو نمونه دیپلماسی اطلاعاتی موفق اشاره می‌کند.
✅ به باور برنز، نارضایتی مردم روسیه از پیامدهای جنگ اوکراین، فرصت بی‌نظیری برای یارگیری سیا از جامعه روسیه است که نباید هدر برود. این ایده، هشدار مهمی به دیگر دشمنان و رقبای آمریکاست که یه دلیل ناکارآمدی و سوءمدیریت در داخل؛ مستعد تبدیل نازضایتی‌های اجتماعی به بحران‌‌های امنیتی هستند.
#گزارش_کوتاه
✍️ احسان کیانی
🗓 ۱۱ بهمن ۱۴۰۲
